Dojrzałe bakłażany poznaje się po tym, że ich miąższ lekko ugina się pod naporem palca. Przed wykorzystaniem najlepiej je posolić, skropić sokiem z cytryny i pozostawić na pół godziny, a potem odlać sok - w ten sposób pozbędziemy się ewentualnego gorzkiego posmaku. Potrawy na bazie bakłażanów idealnie nadają się na obiad, późną kolację, a także przekąskę podawaną z grzankami czy foccacią.

Pasta z bakłażana (Baba ganoush)

Pasta z bakłażana (Baba ganoush)
Pasta z bakłażana (Baba ganoush) Fot. 123rf.com

Dla 6 osób
Czas przygotowania: ok. 60 minut + 15 minut chłodzenia

Pasta z bakłażana (Baba ganoush) - składniki

5 małych bakłażanów (ok. 1 kg)
2 zmiażdżone ząbki czosnku
2 łyżki tahiny
sok z połowy cytryny
2 łyżki oliwy
łyżka posiekanej natki pietruszki
ziarna granatu
sól, pieprz

Pasta z bakłażana (Baba ganoush) - przygotowanie

Piekarnik rozgrzewamy do 200 st. Bakłażany myjemy, opalamy na palnikach kuchenki gazowej ok. 15 minut. Gdy będą czarne, zwiotczałe i lekko zwęglone, zdejmujemy je z ognia i wkładamy na 15 minut na ruszt do piekarnika (pod spodem umieszczamy blachę lub naczynie żaroodporne na wyciekający sok).

Gorące bakłażany obieramy ze skóry, blendujemy z czosnkiem, tahiną, sokiem z cytryny i szczyptą soli. Gotowy baba ganush schładzamy w lodówce (co najmniej 15 minut, ale najlepiej smakuje następnego dnia). Podajemy polany oliwą, posypany natką i ziarnami granatu. Najlepszy jest ze świeżymi warzywami w kawałkach albo pieczywem. (Przepis Marta Dymek)

Bruschetta alla norma

Bruschetta alla norma
Bruschetta alla norma Fot. Roman Andrasik

Dla 6 osób
Czas przygotowania: 15 minut

Bruschetta alla norma - składniki

duży bakłażan
6 dużych grzanek z wiejskiego chleba
2 łyżeczki chilli w proszku
20 dag solonej ricotty
dobra oliwa
liście świeżej mięty

Bruschetta alla norma - przygotowanie

Bakłażana kroimy w grube plastry i grillujemy z obu stron w piekarniku lub na patelni grillowej (w tradycyjnym przepisie smażymy bakłażany na oleju).

Układamy na grzankach, posypujemy szczyptą chilli i grubo startą ricottą. Skrapiamy oliwą i dekorujemy liśćmi mięty. (Przepis Tessa Capponi-Borawska)

Sałata z bakłażanem i fetą

Sałata z bakłażanem i fetą
Sałata z bakłażanem i fetą Fot. Łukasz Zandecki

Dla 4 osób
Czas przygotowania: 20 minut

Sałata z bakłażanem i fetą - składniki

2 bakłażany
12 pomidorków koktajlowych
250 g fety
6 plasterków szynki parmeńskiej
czerwona sałata strzępiasta
kilka listków świeżej bazylii
oliwa
sól, pieprz

Sałata z bakłażanem i fetą - przygotowanie

Bakłażany grillujemy w mocno rozgrzanym piekarniku. Pomidorki również grillujemy w całości, ale krócej, by zachowały swój kształt. Fetę kruszymy.

Wszystkie składniki układamy na talerzu razem z sałatą, posypujemy porwanymi liśćmi bazylii, skrapiamy oliwą i doprawiamy do smaku.

Bakłażany w słodko-pikantnym sosie

Bakłażany w słodko-pikantnym sosie
Bakłażany w słodko-pikantnym sosie Fot:Magdalena Niemczyk elanrt.com

Dla 2-4 osób
Czas przygotowania: 20 minut

Bakłażany w słodko-pikantnym sosie - składniki

3 wąskie bakłażany (japońskie) albo 2 zwykłe
sól do smaku
olej arachidowy do smażenia
suszona czerwona papryczka chilli
świeża czerwona papryczka chilli
3 ząbki czosnku
pęczek drobnej cebulki dymki
2 łyżki wina ryżowego lub wytrawnego sherry
2 łyżki octu balsamicznego
łyżka sosu sojowego
2 łyżki płynnego miodu

Bakłażany w słodko-pikantnym sosie - przygotowanie

Bakłażany kroimy w poprzek na połówki, po czym przekrawamy wzdłuż. Jeśli zaś używamy zwykłych pękatych bakłażanów, kroimy je wzdłuż na dość wąskie kliny i też przekrawamy w poprzek na pół. Nacieramy solą i układamy w durszlaku - zostawiamy na pół godziny, aby puściły sok.

