Historia jarmarków

Słowo "jarmark" pochodzi od niemieckiego "Jahrmarkt", co dosłownie znaczy "coroczny rynek", "targ". Pierwszy europejski jarmark odbył się najprawdopodobniej we Francji w połowie VII wieku, a trzy wieki później jarmarki były już powszechne. Miejscowi zazwyczaj nabywali (na zasadzie wymiany dóbr) od kupców z dalekich stron towary, które nie występowały lokalnie. Jarmarki miały też charakter rozrywkowy i stanowiły cenne źródło wiedzy o świecie. Średniowieczne miasta zabiegały o możliwość organizowania jarmarków – był to istotny czynnik ich rozwoju, jednak przywilej ten nadawany był miastom jedynie przez władców lub hierarchię kościelną, a co za tym idzie, był to rodzaj nobilitacji. Jarmarki organizowane były rokrocznie w stałych terminach, najczęściej przy okazji świąt kościelnych. Duże zainteresowanie tematem przyczyniło się także do rozkwitu miast jarmarcznych. W Polsce jarmarki stały się popularne dopiero w XIII wieku – w Gdańsku i we Wrocławiu, a w późniejszych latach także w innych miastach, m.in. w Przemyślu, Toruniu, Krakowie, Lublinie, Sandomierzu oraz Kazimierzu Dolnym. Współcześnie w tych miastach również odbywają się największe świąteczne targi bożonarodzeniowe oraz wielkanocne. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

Krakowska tradycja

Po dwóch latach przerwy zgodnie z wielkanocną tradycją jarmark powrócił na krakowski rynek. Targi w Krakowie rozpoczynają się już 7 kwietnia i potrwają aż do 18 kwietnia! Miasto będzie reprezentować ok. 60. wystawców z regionu oraz innych miast Polski. Nie zabraknie też akcentów z zagranicy. Na miejscu znajdziecie przepiękne ozdoby rękodzielników, m.in. stroiki, koszyki, palmy, pisanki czy haftowane obrusy oraz serwetki. Nie przechodźcie obojętnie obok oryginalnych oscypków, a także tradycyjnych pierników! Mało tego – dla odwiedzających targi pojawią się liczne punkty małej gastronomii z polskimi potrawami z grilla promującymi kuchnię staropolską. Na pewno nie wyjdziecie głodni! Na miejscu odbędą się również prezentacje tradycyjnych stołów regionalnych, koszyczków wielkanocnych, poświęcenie palm czy pokaz obrzędów śmigusowo-dyngusowych.

Z wizytą na katowickim rynku

Nieopodal Krakowa, na rynku w Katowicach, także odbywają się targi. Trwają już od 1 kwietnia, ale bez obaw – macie czas do 15 kwietnia, by je odwiedzić. Czeka tam na was mnóstwo dobra: tradycyjne wyroby wędliniarskie ze Śląska, litewskie przysmaki i pachnące chleby na zakwasie. Nie zabraknie też ekologicznych jajek i serów oraz bab i mazurków. Dostępne będą oleje tłoczone na zimno, chrzan, bakalie oraz włoska kawa i aromatyczne herbaty. Koniecznie zajrzyjcie do stoisk z miodami, nalewkami, konfiturami oraz wyrobami z czekolady - na pewno nie pożałujecie. Pojawią się również dobrze wam znane słodkie smaki z Turcji oraz Grecji, m.in. chałwa oraz baklawa. Dodatkową atrakcją będą stoiska z naturalnymi kosmetykami na bazie produktów pszczelich oraz rękodzieło – zające z siana czy ażurowe pisanki. Na jarmarku będzie można także kupić dania przygotowane przez obywateli Ukrainy – barszcz ukraiński i pierogi, a pozyskane z tego tytułu środki zostaną przeznaczone na wsparcie obywateli tego kraju.

Wielkanoc na Piotrkowskiej

W Łodzi, na słynnej ulicy Piotrkowskiej, już od 30 marca do 15 kwietnia w okolicach pasażu Schillera możecie odwiedzać kolorowe stoiska z rękodziełem, biżuterią i aromatycznymi przysmakami. Jest ich aż 50! Miłośnicy produktów tradycyjnych znajdą tam między innymi podhalańskie sery, domowe wędzone wędliny, ekologiczne jajka – wszak nie może zabraknąć ich w święta, poza tym chleb na zakwasie czy naturalne miody. Możecie tam spróbować również tradycyjnych wielkanocnych ciast i pierników, są słodkie stoiska z cukierkami i lizakami, a także regionalne napoje, m.in. wina. Do Łodzi dotarło też rękodzieło afrykańskie, południowoamerykańskie, nepalskie czy białoruskie, są też przedstawiciele Turcji, Włoch, Węgier czy Słowacji, którzy sprzedają swoje wyroby. Spacerowi po jarmarku towarzyszą serwowane tradycyjnie "świąteczne" fast foody: zapiekanki oraz frytki belgijskie, polskie przysmaki: oscypki i mięsa z grilla, a także te nieco bardziej egzotyczne akcenty: kurtosze, langosze czy churrosy.

