Słoneczna marmolada pigwowa rodem z Półwyspu Iberyjskiego (membrillo)? A może zapiekane pigwy z miodem i przyprawami? Pigwowy gulasz? Czy jednak coś z pigwowcami? Zimowa mieszanka herbaciana z pigwowcem lub pigwowcówka? Jest z czego wybierać.
Pigwa to niewielkie drzewko pochodzące z południowo-zachodniej Azji i Azji Mniejszej. Ma spore białe lub białoróżowe kwiaty i duże, przypominające kształtem i wielkością gruszkę, owoce. Niedojrzałe owoce pokrywa biały meszek, który ściera się wraz z procesem dojrzewania owocu. Pigwowiec (Chaenomeles) zaś to popularny u nas krzew o małych listkach z czerwonymi lub ciemnoróżowymi kwiatami, dający malutkie, okrągłe i bardzo aromatyczne owoce z dużą ilością pestek. Jest kilka gatunków pigwowców – wszystkie pochodzą ze wschodniej Azji.
Różnica między pigwą a pigwowcem jest dla nas o tyle istotna, że ich owoce mają różny smak, inną wielkość i odmienny aromat. Duże owoce pigwy nadają się na dżemy, marmolady, konfitury, ale również do tart czy jako dodatek do dań mięsnych, np. gulaszu jagnięcego lub tadżinu z kurczaka. Są jednak mniej aromatyczne. Tu biją je na głowę malutkie i twardsze owoce pigwowca, który jest bardzo aromatyczny i najlepiej sprawdza się w kompotach, jako dodatek do herbaty czy w formie likieru lub nalewki. Oba owoce są natomiast zasobne w pektyny, witaminy (C, B1, B2 ) i minerały, w tym żelazo i miedź. Warto je więc wprowadzić do diety nie tylko ze względu na walory smakowe.
Membrillo, czyli marmolada z pigwy
Membrillo pochodzi z Półwyspu Iberyjskiego, gdzie jest często podawana z krakersami i serem, ale oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, żeby używać jej i w innych połączeniach. Jest bardzo słodka i tak gęsta, że daje się ją kroić w plastry. Ma przyjemny aromat i piękny pomarańczowoczerwony kolor.
Składniki:
- 3 spore pigwy,
- 2 szklanki cukru,
- sok z jednej cytryny,
- szczypta soli.
Przygotowanie:
Pigwy obierz ze skórki, usuń gniazda nasienne, a następnie pokrój na kawałki.
Umieść je w garnuszku, dodaj sok z cytryny i zalej niewielką ilością wody. Tylko tyle, żeby pokryła owoce.
Gotuj na małym ogniu, aż owoce całkowicie zmiękną.
Odcedź i przestudź owoce, a następnie zmiksuj je na gładką pastę.
Włóż ponownie do garnka o grubym dnie, dodaj cukier i dokładnie wymieszaj.
Smaż na niewielkim ogniu, często mieszając (aby pasta się nie przypaliła), aż zmieni kolor na pomarańczowoczerwony i mocno zgęstnieje. Powinna być rozciągliwa i odstawać od naczynia w trakcie mieszania.
Gotową gorącą pastę wyłóż do naczynia lub foremki, wyrównaj powierzchnię i pozostaw do ostygnięcia.
Porada 1: Wody, w której gotowała się pigwa, nie wylewaj! Można jej użyć jako smacznej bazy do lemoniady lub kompotu.
Zapiekane pigwy z miodem i przyprawami
Pigwy zapieczone z miodem i aromatycznymi przyprawami to iście jesienna uczta. Świetnie smakują same lub jako dodatek do ricotty albo jogurtu.
Składniki:
- 3-4 spore pigwy, jedna średnia pomarańcza,
- pół szklanki miodu,
- 2-3 strączki kardamonu,
- kilka nitek szafranu (opcjonalnie),
- 2-3 goździki,
- 1-2 gwiazdki anyżu (opcjonalnie).
Przygotowanie:
Pigwy dokładnie umyj i wytrzyj ze skórki resztki meszku (w tym przepisie skórka zostaje!). Pokrój na ćwiartki i usuń gniazda nasienne.
Ułóż w żaroodpornej formie polej równomiernie miodem i utłuczonymi przyprawami.
Z pomarańczy zetrzyj skórkę i wyciśnij sok. Sokiem polej pigwy. Dodaj ok. łyżeczki startej skórki z pomarańczy na wierzch.
Całość zabezpiecz dokładnie folią aluminiową, tak aby podczas pieczenia nie parowała woda z naszej potrawy. Jeżeli masz naczynie z dopasowaną pokrywką, możesz jej użyć zamiast folii.
