Termin rajska jabłoń obejmuje tak naprawdę różne gatunki i odmiany jabłoni. Nie jest to więc pojęcie jednorodne. Uznaje się za rajskie wszystkie te, których owoce nie przekraczają średnicy 5 cm. Ponieważ w tej grupie mamy również gatunki jabłoni pochodzące z wielu regionów świata, więc i kolor kwiatów, i pora kwitnienia, a także wielkość, wygląd i smak owoców mogą się między sobą różnić. Dlatego kiedy zabieramy się do przetwarzania rajskich jabłuszek, warto zawsze najpierw ich spróbować, aby się przekonać, czy mamy do czynienia z odmianą kwaśną, cierpką czy może gorzkawą. To ułatwi nam decyzję, do jakich potraw najlepiej ich użyć.
Rajskie jabłka Shutterstock
Wskazówka: Smak rajskich jabłek łagodnieje po obróbce termicznej, dlatego nawet te bardzo cierpkie nadadzą się do wielu dań. Jeżeli są gorzkawe, warto je najpierw ponakłuwać i zagotować przez parę minut, a następnie odcedzić i dopiero wtedy używać do ciast czy dżemów zgodnie z przepisem.
Do najpopularniejszych gatunków rajskich jabłoni należą np. jabłoń jagodowa (Malus baccata) z różowymi, czerwonawymi lub żółtymi owocami, jabłoń kwiecista (Malus floribunda) o owocach żółtych z nutą zieleni, jabłoń purpurowa (Malus purpurea) o ciemnoczerwonych owocach czy smaczna często nawet na surowo jabłoń niska (Malus pumila). Wiele z gatunków przepięknie i obficie kwitnie, dając pokarm dzikim zapylaczom, a długo utrzymujące się owoce oprócz naszej półeczki z przetworami zapełnią też brzuszki wielu gatunków ptaków szukających pokarmu jesienią i zimą. Same zalety!
Rajskie jabłka Shutterstock
Konfitura z rajskich jabłek wanilią i anyżem
Na konfiturę najlepsze będą kwaskowe lub cierpkie jabłuszka, ale nie te mocno gorzkie.
Konfitura z rajskich jabłek wanilią i anyżem - składniki:
- kilogram rajskich jabłuszek
- 1 kg cukru
- laska wanilii
- 1-2 gwiazdki badianu (anyżu gwiazdkowego).
Konfitura z rajskich jabłek wanilią i anyżem - przygotowanie:
1. Rajskie jabłuszka ponakłuwać np. widelcem, wrzucić do garnka, zalać wodą i zagotować na małym ogniu. Gotować kilka minut i odcedzić.
2. Do garnka wlać 2,5 szklanki wody i wsypać kilogram cukru. Zagotować, aż cukier się rozpuści. Dodać ziarna z przepołowionej laski wanilii i pozostały strąk. Dorzucić anyż gwiazdkowy i jabłuszka. Gotować ok. 10 minut, po czym pozostawić na noc w syropie.
3. Następnego dnia podgrzać całość i gotować, aż jabłka staną się nieco szkliste (30-40 minut) na bardzo małym ogniu.
4. Gorącą konfiturę przełożyć do wyparzonych słoików, zakręcić wyparzonymi nakrętkami. Następnie słoiki odwrócić do góry dnem i przykryć kocem. Zostawić do ostygnięcia.
Konfitura z rajskich jabłuszek Shutterstock
Rajski likier
Składniki:
- ok. 30 rajskich jabłuszek
- litr dobrej jakości wódki
- 250 g cukru trzcinowego
- kawałek kory cynamonu
Przygotowanie:
1. Jabłuszka ponakłuwaj i wsyp do słoja.
2. Dodaj cukier i cynamon.
3. Zalej wódką, zakręć i zostaw na cztery-sześć tygodni. Co kilka dni potrząsaj słojem.
4. Po sześciu tygodniach odcedź i zostaw jeszcze na miesiąc.
Wskazówka: Do większości przetworów, szczególnie tych na słodko, najlepiej wybierać całkowicie dojrzałe jabłuszka. Aby to sprawdzić, przekrój jedno jabłuszko i obejrzyj nasiona. Jeżeli są ciemnobrązowe, to znaczy, że owoce już są dobre.
