Nie wyganiajcie dzieci z kuchni ani nie denerwujcie się, gdy rozsypią mąkę, wysmarują się powidłami czy pobrudzą wszystkie naczynia, robiąc tylko jedną potrawę. Niech gotują, pieką, smażą, robią sałatki... To sprawi, że z małych kuchcików staną się znakomitymi kucharzami otwartymi na nowe smaki, eksperymenty i wyzwania kulinarne. Bo tylko pozwalając dzieciom gotować od najmłodszych lat, zaszczepicie w nich miłość do dobrego jedzenia, a frajda, jaką da im samodzielnie przygotowane danie dla całej rodzinny, będzie bezcenna. Oto 15 książek z przepisami i o jedzeniu dla dzieci w różnym wieku, które może położy im Mikołaj pod choinką.
"Kocia Kicia gotuje", Anita Głowińska; "Pola mówi: Lubię piec!", Irene Marienberg; "Kastor piecze", Lars Klinting, wyd. Media Rodzina
Dla dwulatków i trzylatków
Te książeczki dla najmłodszych opisują kuchenne perypetie trójki znanych i lubianych bohaterów. Kocia Kicia gotuje zupę i piecze ciasteczka z babcią, gdy rodzice są zajęci, Pola robi babeczki z mamą, bo ma do nich przyjechać babcia, a Kastor postanawia razem z przyjacielem upiec babkę na swoje urodziny. Przepisy są bardzo proste, a wszystko, co trzeba zrobić, by powstało danie, zilustrowano w taki sposób, by dziecko samodzielnie mogło skompletować składniki i po kolei łączyć je ze sobą. Te pełne uroku, i przygód!, kulinarne opowieści z pewnością sprawią, że po przeczytaniu i obejrzeniu książeczki dziecko będzie chciało upiec ciasteczka, a rodzic przekona się, że nawet dwulatek może być mistrzem cukiernictwa.
"Małe rączki w kuchni. Książka nie tylko kucharska", Annabel Woolmer, wyd. Mamania
Dla dzieci od roku do 4 lat
Autorka książki zainteresowała się gotowaniem pewnego deszczowego popołudnia, kiedy próbowała zabawić swoją 13-miesięczną córeczkę. Szukała książek z daniami dla dzieci, które jej córka mogłaby przyrządzić w ramach wspólnych posiłków. Te, które znajdowała, nie spełniały jej oczekiwań. Były to albo śmieszne przekąski, albo potrawy, których dziecko nie zrobi bez pomocy dorosłej osoby. Nie mogąc znaleźć odpowiednich przepisów, Woolmer postanowiła napisać własną książkę, skupiając się na zabawie i odkrywaniu przez dzieci prawdziwego jedzenia.
Książka zawiera 60 prostych przepisów opisanych krok po kroku, które dziecko w wieku od 1 do 4 lat będzie mogło zrobić z niewielką pomocą dorosłej osoby. Oprócz składników, ilości porcji, które z nich wyjdą, i czasu przygotowania, pieczenia czy chłodzenia w lodówce autorka podpowiada, jak dzielić zadania na te dla dziecka, dla rodziców i wspólne dla wszystkich. Podaje też informacje o tym, jakiego typu umiejętności dziecko udoskonali lub wykształci, przygotowując konkretne danie.
W książce znajdziecie wiele porad dotyczących gotowania z dziećmi, np. kiedy zacząć kuchenną przygodę, jakie sprzęty się przydadzą, jak rozwiązywać typowe problemy związane z jedzeniem, ale przede wszystkim jak zmienić gotowanie w zabawę. Przecież dzieci kochają ugniatanie, sortowanie, mieszanie czy nalewanie, a jeśli jeszcze na koniec domownicy razem usiądą do stołu, by zjeść smakowite śniadanie czy kolacja, to będą dumni wszyscy, i mieli, i duzi.