Piecz ok. 2 godz. w temperaturze 160 st. C, po czym usuń folię (lub pokrywkę ) i piecz jeszcze ok. 15 minut, aż wierzch się lekko skarmelizuje.
Gulasz wołowy z pigwą
Pigwa nadaje się nie tylko do dań słodkich. Jednym z tradycyjnych perskich przepisów jest właśnie gulasz z pigwy z jagnięciną. Dzisiaj jednak zaproponujemy gulasz z pigwy na bazie wołowiny.
Składniki:
- 2 kg wołowiny (karkówka lub łopatka),
- 3 spore cebule,
- 2-3 pigwy,
- szklanka przecieru pomidorowego,
- 2 łyżki koncentratu pomidorowego,
- liść laurowy,
- 2-3 ziarna ziela angielskiego,
- pół łyżeczki kurkumy,
- kilka ziaren czarnego pieprzu,
- 4-5 suszonych śliwek,
- olej do smażenia
Przygotowanie:
Cebulę kroimy na połówki, a następnie w piórka. Wołowinę czyścimy i kroimy na kawałki 2-3-cm średnicy.
Na patelni rozgrzewamy olej i wrzucamy cebulę. Podsmażamy, aż zmięknie i lekko się zrumieni. Przekładamy do garnka. Na tym samym oleju smażymy kawałki wołowiny, aż będą zrumienione z każdej strony. Również przekładamy do garnka.
Do garnka z cebulą i wołowiną dodajemy obrane i pokrojone w kostkę pigwy (bez gniazd nasiennych), przecier pomidorowy, koncentrat z pomidorów, przyprawy i śliwki. Zalewamy 3-4 szklankami wody.
Gotujemy pod przykryciem, aż wołowina i pigwy zmiękną. Zwykle zajmuje to ok. godziny.
Zdejmujemy pokrywkę i gotujemy jeszcze 30 min, aż całość zgęstnieje.
Porada 2: Aby wzbogacić smak gulaszu, można na początku gotowania dodać szczyptę szafranu albo 2-3 łyżki melasy z granatów. Jeżeli nie mamy ich pod ręką, sprawdzi się też kieliszek dobrego czerwonego wina.
Zimowa mieszanka herbaciana z pigwowcem
Suszony pigwowiec świetnie zachowuje aromat i kwaskowaty smak i wspaniale sprawdza się jako dodatek do herbaty.
Składniki:
- dwie szklanki czarnej herbaty,
- szklanka suszonego pigwowca,
- ½ szklanki suszonej aronii,
- jedna stłuczona laska cynamonu cejlońskiego (niemielonego!)
Przygotowanie:
Wszystkie składniki dokładnie wymieszać, przesypać do szczelnie zakręconego słoja. Zaparzać w proporcji dwie łyżki mieszanki na litr wody. Można dosłodzić miodem.
Porada 3: Pigwowce dobrze utrzymują kolor i aromat suszone w ciemności i niskiej temperaturze. Dobrym rozwiązaniem jest np. suszarka do warzyw i grzybów.
Pigwowcówka, czyli nalewka z owoców pigwowca
Pigwowcówka to jedna z najlepszych nalewek, pod warunkiem że zrobimy ją z dojrzałych żółciutkich, aromatycznych pigwowców. Warto poszukać w tym przypadku najlepszego możliwego surowca! Robienie tej nalewki to proces kilkuetapowy i dość długi, ale efekt jest wart zachodu.
Składniki:
- 1 kg dojrzałych pigwowców,
- litr dobrej jakości wódki,
- 300 g cukru trzcinowego,
- 200 ml jasnego miodu, np. lipowego.
Przygotowanie:
Pigwowce myjemy, kroimy na ćwiartki i wykrawamy gniazda nasienne. Następnie kroimy na mniejsze kawałki.
Pokrojone pigwowce przekładamy do słoja i zalewamy wódką. Zostawiamy do naciągnięcia na 4-6 tygodni.
Po 4-6 tygodniach zlewamy alkohol, a owoce mieszamy z cukrem i odstawiamy na minimum tydzień (najlepiej dwa), aż cukier się rozpuści i powstanie syrop.
Gotowy syrop odcedzamy i łączymy ze słabym alkoholem. Dodajemy miód. Odstawiamy na kolejne dwa tygodnie.
Po tym czasie nalewkę filtrujemy (opcjonalnie). Najlepiej będzie ją jeszcze zostawić do dojrzewania na przynajmniej miesiąc.
