Zrobione z niezwykle kruchego ciasta, kształtem przypominają splątaną wstążkę. I choć nie pochodzą z Francji, to stamtąd wzięły nazwę, właśnie ze względu na kształt. Słowo faveur oznacza m.in. wąską, elegancką tasiemkę jedwabną wiązana najczęściej na szyi.
O faworkach rozpisywały się baronowe polskiej kuchni, m.in. Lucyna Ćwierczakiewiczowa, Maria Disslowa czy Hanna Szymanderska. Ta ostatnia, moja kuchenna alfa i omega, podpowiada, że aby ciasto miało prawdziwie jedwabistą konsystencję, musi być miękkie i delikatne, luźne, ale nie za bardzo, żeby dało się rozwałkować. Trzeba pilnować, by mąka była dokładnie przesiana i pulchna od powietrza, a ciasto dobrze "napompowane", bo w tym tkwi tajemnica dobrych faworków.
Po dokładnym wyrobieniu ciasta trzeba je z całej siły zbić wałkiem, naparzać pięścią, grzmocić o stolnicę i tak w kółko. Po tej ogromnej agresji trzeba dać ciastu odpocząć, ale nie za długo, bo wyschnięte będzie za bardzo pić tłuszcz, a to jest w faworkach karygodne! Kiedyś gospodynie do smażenia używały smalcu lub klarowanego masła, dziś używa się oleju, a najbardziej nadaje się rzepakowy.
Przepis na chrust (faworki)
To przepis na faworki sprzed prawie 84 lat autorstwa Marii Disslowej, wieloletniej szefowej Szkoły Gospodarstwa Domowego przy Miejskim Liceum Żeńskim we Lwowie. Pani Maria wychowała tysiące gospodyń i idę o zakład, że niejedna z naszych babć kuchenne tajemnice poznawała właśnie z jej książki "Jak gotować".
Składniki na chrust:
- 1/2 kg mąki,
- 4 jaja,
- 1 kieliszek rumu,
- 60 g masła,
- szczypta soli, 60 g cukru,
- 2 łyżki śmietany,
- 1 kg smalcu do smażenia,
- cukier puder lub cukier waniliowy do smażenia.
Przygotowanie faworków: Na stolnicę przesiać mąkę, dodać chłodne masło, zmieszać nożem, zrobić w środku dołek, dodać jajka, cukier, szczyptę soli, dolewać tyle śmietany, aby ciasto było trochę rzadsze niż na pierogi (2 łyżki). Wałkiem wałkować po kawałeczku jak na pierogi, krajać w paski, przewijać przez środek, smażyć na rozgrzanym smalcu. Najpierw wrzucić kawałek ciasta i spróbować, czy będzie się rumienić. Po usmażeniu gorące posypać cukrem waniliowym
Faworki na mrowisko
Te faworki to element bardziej skomplikowanego ciasta, czyli mrowiska. Przepis dostałem od pewnej gospodyni z Augustowa, która robienia takich faworków nauczyła się od gospodyń z Puńska, miasta w 90 proc. zamieszkanego przez Litwinów.
Na każde pól kilograma mąki należy wbić 10 żółtek i wszystko zagnieść na jednolita masę. Konsystencja ma być zbliżona do ciasta kruchego. Potem brać po małej porcji ciasta i wałkować na plastry cienkie jak pergamin. Wałek wysmarować oliwą dla ułatwienia wałkowania. Krajać placki w paski, przewijać i smażyć. Dobrze na początek mieć kogoś do pomocy, bo to bardzo szybko idzie. Z jednej porcji wyjdzie naprawdę bardzo dużo faworków.
Mrowisko - pyszne ciasto
Faworki piwne
Ekstremalnie delikatne i chrupiące, ale pracochłonne, wymagające siły i zawziętości. To właśnie faworki piwne.
Składniki na faworki piwne:
- 6-7 żółtek,
- 3 łyżki cukru,
- 2,5 szklanki mąki pszennej tortowej (1 szklanka to 250 ml) + do podsypania,
- 1/2 szklanki (125 ml) piwa, najlepiej pszennego,
- 1,5 litra oleju słonecznikowego lub rzepakowego,
- cukier puder do posypania.
Przygotowanie faworków piwnych: Żółtka utrzyj z cukrem, ubijaj mikserem na najwyższych obrotach przez ok. 8 minut. Kogel-mogel ma być jasny i puszysty. Dodaj przesianą mąkę i mieszając składniki wlewaj stopniowo piwo; gdyby ciasto kleiło się za bardzo, podsyp je mąką. Z ciasta uformuj kulę, wyłóż na podsypaną mąką stolnicę i dalej wyrabiaj.
I tu się zaczyna zabawa z wałkiem: mocno, bardzo mocno uderzaj nim ciasto, bij, klep, podrzucaj, tak by w cieście pojawiły się pęcherzyki powietrza. Najlepiej kulę rozbij na płasko, złóż na pół, znów bij i tak przez co najmniej kwadrans.
Następnie w dużym garnku rozgrzej olej, a kiedy będzie gotowy (sprawdź, wkładając odrobinę ciasta - jeśli się zrumieni, to znaczy, że jest odpowiednio nagrzany) zmniejsz ogień do minimum i przykryj garnek.
Ciasto podziel na 5-6 części. Po kolei rozwałkowuj na cieniutkie placki, jeśli trzeba podsypując mąką. Z rozwałkowanego ciasta wycinaj prostokąty, pośrodku nacinaj i zaplataj faworki. W rozgrzanym oleju smaż po kilka sztuk i smaż aż się zarumienią. Gorące oprósz cukrem pudrem