Co jadał Ernest Hemingway? Co smakowało człowiekowi o tak bogatym życiorysie. Mamy jego ulubione przepisy

Aga i James Hilferty (agahilferty@gmail.com)

(RYS. AROBAL)

Pisarz legenda - miłośnik mocnych doznań, gourmand i alkoholik. Zwany ?Papą?, bo od dzieciństwa był słusznej postury. Wybraliśmy się w podróż dookoła kuchni i baru, odwiedzając kilka miejsc, w których mieszkał, dokopaliśmy się do jego oryginalnych przepisów
1 z 9
RYS. AROBAL
RYS. AROBAL

Apetyt na życie

"Write one true sentence" (napisz jedno prawdziwe zdanie) - mawiał. Nie znosił zbędnej egzaltacji i wyśmiewał pisarzy używających "ten-dollar words" - słów dla większości niezrozumiałych. Sam opowiadał o wojnie, strachu, miłości i odwadze z uderzającą prostotą. Być może dzięki wbudowanemu - jak sam twierdzi- "bullshit detector", ale głównie dzięki temu, że sam rzucał się w wir życia i czerpał z niego garściami: od polowań i walk byków, po afrykańskie safari i sportowe rybołówstwo. Pił i smakował, był mężem i kochankiem, był twardzielem o miękkim sercu, ale przede wszystkim - pisarzem z powołania. Gdy wątroba zaczęła zawodzić, a depresja odbierała zdolności twórcze - wybrał samobójstwo. Dla Hemingwaya pisanie było celem istnienia, a życie, które wiódł, zaledwie źródłem inspiracji. Jedzenie i picie w to włączając. Kiedy pisał - zawsze na stojąco - nigdy nie pił. Od 5 rano do południa, potem obowiązkowa drzemka. Dyscyplina prawie żołnierska! Podobnie jak jego proza, tak i jedzenie musiało być uczciwie przyrządzone i genialne w swej prostocie.

EH-C6143D                            n.d. 1923 Ernest Hemingway's passport photo. Please credit: "John F. Kennedy Library, Boston". JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON

2 z 9
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Mały Ernest łowi ryby w Horton's Creek (lipiec 1904r.)
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Mały Ernest łowi ryby w Horton's Creek (lipiec 1904r.)

Przystanek 1: Oak Park koło Chicago. Przepis: pstrąg Hemingwaya

Urodził się w 1899 r. w Oak Park, małym miasteczku w okolicach Chicago. W rodzinie Hemingwayów dzieci od najmłodszych lat jadały to, co dorośli, bo ojciec uważał, że taka dieta jest dla nich najpewniejszą drogą do zdrowia. Matka wprawdzie narzekała, że pachną cebulą i czosnkiem, ale była posłuszna mężowi. Poświęciła dla niego i szóstki dzieci karierę śpiewaczki operowej - co wypominała im przy każdej okazji. Delikatnie mówiąc, prowadzenie domu nie było jej najmocniejszą stroną. Małego Ernesta do siódmego roku życia ubierała w sukienki i traktowała jak dziewczynkę - na wiktoriańską modłę popularną w tamtym czasie.

Dla kontrastu Ed, ojciec Hemingwaya, dzielił z synem pasję do polowań, rybołówstwa, ognisk, kempingów i wszystkiego, co związane z naturą. To wtedy właśnie Ernest miał pierwszy kontakt z bronią. Ojciec, choć polował, wyznawał zasadę, że jedynym wytłumaczeniem polowania i odbierania życia zwierzętom jest dostarczanie jedzenia rodzinie. (Paradoksalnie, zarówno on, jak i syn popełnili samobójstwo, strzelając do siebie z broni palnej).

I tak mały Ernest, wychowywany na początku jak dziewczynka, a potem towarzyszący ojcu w strzelaniu do zwierząt, rozwijał swój wizerunek macho, skrywający kobiecą wrażliwość. Czas spędzony z ojcem nad jeziorami na łowieniu ryb, polowaniach i życiu na łonie natury wspominał potem jako najpiękniejsze chwile z dzieciństwa. Wspomnienie ognisk, pieczonej dziczyzny i pstrągów, leśnych jagód i niekończących się przygód na zawsze ukształtowały jego smak i szacunek dla tego, co jadał.