"Przepyszne opowiadania i przepisy Tappiego", Marcin Mortka i Marta Kurczewska, wyd. Zielona Sowa; "Basia i gotowanie", Zofia Stanecka i Marianna Oklejak, wyd. HarperKids
Dla dzieci w wieku 3-7 lat
Przyznam, że nie znam dziecka, które by nie lubiło historii o rezolutnej Basi i jej rodzinie czy przygód wikinga Tappiego i jego przyjaciół z Szepczącego Lasu. Tym razem bohaterowie postanawiają coś ugotować. Basia z braćmi i tatą muszą przygotować kolację, bo mama ma dość siedzenia w kuchni i postanawia odpocząć. Będą gotować kolorowy makaron z sosem. Przepis, choć nie jest jakoś szczególnie wyróżniony, dziecko odnajdzie i bez trudu zapamięta podczas czytania, a przy okazji dowie się, jakie "niebezpieczeństwa" czyhają w kuchni na małych, i nie tylko, kucharzy. Może uda małym czytelnikom uniknąć ich, gdy po skończonej lekturze dziecko poprosi: "Mamo, ugotujemy kolorowy makaron?".
Za to Tappi wraz z przyjaciółmi przeżyją aż 9 fantastycznych przygód, w których okazuje się, że potrawy mają magiczne moce, a jedzenie i wspólne gotowanie odgrywają ważną role w życiu bohaterów Szepczącego lasu. Jaką, to już odkryjecie wspólnie z dzieckiem, gdy przeczytacie "Przepyszne opowieści". Zapewniam też was, że za każdym razem, gdy już skończycie czytać, maluch czym prędzej pobiegnie do kuchni, by zrobić choć jedno z 9 dań według przepisu, który umieszczony jest po każdym opowiadaniu. Przypisy są krótkie, proste i naprawdę łatwe, przedszkolak na pewno poradzi sobie z nim samodzielnie.
"Cecylia Knedelek, czyli książka kucharska dla dzieci", Joanna Krzyżanek, wyd. Jedność
Dla przedszkolaków
Kiedy odwiedziłam znajomą, jej 5-letnia córeczka przywitała mnie słowami: "Zobacz, mam prawdziwą książkę kucharską. Mama ma swoją, ja mam swoją. I robię z niej różne cuda". Mała Tosia miała rację, bo z przepisów Cecylki można wyczarować prawdziwe cuda: chmurki spadające z nieba (czyli bezowe ciasteczka), obiad dla leniuchów (leniwe pierogi), słoneczka na talerzyku (brzoskwiniowe ciasteczka), a nawet słodkie zielone choinki bożonarodzeniowe zrobione z ciasta piernikowego. Ta bardzo kolorowa, pełna smakołyków i pachnąca ciasteczkami książeczka sprawia, że od samego oglądania burczy w małym brzuchu (zresztą w dużym też!). W książce znajdziecie prawie 100 kulinarnych historyjek i aż 150 dedykowanych im przepisów. Wszystkie dania robi Cecylka, a w gotowaniu i pieczeniu pomaga jej gąska Waleria i inni mieszkańcy Starego Knedelkowa. Zabawne, pełne humoru i dziecięcej fantazji historie zilustrowane prostymi przepisami zabierają dzieci (i dorosłych) w przepyszną bajkową podróż po krainie smaków, zapachów i kolorów. Idealna dla małych kucharzy, którzy pod okiem Cecylki i mamy lub taty stawiają pierwsze samodzielne kroki w kuchni.
"Dzieci w kuchni. Szkoła gotowania krok po kroku", Licia Cagnochi, wyd. Jedność; "Obrazkowa książka kucharska", Ewa Oleksy i Justyna Nizińska, wyd. Harmonia; "Muffiny Eufrozyny", Justyna Bednarek, wyd. Egmont; "Gotuj z Alą i z Antkiem. Książka kucharska dla dzieci", Joanna Anger i Anna Piszczek, wyd. Alaantkoweblw
To prawdziwe książki kucharskie, które w łatwy i szybki sposób fundują dzieciom kurs gotowania. A przepisów w nich jest mnóstwo, wyjątkiem jest książeczka Justyny Bednarek z przepisem na muffiny, ale ma inny dodatkowy walor - wspiera naukę czytania u dzieci w wieku 5-7 lat.