Mocno rozgrzewamy dużą patelnię, wlewamy odrobinę oleju, wrzucamy bakłażany (możliwe, że trzeba będzie je smażyć porcjami). Smażymy po 2 minuty z każdej strony - bakłażany powinny się ładnie przyrumienić, ale pozostać jędrne. Zdejmujemy z patelni i odkładamy.

Znów rozgrzewamy kapkę oleju, wrzucamy pokruszone suszone chilli i posiekaną świeżą papryczkę. Smażymy kilka sekund, dorzucamy posiekany czosnek - gdy się lekko przyrumieni, dodajemy dymkę pokrojoną w paseczki. Smażymy, mieszając, przez 2 minuty. Na końcu dodajemy wino ryżowe, ocet balsamiczny, sos sojowy i miód. Mieszamy, aż składniki się połączą.

Wkładamy podsmażone bakłażany, tak aby pokryły się sosem. Posypujemy dodatkowym chilli i szczypiorkiem.

Zraziki z bakłażana

Zraziki z bakłażana
Zraziki z bakłażana ARKADIUSZ ŚCICHOCKI

Dla 4-6 osób
Czas przygotowania: 40 minut + czas chłodzenia w lodówce

Zraziki z bakłażana - składniki

4 duże, lekko ubite jajka
3,5 szklanki tartej bułki
3 szklanki startego parmezanu
2 bakłażany pokrojone na podłużne cienkie plastry (18 plastrów)
350-400 g startej mozzarelli
250-300 g ricotty
garść posiekanej bazylii
3/4 l gotowego sosu pomidorowego z czosnkiem i bazylią
oliwa do formy
mąka do panierowania

Zraziki z bakłażana - przygotowanie

Rozgrzewamy piekarnik do 170-180 st. Przygotowujemy trzy głębokie talerze, do jednego wsypujemy mąkę, do drugiego wlewamy jajka, trzeci napełniamy tartą bułką wymieszaną z 1/3 parmezanu. Każdy plaster bakłażana oprószamy solą i pieprzem, obtaczamy dokładnie w mące, jajkach i tartej bułce. Przygotowane plastry układamy w jednej warstwie na nasmarowanej oliwą blasze (lub kilku blachach), pieczemy po 15 minut z każdej strony. Wyjmujemy blachy z piekarnika i pozostawiamy na nich bakłażany, aby zupełnie ostygły.

Na farsz mieszamy mozzarellę z ricottą, bazylią i połową pozostałego parmezanu, przyprawiamy solą i pieprzem. Farszem smarujemy upieczone plastry bakłażanów i zwijamy w ruloniki. Układamy je ciasno, jeden obok drugiego, w nasmarowanej oliwą żaroodpornej formie. Wstawiamy na 2-3 godziny do lodówki, a potem polewamy sosem, posypujemy resztą parmezanu. Pieczemy przez 30 minut bez pokrywki w temperaturze 170-180 st.

Caponata z rodzynkami

Caponata z rodzynkami
Caponata z rodzynkami Fot. 123rf.com

Dla 4-6 osób
Czas przygotowania: 40 minut

Caponata z rodzynkami - składniki

4 średnie bakłażany
4 łodygi selera naciowego
50 g rodzynek namoczonych we wrzątku
50 g ziaren słonecznika
posiekany duży pęczek natki pietruszki

Dodatki:
100 ml oliwy
duża cebula
60 g kaparów
150 g zielonych oliwek
2 łyżki miodu
80 ml octu winnego
puszka krojonych pomidorów bez skóry lub 3-4 świeże, dojrzałe, drobno pokrojone pomidory
sól, pieprz

Caponata z rodzynkami - przygotowanie

Bakłażany myjemy, kroimy w duże kawałki (2-3 cm). Układamy na wyłożonej papierem do pieczenia blaszce, skrapiamy 80 ml oliwy, posypujemy solą i pieprzem, dokładnie mieszamy dłońmi. Wstawiamy do piekarnika rozgrzanego do 200 st. na 25-30 minut.

Cebulę obieramy, kroimy w piórka, solimy. Seler naciowy czyścimy, kroimy na nieduże kawałki. Na pozostałej oliwie szklimy cebulę. Dodajemy seler naciowy, kapary, oliwki, rodzynki i słonecznik, smażymy 3 minuty. Dodajemy miód, ocet winny i pomidory, dusimy 20 minut. Dodajemy upieczone bakłażany i dusimy jeszcze 10 minut. Caponatę przyprawiamy i obficie posypujemy natką. Podajemy z grzankami lub foccacią.