Wielokulturowe święta w Poznaniu

W tym roku poznańskie targi wyjątkowo przenoszą się z rynku na plac Wolności. Pojawi się na nich aż 40 stoisk z wystawcami zarówno z Polski, jak i innych zakątków Europy. Spieszcie się – jarmark trwa tylko 3 dni, od 8 do 10 kwietnia. Ceramiczne ozdoby, biżuteria z bursztynem, rękodzieło ukraińskie, naturalne kosmetyki, kolorowe pisanki – to wszystko będzie można kupić na placu Wolności. Nie zabraknie lokalnych i regionalnych rarytasów. Rokrocznie dużym zainteresowaniem cieszą się oferowane na jarmarkach litewskie produkty, czyli wiejskie chleby, smalec, kindziuk, ziołowe słoniny, cepeliny czy kresowy kwas chlebowy. Dla koneserów szwajcarskich, holenderskich, hiszpańskich i włoskich serów również pojawi się odpowiednia niespodzianka. Dla odwiedzających przygotowano także szeroki wybór wyrobów greckich z małych rodzinnych przedsiębiorstw, polskie miody z lokalnej pasieki oraz podlaskie sękacze i mrowiska. Hitem jarmarku są zawsze pierniki z motywem wielkanocnym, które będą stanowiły piękną ozdobę świątecznego stołu. Lokalne alkohole – przeróżne nalewki, likiery, destylaty, śliwowice, wódki smakowe, miody pitne czy polskie wina ekologiczne – też zapewne puszczą oczko w waszą stronę. W programie jednak nie tylko same pyszności, ale też wiele atrakcji, m.in. warsztaty zdobienia babeczek i tworzenia ozdób wiosennych.

Wielkanocny folklor w Opolu i Nowym Sączu

Jarmark wielkanocny organizowany jest cyklicznie w każdą Niedzielę Palmową w Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu. W tym roku odbędzie się już 45. edycja tego wydarzenia! Do tej pory zyskało rangę wydarzenia kulturalnego o szerokim zasięgu, promując tym samym wyjątkowy folklor i kulturę ludową Opolszczyzny. Impreza stanowi doskonałą okazję do prezentacji programu zespołów folklorystycznych, gawędziarzy oraz twórców i rzemieślników z terenu całego regionu. W programie znalazło się miejsce na panel "Polska smakuje – czyli śląskie przysmaki w skansenie", w ramach którego dostępne będą stoiska z tradycyjnymi wyrobami kulinarnymi oraz zaprezentują się regionalne stoły wielkanocne – śląski oraz kresowy. Przewidziany jest także wypiek lokalnego chleba połączony z degustacją.

Na organizację jarmarku w muzeum zdecydował się także Nowy Sącz. Już 10 kwietnia, czyli w Niedzielę Palmową, Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu zaprasza do swojego oddziału – Muzeum Galicyjskiego. Znajdziecie tam tradycyjnie lokalne produkty spożywcze, takie jak wędliny czy chleby, rękodzieło artystyczne oraz ozdoby.

Jarmarki wielkanocne w mniejszych miastach

Okazuje się, że nie tylko duże miasta mogą się pochwalić interesującymi targami świątecznymi. W województwie dolnośląskim, dokładnie w Kliczkowie, znajduje się zamek, w którym w dniach 9-10 kwietnia odbędzie się jarmark. Z pewnością wygra pojedynek na ten najbardziej klimatyczny i oryginalny! Na miejscu nie zabraknie oczywiście lokalnych produktów i smaków świąt Wielkiejnocy. W Rawiczu (woj. wielkopolskie) będzie nieco bardziej nowocześnie – w dniach 9-10 kwietnia oprócz tradycyjnych przysmaków z Wielkopolski, pojawią się także food trucki i odbędzie się giełda staroci. W Łobzie (woj. zachodniopomorskie) w tym samych dniach będzie miało miejsce wydarzenie o nazwie Łobeska Baba Wielkanocna i – jak sama nazwa głosi – jego celem będzie kultywowanie tradycji kulinarnych i folklorystycznych regionu. Odbędzie się tam prawdziwa uczta! Naczelną ideą imprezy jest bowiem promocja lokalnych twórców i ich wyrobów. W dniach 8-10 kwietnia warto zajrzeć także do Żar (woj. lubuskie), Poczesnej k. Częstochowy, Bielska-Białej (woj. śląskie), Siemiatycz (woj. podlaskie) oraz Jedlicza (woj. podkarpackie). Jak widzicie, praktycznie każdy region Polski ma coś do zaoferowania!