To właśnie w Oak narodził się styl Hemingwaya - zarówno kulinarny, jak i literacki: prostota i szczerość uczuć, smaków, podniet.

"Nie bój się spróbować wszystkich innych rzeczy w życiu, których nie ma tutaj w Oak Park. To życie jest w porządku, ale istnieje również cały duży świat wypełniony ludźmi, którzy naprawdę czują rzeczy. Ci ludzie żyją, kochają i umierają z ich wszystkimi uczuciami. Spróbuj wszystkiego, siostrzyczko." - Ernest Hemingway w liście do siostry, 1919 r.

Dom rodzinny w Oak ParkWIKIMEDIA COMMONS

Pstrąg Hemingwaya

To autentyczny przepis Ernesta Hemingwaya. Uwielbiał łowić ryby, a przygotowany w ten sposób pstrąg jest prosty i świetny na kampingi!

Składniki:

  • 1 plasterek boczku
  • 1 oczyszczony pstrąg
  • sól i pieprz
  • 2 łyżki drobnej mąki kukurydzianej
  • ćwierć cytryny
  • posiekana natka do podania

Sposób przygotowania:

Smażymy boczek na ciężkiej patelni i odkładamy na talerz. Oczyszczonego pstrąga przyprawiamy solą i pieprzem, obtaczamy w mące kukurydzianej. Smażymy około 5 minut z każdej strony (czas zależy od wielkości ryby) na tłuszczu wytopionym z boczku. Gdy pstrąg się zrumieni, wyjmujemy go na talerz, do brzucha wkładamy boczek. Rybę podajemy skropioną cytryną i posypaną natką.

3 z 9
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Z pielęgniarkami (w pelerynie Amges von Kurowski)
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Z pielęgniarkami (w pelerynie Amges von Kurowski)

Przystanek II: Włochy. Przepis: pasta e fagioli

Po skończeniu liceum Hemingway rozpoczął pracę w gazecie, gdzie szlifował swój styl pisarski: maksimum emocji przy minimum słów. Ale głodny przygód, gdy rozpętała się pierwsza wojna światowa, nie mógł doczekać się wyprawy do Europy, żeby doświadczyć najintensywniejszych z emocji i zajrzeć śmierci w oczy. Nie przyjęto go do armii ze względu na wadę wzroku, ale szybko zaciągnął się jako wolontariusz do Czerwonego Krzyża i wyruszył do Włoch. Po powrocie z wojny stworzył wokół siebie mit żołnierza walczącego na pierwszej linii frontu. Prawda była nieco inna. Na froncie był, to fakt. Ale jako kierowca ciężarówki dostarczającej papierosy i czekoladę dla żołnierzy. (Mimo łatwego dostępu do papierosów nigdy nie palił, bo jak mówił, osłabia to zmysł węchu niezbędny na polowaniach).

Został dość ciężko ranny - szrapnel pokaleczył mu nogi podczas jednej z dostaw. Przetransportowano go do szpitala w Mediolanie, gdzie po raz pierwszy się zakochał. Jego wybranka - siostra szpitalna Agnes von Kurowsky - była Amerykanką polskiego pochodzenia, siedem lat starszą od młodziutkiego Ernesta. Nie odwzajemniała jego uczuć, w końcu zerwała z nim, odrzucając oświadczyny. Stała się potem inspiracją do stworzenia postaci Catherine Barkley w "Pożegnaniu z bronią". Hemingway "zemścił" się na niej, uśmiercając bohaterkę swojej powieści podczas porodu dziecka.