Pieczony bakłażan z ricottą

Pieczony bakłażan z ricottą
Pieczony bakłażan z ricottą Fot:Magdalena Niemczyk elanrt.com

Dla 4 osób
Czas przygotowania: 45 minut

Pieczony bakłażan z ricottą - składniki

2 duże bakłażany
4 łyżki oliwy
sól i pieprz do smaku
garść suszonych czerwonych porzeczek (może to być też suszony berberys lub drobne rodzynki)
2 łyżki ricotty
garść natki pietruszki

Sos:
3 łyżki oliwy
1-2 łyżki soku z cytryny
sól do smaku
2 łyżki zataru

Pieczony bakłażan z ricottą - przygotowanie

Rozgrzewamy piekarnik do 230 st. Bakłażany przekrawamy wzdłuż na połówki. Miąższ nacinamy w kratkę (nie za mocno, żeby nie przeciąć skórki!), skrapiamy oliwą, oprószamy solą i pieprzem, wcierając przyprawy w miąższ. Układamy na blasze skórą do dołu. Pieczemy ok. 40 minut.

Porzeczki, suszony berberys lub rodzynki zalewamy wrzątkiem i odstawiamy. Następnie cedzimy i odciskamy.

W słoiku łączymy oliwę, sok cytrynowy, sól i zatar. Zakręcamy i energicznie potrząsamy, aby powstała emulsja.

Wyjmujemy bakłażany z piekarnika i smarujemy sosem - chodzi o to, by sos wsiąkł w gorące warzywa. Posypujemy ricottą, natką i namoczonymi owocami. Podajemy ciepły.

Grillowany bakłażan z sosem paprykowym

Grillowany bakłażan z sosem paprykowym
Grillowany bakłażan z sosem paprykowym Dominika Wójciak

Dla 4 osób
Czas przygotowania: 80 minut

Grillowany bakłażan z sosem paprykowym - składniki

2 bakłażany (ok. 500 g)
170 g ugotowanej ciecierzycy
4 czerwone papryki
2 łyżki prażonych orzechów laskowych
100 ml oliwy
mały ząbek czosnku
łyżeczka miodu
2 łyżki octu winnego
120 ml oleju rzepakowego albo słonecznikowego
łyżeczka listków tymianku
sól, pieprz

Grillowany bakłażan z sosem paprykowym - przygotowanie

Bakłażany nakłuwamy nożem i układamy w całości na grillu. Grillujemy, aż warzywa będą miękkie, a skórka stanie się czarna i zwęglona (dzięki temu bakłażan nabierze głębokiego dymnego aromatu). Odstawiamy do przestudzenia i zdejmujemy skórkę. Dzielimy miąższ na podłużne paski i mieszamy z ciecierzycą, oliwą, solą i pieprzem.

Piekarnik rozgrzewamy do 230 st. Przygotowujemy dużą blachę wyłożoną papierem do pieczenia. Papryki przekrawamy na połówki i usuwamy gniazda nasienne, układamy na blasze przeciętą stroną do dołu. Pieczemy 40-50 minut, aż ich skórka stanie się miejscami czarna. Gorące papryki przekładamy do naczynia i przykrywamy pokrywką, żeby się zaparzyły. Kiedy ostygną, obieramy ze skórki i miksujemy na gęsty sos z czosnkiem, miodem, octem, olejem i tymiankiem. Doprawiamy solą i pieprzem.

Na półmisku wykładamy sos, a na sosie bakłażana z ciecierzycą. Posypujemy posiekanymi orzechami, ulubionymi ziołami i podajemy z pieczywem. (Przepis Dominika Wójciak)

Bakłażany po prowansalsku

Bakłażany faszerowane ryżem i pomidorami
Bakłażany faszerowane ryżem i pomidorami Fot. Arkadiusz Ścichocki

Dla 6 osób
Czas przygotowania: 70 minut

Bakłażany po prowansalsku - składniki

3 średnie bakłażany
2 łyżki oliwy
4 drobno posiekane szalotki
ząbek rozgniecionego czosnku
pokrojony w kostkę pomidor
2 szklanki ugotowanego ryżu
szklanka soku pomidorowego
1/2 łyżeczki suszonego oregano
łyżka posiekanej natki pietruszki
sól

Bakłażany po prowansalsku - przygotowanie

Bakłażany przekrawamy wzdłuż na pół, usuwamy łyżeczką pestki i część miąższu, zostawiając ścianki grubości 2 cm. Wydrążone bakłażany posypujemy solą i odstawiamy na 30 minut.