"Dzieci w kuchni" Znajdziecie tu ponad 500 zdjęć, które krok po kroku pokazują, jak przygotować prawie 50 potraw. Wszystkie składniki i czynności zostały w taki sposób sfotografowane, by od razu dziecko wiedziało, czego będzie potrzebować, w jakiej kolejności dodawać, łączyć, zagniatać składniki i co dalej z nimi robić. Oczywiście są też podpowiedzi w postaci podpisów, które pomogą, gdy maluch patrząc na zdjęcie, będzie się zastanawiał, co ma teraz zrobić. We wstępie do książki znajdziecie informacje o zasadach zdrowego żywienia, sprzęcie, który może się przydać, oraz podstawowe techniki przygotowywania niektórych potraw, jak np. lukru czy marcepanu.
"Obrazkowa książka kucharska" Już sam tytuł mówi, że wszystko będzie w niej zwizualizowane. Powstała z myślą o tych wszystkich, którzy myślą obrazami lub nie potrafią czytać. Znajdziecie w niej przepisy na śniadania (tych jest sporo) i desery (tych trochę mniej). Czynności wykonywane podczas gotowania, a także aktywności oraz produkty są przedstawione w postaci zdjęć i symboli, np. włączenie urządzenia do prądu symbolizuje wtyczka, a mycie rąk - dwie łapki pod kranem. Do książki dołączone są też karty pracy, więc można ją wykorzystać na zajęciach w przedszkolu, świetlicy czy na warsztatach terapii zajęciowej czy kółkach zainteresowań. To świetna książka dla dzieci, a także dorosłych osób z autyzmem czy afazją, no i oczywiście także dla maluchów, które nie potrafią czytać.
"Muffiny Eufrozyny" Ta mała książeczka z jednym przepisem powstała w ramach programu "Czytam sobie" wspierającego naukę samodzielnego czytania u dzieci. Obejmuje poziom pierwszy, czyli zawiera 150-200 wyrazów, zdania są krótkie, a podczas czytania dziecko wykonuje ćwiczenia głoskowania, przy okazji zaś może upiec muffiny według znakomitego przepisu Eufrozyny. A dla mistrzów czytelnictwa są specjalne zadania do wykonania. Urocza książeczka do schrupania. Jeśli spodobała się twojemu dziecku, polecam drugą tej samej autorki "Pora na pomidorowa (w zupie)".
"Gotuj z Alą i Antkiem" Autorki najpopularniejszego bloga z przepisami dla dzieci i 3 książek kucharskich dla dorosłych opartych na metodzie BLW tym razem napisały książkę kucharską dla dzieci. Dlaczego? Bo - jak piszą - zabawa w gotowanie daje wiele korzyści: stymuluje zmysły, oswaja z jedzeniem, buduje więzi z dorosłymi, daje poczucie sprawstwa, odpowiedzialności i samodzielności, uruchamia logiczne i matematyczne myślenie. Ale przede wszystkim jest wspaniałą, kulinarna przygodą!. W książce znajdziecie 16 prostych przepisów na smaczne dania z warzyw i owoców w formie ilustracji dla dzieci. Przy każdym z nich są rysunki potrzebnych przyborów, składników i rozrysowane czynności krok po kroku, tak by nawet dziecko, które nie potrafi jeszcze czytać, poradziło sobie z przygotowaniem pałek zapałek, makaronu piłkarza i księżniczki czy chrupiących batoników. Przy przepisach są też zdjęcia gotujących bohaterów, Ali i Antka, na których widać, że baaardzo lubią kulinarne przygody, bo sprawiają im nie lada frajdę. Może zachęcą też twoje dziecko do wspólnej pracy.