Wojna i Włochy na zawsze wryły się w pamięć Hemingwaya i uczyniły go mężczyzną. Często mawiał, że aby dobrze pisać, trzeba porządnie cierpieć. Tylko piękno tego kraju, alkohol i dobre jedzenie choć na chwilę pozwalały mu zapomnieć o zbrodniach wojny. Kuchnia północnych Włoch była wypełniona jego ulubionymi specjałami - dzikim ptactwem, orzechami, kasztanami, grzybami, truflami, jajami, serami i winem - najchętniej sięgał po proste potrawy z dobrych lokalnych składników.

Następnego dnia rano wyruszyliśmy do Mediolanu i dojechaliśmy 48 godzin później. To była okropna podróż. (...) Wysłałem małego chłopaka, żeby przyniósł butelkę koniaku, ale wrócił i powiedział, że mógł tylko dostać grappę." - Ernest Hemingway, "Pożegnanie z bronią"

W ambulansie amerykańskiego Czerwonego Krzyża (Włochy 1918r.)JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON

Pasta e fagioli

Klasyczny przepis z kuchni włoskiej, w stylu rustykalnym. Hemingway uwielbiał prostotę tego rodzaju kuchni - szczerość, świeże lokalne produkty. W powieści "Pożegnanie z bronią" wspomina dużo włoskiej, wiejskiej kuchni i opisuje jego czas spędzony na froncie.

Składniki:

  • 1/4 kg fasoli borlotti namoczonej przez noc
  • 1 duża marchewka pokrojona w małą kostkę
  • 1 zmiażdżony ząbek czosnku
  • 3 łyżki oliwy
  • 1 cebula pokrojona w plasterki
  • 120 g pancetty pokrojonej w paseczki
  • 2/3 szklanki makaronu (najlepiej małych rurek)
  • 4 łyżki startego parmezanu
  • sól i pieprz

Sposób przygotowania:
Zalewamy fasolę 6 szklankami wody (lub wody z odrobiną bulionu), dodajemy marchewkę i czosnek, gotujemy około 45 minut - do miękkości. Miksujemy połowę fasoli lub rozgniatamy ją widelcem i łączymy z resztą. W tym czasie na małym ogniu smażymy na oliwie cebulę, aż się zezłoci. Zwiększamy trochę ogień i dodajemy pancettę, smażąc przez 5-7 minut. Łączymy z fasolą, solimy i pieprzymy. Dokładamy makaron i gotujemy 7 minut, często mieszając. Dodajemy połowę startego parmezanu i podajemy. Resztę sera stawiamy na stole.

4 z 9
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Na plaży w San Sebstian 1927r.
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Na plaży w San Sebstian 1927r.

Przystanek III: Paryż. Przepisy: paryski pieczony kurczak i paryskie tłuczone ziemniaki

Z Włoch Hemingway wrócił na krótko do USA, gdzie topił smutki w alkoholu i leczył złamane serce w ramionach kolejnych kobiet. Wtedy poznał Hadley - kobietę postawną, znowu starszą od siebie. Pobrali się w 1921 r. i wkrótce potem przenieśli do Paryża. A Paryż lat dwudziestych był rajem dla pisarzy. Oscar Wilde zwykł mawiać, że grzeczni Amerykanie po śmierci idą do Paryża. Hemingway pisał, pił i poznawał tajniki paryskiej kuchni w niezłym towarzystwie: z Francisem S. Fitzgeraldem, Ezrą Poundem, Gertrude Stein i w ogóle - całą śmietanką anglojęzycznych paryżan. Ernest lubił przedstawiać te czasy, spędzone z żoną Hadley i pierwszym synem Bumby, jako okres braku pieniędzy, nawet ubóstwa. Snuł opowieści, w których zasiadał w parku z wózeczkiem dziecinnym, polował na paryskie gołębie, po czym chował je pod kołderką Bumby'ego i udawał się do domu, gdzie piekł zdobycz na kolację.

Prawda jest znowu nieco inna - Hadley pochodziła z zamożnej rodziny, więc dzięki jej funduszowi powierniczemu i przychodom Ernesta z pisania do gazet żyli dość dostatnio. Te lata były inspiracją dla "Słońce też wschodzi" oraz wydanego pośmiertnie "Ruchomego święta" - swoistego dziennika Hemingwaya. Roi się w nim od scen opisujących wspaniałe paryskie jedzenie - ostrygi, cielęcinę, ślimaki, kurczaki, wołowinę, foie gras, sosy i desery.