Na patelni podgrzewamy łyżkę oliwy i dusimy na niej do miękkości szalotki, czosnek, pomidora i pokrojony w kostkę miąższ bakłażanów. Dodajemy ryż, oregano, sól do smaku i mieszamy.

Z wydrążonych bakłażanów odlewamy sok, osuszamy je papierowym ręcznikiem i smarujemy wewnątrz pozostałą oliwą. Nakładamy farsz z ryżem, układamy w żaroodpornym naczyniu do pieczenia, zalewamy sokiem pomidorowym. Pieczemy 35-40 minut w temperaturze 180 st. Podajemy posypane natką.

Marynowany bakłażan 

Bakłażan marynowany
Bakłażan marynowany Fot. M&K Duklas / Duklas.pl

Dla 3-4 osób
Czas przygotowania: 15 minut

Marynowany bakłażan - składniki

2 bakłażany
1/3 szklanki oliwy
1/2 szklanki octu winnego
1/2 łyżki cukru
sól, pieprz
5 ząbków czosnku
gałązka rozmarynu
gałązka natki pietruszki

Marynowany bakłażan - przygotowanie

Bakłażany płuczemy, kroimy na podłużne plastry i obsmażamy na oliwie. Układamy je na półmisku i polewamy octem wymieszanym z cukrem, pieprzem i solą. Posypujemy siekanymi czosnkiem, natką oraz rozmarynem.

Makaron z bakłażanem i sosem pomidorowym

Makaron z bakłażanami i sosem pomidorowym
Makaron z bakłażanami i sosem pomidorowym Fot. 123rf.com

Dla 4 osób
Czas przygotowania: 30 minut

Makaron z bakłażanem i sosem pomidorowym - składniki

500 g bakłażanów
100 ml oliwy
2 ząbki czosnku
400 g pomidorów w zalewie z puszki
400 g makaronu spaghetti (może być penne lub tagliatelle)
50 g tartego parmezanu
garść świeżej lub łyżka suszonej bazylii
sól i świeżo mielony czarny pieprz

Makaron z bakłażanem i sosem pomidorowym - przygotowanie

Umyte bakłażany kroimy w plastry o grubości 1 centymetra. Smażymy je z obu stron na oliwie i kroimy na ćwiartki. Do pokrojonych bakłażanów dajemy przeciśnięty przez praskę czosnek, a następnie pokrojone pomidory wraz z zalewą. Doprawiamy solą i pieprzem, gotujemy 10 minut.

Makaron gotujemy według przepisu na opakowaniu. Odcedzony przekładamy na podgrzane talerze. Na każdą porcję nakładamy sos, posypujemy parmezanem i bazylią.

Bakłażany zapiekane w pomidorowym sosie

Bakłażany zapiekane w pomidorowym sosie
Bakłażany zapiekane w pomidorowym sosie Fot. 123rf.com / ALLEKO

Dla 6 osób
Czas przygotowania: 90 minut

Bakłażany zapiekane w pomidorowym sosie - składniki

3 duże (300-400 g każdy) bakłażany
10 dag startego parmezanu
olej do smażenia
25 dag mozzarelli

Sos pomidorowy:
1 kg dojrzałych pomidorów lub puszka pomidorów w zalewie
marchewka
2 łodygi selera naciowego
średnia cebula
2 ząbki czosnku
garść liści bazylii
1/2 pęczka natki pietruszki
3 łyżki oliwy
sól, pieprz

Bakłażany zapiekane w pomidorowym sosie - przygotowanie

Bakłażany obieramy, kroimy w plastry o grubości 1/2 cm, posypujemy solą, obciążamy, np. dużą miską, i odstawiamy na 30 minut, żeby puściły sok.

Na sos pomidory i resztę warzyw kroimy na grube kawałki, wkładamy do garnka z ziołami w całości i oliwą. Gotujemy na średnim ogniu przez 30 minut, miksujemy i doprawiamy do smaku.

Bakłażany płuczemy i osuszamy. Połowę grillujemy, a drugą smażymy na oleju. Na dno żaroodpornego naczynia wlewamy trochę sosu pomidorowego, układamy na nim warstwę bakłażanów, znów skrapiamy sosem, oprószamy parmezanem i układamy cienkie plasterki mozzarelli. Następnie kładziemy kolejną warstwę bakłażanów i tak dalej, aż wykorzystamy wszystkie składniki. Kończymy warstwą sosu, mozzarellą i parmezanem. Wkładamy naczynie do piekarnika rozgrzanego do 180 st. na 30 minut. Danie podajemy ciepłe.