Likier z rajskich jabłuszek Fot. Midjourney / Zofia Rojek
Marynowane rajskie jabłka na ostro
Składniki:
- 1,5 kilo rajskich jabłek
- litr jasnego octu
- najlepiej jabłkowego
- szklanka białego cukru
- pół szklanki miodu
- 1-2 ostre papryczki chili
- 2-3 goździki
- ok. 2-cm kawałek imbiru.
Przygotowanie:
1. Jabłka umyj, pozbaw ogonków i nakłuj, żeby nie popękały.
2. W garnku wymieszaj ocet, posiekaną papryczkę chili z nasionami (jeżeli wolisz mniej ostre przetwory, możesz usunąć nasiona), goździki, pokrojony w cienkie plasterki imbir, cukier i miód.
3. Zagotuj na małym ogniu, aż cukier i miód się rozpuszczą. Dodaj jabłka i gotuj ok. 10 minut.
4. Do wyparzonych słoików przełóż gorące jabłka i zalej gorącym syropem. Od razu zakręć wyparzoną pokrywką. Odwróć słoiki do góry dnem i przykryj kocem. Zostaw do ostygnięcia.
Marynowane rajskie jabłka na ostro Shutterstock
Aromatyczny domowy ocet z rajskich jabłek
Składniki:
- Trzy szklanki rajskich jabłek
- Sześć łyżek cukru
- Woda
Przygotowanie:
1. Do wyparzonego dużego słoja wsyp jabłuszka, tak aby wypełniły od 1/2 do 2/3 słoja.
2. W szklance wody rozpuść cukier i dodaj do jabłek. Uzupełnij słój wodą, zostawiając 2-3 cm od krawędzi.
3. Zabezpiecz słój gęsto tkaną, wyparzoną bawełnianą lub lnianą szmatką (lub kilkukrotnie złożoną gazą) i gumką recepturką.
4. Zostaw na dwa-trzy tygodnie, potrząsając słojem raz dziennie, tak żeby nie wytworzyła się pleśń (możesz też odkrywać słój i mieszać nastaw na ocet wyparzoną łyżką, ale pamiętaj o higienie i uważaj, żeby do nastawu nie dostały się muszki owocówki).
5. Kiedy miną trzy tygodnie, a nastaw przestanie się pienić i przynajmniej część jabłek opadnie na dno słoja (zapach powinien być wyraźnie alkoholowy), można odcedzić jabłka.
6. Odcedzony płyn przelej z powrotem do słoja, zabezpiecz ponownie szmatką i gumką recepturką i odstaw na kolejne trzy-cztery tygodnie. Gotowy ocet powinien utracić alkoholowy zapach i pachnieć kwasem octowym.
7. Gotowy ocet rozlej do butelek.
Wskazówka: Zdarza się, że mimo zlania octu do butelek proces fermentacji jeszcze się nie skończył (zależy to od wielu czynników, np. temperatury czy zawartości cukrów w surowcu), dlatego po zlaniu świeżego octu warto trzymać rękę na pulsie i po kilku dniach odkręcić delikatnie nakrętkę. Jeżeli przy odkręcaniu uwolnią się bąbelki dwutlenku węgla albo usłyszymy syczący dźwięk, oznacza to, że ocet potrzebuje jeszcze przez jakiś czas dojrzeć z powrotem w słoju z dostępem powietrza.
Wskazówka: Rajskie jabłuszka zawierają sporo pektyn, dlatego będą świetnym dodatkiem do owocowych galaretek i dżemów!