Jeśli miałeś szczęście mieszkać w Paryżu jako młody człowiek, to gdziekolwiek będziesz przez resztę swojego życia, Paryż na zawsze będzie z tobą, gdyż Paryż to ruchoma fiesta.
Ernest Hemingway, "Ruchome święto"

Paryski pieczony kurczak

Lata spędzone w Paryżu najlepiej opsuje "Przenośne święto" - jest to swoisty dziennik życia Ernesta w stolicy Francji. Przepis jest adaptacja jednego z jego ulubionych dań z Paryskiej restauracji la Closerie des Lilas, gdzie bywał często z Jamesem Joyce zajadając się tym właśnie kurczakiem.

Składniki:

  • 1 kurczak
  • 3 łyżki masła
  • sól i pieprz
  • 2 łyżki mąki
  • 1/3 szklanki bulionu

Sposób przygotowania:

Wkładamy 2 łyżki masła do środka kurczaka, resztą masła smarujemy tuszkę z zewnątrz. Solimy i pieprzymy, masując z wierzchu i w środku, związujemy nóżki. Wlewamy 120 ml wody do naczynia żaroodpornego, wkładamy kurczaka piersią do dołu. Pieczemy 30 minut w 200°C, odwracamy, pieczemy kolejną godzinę, podlewając tworzącym się sosem. Kurczaka wyjmujemy na ogrzany półmisek. Do sosu dodajemy mąkę, gotujemy parę minut na średnim ogniu, mieszając. Wlewamy bulion, gotujemy 5 minut, dalej mieszając, aż sos będzie gładki.

Wersja z  truflami: Zamiast masła wkładamy pod skórę kurczaka parę plasterków trufli, przechowujemy w lodówce cały dzień. Dalej postępujemy według podanego przepisu.

 

Paryskie tłuczone ziemniaki

  • 3 obrane ziemniaki
  • pół szklanki gorącego mleka
  • 4 łyżki masła
  • sól i pieprz

Sposób przygotowania:

Gotujemy ziemniaki do miękkości, odcedzamy i odparowujemy w garku, aż będą sypkie. Trzymając garnek na ogniu, rozgniatamy je widelcem. Dodajemy zimne masło i gorące mleko, solimy i pieprzymy. Mieszamy, aż ziemniaki będą gładkie. Podajemy gorące.

5 z 9
Fot. Ernest Hemingway Collection. John F. Kennedy Presidential Library and Museum
Fot. Ernest Hemingway Collection. John F. Kennedy Presidential Library and Museum

Przystanek IV: Przez Paryż do Hiszpanii. Przepis: tortilla espanola

W 1926 r. Hemingway poznaje Pauline, przyjaciółkę swojej żony Hadley, która przyjechała do Paryża pracować dla magazynu "Vogue". Trójka przyjaciół staje się nierozłączna, aż w końcu Hemingway zakochuje się w Pauline i poślubia ją - chociaż podobno nigdy nie przestał kochać swojej pierwszej żony.

W latach dwudziestych pisarz rozpoczął również swoją przygodę z Hiszpanią; był pod szczególnym urokiem północnej części kraju. Łatwo to zauważyć, czytając choćby "Śmierć po południu" czy "Komu bije dzwon". Uwielbiał Pampelunę w północnym regionie Nawarra, zamieszkanym przez Basków. Miasto, ze swoją coroczną fiestą św. Fermina, do dziś w lipcu wypełnia się tysiącami śmiałków, którzy biegną wraz z rozwścieczonymi bykami po ulicach do areny, gdzie matadorzy w swoistym tańcu-walce ryzykują życie. Matadorzy, corrida, walki byków były obsesją Hemingwaya. Mimo że wielokrotnie spędzał coroczną fiestę św. Fermina w Pampelunie i snuł opowieści o własnej odwadze, nie brał nigdy czynnego udziału w gonitwie, a przynajmniej nie zostało to potwierdzone. Hemingway raczej zajadał się tapas i popijał sangrię w barach i na zawieszonych ponad ulicami balkonach, oglądając śmiałków z góry.