"Wszyscy jedzą naleśniki. Książka z przepisami", Agata Loth-Ignaciuk i Rozalia Bisek-Szladowska, wyd. Druganoga; "Gotowi, by gotować. Domowa kuchnia polska dla nastolatków", Agnieszka Kręglicka, wyd. Muchomor; "Przy ulicy Ogrodowej 10. Rodzinne przepisy z czterech stron świata", Felicita Sala, wyd. Zielona Sowa; "Daj gryza", Aleksandra i Daniel Mizielińscy, Natalia Baranowska, wyd. Dwie Siostry
Dla przedszkolaków i szkolniaków
Te książki zabiorą dzieci w bardzo smaczną podróż dookoła świata. Ich autorki i autorzy w fantastycznych ilustracjach przedstawiają młodym fanom gotowania pochodzenie polskich i egzotycznych potraw, przypraw, warzyw i owoców oraz ich niezwykłe historie.
"Wszyscy lubią naleśniki" Tu mali kucharze znajdą 16 przepisów na to ulubione przez wszystkich, jak mówi tytuł, danie, a każde oczywiście z innego kraju. Będą więc mogli zrobić włoskie crespelle, greckie tiganites czy hinduską dosę i chińskie jian bing. Zanim jednak zabiorą się za ich smażenie, dowiedzą się, co im będzie potrzebne do zrobienia ciasta, jakie dodatki mogą urozmaicić danie, na czym je smażyć i przeczytać wiele ciekawych informacji na temat naleśników z różnych stron świata.
"Gotowi, by gotować" Znana restauratorka i felietonistka kulinarna (sama ma dwoje dzieci) uczy nastolatki gotować klasyczne dania kuchni polskiej. Ta pozycja to coś więcej niż książka kucharska z przepisami, to też pokazanie, że polska kuchnia jest pyszna, prosta i ciekawa. Bo czym jest np. dzika kuchnia jak nie fantastyczną przygodą z naturą. Sporo miejsca autorka poświęca na przybliżenie i wyjaśnienie nastolatkom, czym są food miles i produkty ekologiczne, dlaczego warto to właśnie z nich komponować dania. Pokazuje, że kiszonki robi się łatwo i szybko, tylko na efekty trzeba cierpliwie czekać, i jak przygotować rosół, z którego potem można robić codziennie inną zupę. Ta książka może być świetną odskocznią podczas nauczania zdalnego - daje okazję, by zrobić sobie przerwę podczas odrabiania lekcji.
"Przy ulicy Ogrodowej 10" Czytając tę książkę z pewnością poczujecie aromatyczne zapachy rozchodzące się z każdego okna kamienicy przy ulicy Ogrodowej 10, bo na wszystkich piętrach mieszkańcy przygotowują tradycyjne dania ze swojego kraju. Na parterze pani Pilar miksuje pomidory na salmorejo, a jej sąsiad pan Ping smaży brokuły z sezamem. Piętro wyżej seniora Flores wyciska sok z limonki, by dodać go do zupy z czarnej fasoli, a na trzecim piętrze pan Singh otwiera puszkę z mlekiem kokosowym, bo będzie przyrządzał dahl. W tym pięknie ilustrowanym picturebooku znajdziecie 16 prostych przepisów z różnych stron świata, które z łatwością zrobi nawet przedszkolak, oczywiście z waszą pomocą. Przy okazji gotowania Felicity Sala uczy też otwartości na różnorodność, rozbudza ciekawość na to, co jest dookoła, bo kiedy wszystkie potrawy są już gotowe, mieszkańcy kamienicy zanoszą je do ogrodu, by dzielić się dobrem z innymi i wspólnie kosztować tradycyjnych dań z różnych krajów.
"Daj gryza" Dzięki tej wielkiej księdze światowych smaków młodzi kucharze zwiedzą aż 26 krajów i poznają ponad 50 przepisów. Przy okazji też dowiadują się np. co jedzą Hiszpanie w upalne dni, dlaczego Polacy lubią zbierać grzyby, ile rodzajów kiełbas mają Niemcy, co to jest Tażin i co można w nim przygotować do jedzenia, skąd się bierze tyle odmian herbat... To fantastyczna i wciągająca książka (sama nie mogłam się od niej oderwać!), której lektura niesie jednak pewne ryzyko. Być może któregoś dnia dziecko zaskoczy was propozycją: "Upieczemy mille-feuille?", a na widok karczocha westchnie: "O jaka boska cynara!". Albo stwierdzi, że Kryszna to niezły pastuch.