Po szaleństwach fiesty spokoju szukał w Pirenejach, dokąd wyprawiał się na ryby (szczególnie lubił łowić pstrągi). Był też miłośnikiem położonego nieopodal nadmorskiego kurortu San Sebastian (dziś miasto to słynie wśród smakoszy; ma najwięcej restauracji wyróżnionych gwiazdką Michelina) oraz południowej Andaluzji z jej wyśmienitą kuchnią pełną słońca i afrykańskich wpływów.
Hiszpania do dziś kocha Hemingwaya. Wdzięczni są mu przede wszystkim mieszkańcy Pampeluny, którą rozsławił w swoich książkach. Imieniem pisarza nazwano pasaż nieopodal wejścia do Plaza de Toros; tu znajduje się też jego popiersie dłuta Luisa Sanguino.

EH 5734P  Ernest Hemingway with Lady Duff Twysden, Hadley Hemingway, and three unidentified people at a cafe in Pamplona, Spain, during the Fiesta of San Fermin in July 1925.  Photograph in the Ernest Hemingway Photograph Collection, John F. Kennedy Presidential Library and Museum, Boston. SLOWA KLUCZOWE: Ernest Hemingway American writer author EH family wife Hadley Hemingway Lady Duff Twysden cafe table Pamplona Spain Fiesta of San FerminJOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON

Tortilla espanola
(omlet hiszpański)

Jedną z najsłynniejszych książek o Hiszpanii jest "Śmierć po południe". Hemingway spędził dużo czasu w Pampelunie podziwiając walki z bykami i zajadając się hiszpańskimi tapas. Tortilla Espanola - klasyczny przepis, danie obecne wszędzie w Hiszpanii, często podawane w temperaturze pokojowej jako tapas.

 

Składniki:

  • 120 ml oliwy
  • 7 średnich ziemniaków (obranych i pokrojonych w cienkie plasterki)
  • 1 cebula pokrojona w kostkę
  • około łyżeczki soli
  • 6 jajek

 

Sposob przygotowania:

Na dużej patelni smażymy bardzo wolno na oliwie ziemniaki, uważając, żeby za bardzo nie zbrązowiały. Dodajemy cebulę i pół łyżeczki soli, mieszamy i smażymy do miękkości. W misce roztrzepujemy jajka z resztą soli, dodajemy odsączone ziemniaki z cebulą, mieszamy. Smażymy na patelni 5 minut, przykrywamy talerzem i odwracamy omlet.Dolewamy oliwę i wsuwamy omlet na patelnię drugą stroną, smażymy 4 minuty. Odwracamy i wyjmujemy na talerz. Tortillę podajemy na ciepło lub na zimno, pokrojoną na kwadraty.

6 z 9
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Pisarz na ulubionej lodzi Pilar
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Pisarz na ulubionej lodzi Pilar

Przystanek V: Key West

Rok 1928. Hemingway przeniósł się wraz z żoną Pauline na wyspę Key West na Florydzie
- miejsce o przedziwnym charakterze. W tamtych latach w USA obowiązywała wprawdzie prohibicja, która jednak na Key West nie była traktowana poważnie - co z pewnością podobało się Hemingwayowi. Do dziś jest tam więcej barów (w stosunku do liczby mieszkańców) niż gdziekolwiek na świecie, a picie alkoholu traktuje się jako coś w rodzaju sportu narodowego. Lokalna kuchnia zdominowana przez wpływy karaibskie - krewetki, małże, ryby, kraby, owoce tropikalne - to raj dla podniebienia. Jedną z najpopularniejszych potraw jest conch fritters, czyli conch smażony w głębokim tłuszczu. Conch (wym. konk) to skrzydelnik wielki, rodzaj ślimaka morskiego, dziś sprowadzany z innych wysp ze względu na spadek populacji w okolicach Key West. Jest twardy i gumiasty, zmielone mięso wymaga wielogodzinnego gotowania, np. w zupie, albo zmiękczania za pomocą tłuczka i soku z cytryny. Conch to również żartobliwa nazwa mieszkańca tej wyspy.

Lokalna przyroda, urok i wiara w powiedzenie "come as you are" (przybądź takim, jakim jesteś) zawsze przyciągały na Key West artystów i polityków, oprócz Hemingwaya m.in. Tennessee Williamsa i prezydentów USA, ale także piratów, drobnych przestępców, żebraków i bezdomnych, którzy przewijają się na kartach powieści "Mieć i nie mieć". Key West do dziś czci "Papę" - niezliczone bary noszą jego imię lub wypełnione są pamiątkami po nim, jak słynny Sloppy Joe's, gdzie poznał swoją trzecią żonę - Marthę Gellhorn. Atrakcją turystyczną jest też dom Hemingwaya, dziś muzeum, w którym mieszkają słynne sześciopalczaste koty, jest ich tam około 60. Prawda jest taka, że w Key West pisarz miał zaledwie jednego kota o imieniu Snowball, a dopiero po przeprowadzce na Kubę przygarnął ich ogromne ilości. Dom jest otoczony prawie dwumetrowym murem, bo Ernest i Pauline chcieli zachować prywatność.  Już wtedy Ernest był legendą na miarę aktorów hollywoodzkich, mimo że większość czasu spędzał odziany w płócienne spodnie przewiązane sznurkiem zamiast paska, stąpając w sandałach na czubkach palców (w pozie profesjonalnego boksera) i zajadając mango prosto z drzewa.

7 z 9
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Przy drinku w gronie przyjaciół. Obok pisarza siedzi Spencer Tracy
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Przy drinku w gronie przyjaciół. Obok pisarza siedzi Spencer Tracy

Przystanek VI: Kuba. Przepisy: Ropa vieja i Papa Doble

Hemingway i jego trzecia żona - Martha Gellhorn, żądna przygód reporterka - w 1939 r. przeprowadzają się na Kubę, która była znana Hemingwayowi bardzo dobrze, gdyż znikał tam na trzytygodniowe wyprawy jeszcze za czasów małżeństwa z Pauline (pielęgnując gorący romans z Jane Mason).

Ernest i Martha kupili piękny dom - Finca Vigía (dziś muzeum Hemingwaya), otoczony tropikalnymi drzewami; to tu właśnie trzymali tuziny kotów. Ernest spędzał większość czasu, łowiąc z przyjaciółmi ryby. Kiedy wojenne racjonowanie benzyny zaczęło uniemożliwiać całodzienne wycieczki ukochaną łodzią Pilar, oświadczył władzom, że tak naprawdę chodzi o patrolowanie wód w poszukiwaniu niemieckich łodzi podwodnych - i natychmiast dostał wystarczający przydział paliwa. Wrak łodzi Pilar jest dziś zaparkowany w ogrodzie domu Finca Vigía.

Na Kubie ogromny wpływ na jego twórczość miał Gregorio Fuentes - jeden z najbliższych przyjaciół Ernesta, prototyp bohatera w książce "Stary człowiek i morze". Gregorio, prawdziwy kubański twardziel z cygarem przyklejonym do ust, był również kulinarnym mistrzem, który pomagał Hemingwayowi odkrywać kubańską kuchnię. Często przygotowywał cudowne potrawy ze złowionych ryb jeszcze na pokładzie Pilar. Ryby, krewetki, homary, "moros y cristianos" ("Maurowie i chrześcijanie" - czarna fasola i biały ryż), ropa vieja ("stare ubrania" - przepis ponizej), picadillo (wołowina z warzywami i rodzynkami) - to typowe kubańskie delicje. Ale najbardziej legendarna była miłość Hemingwaya do koktajli. Słynne Papa Doble, czyli Podwójny Papa, znane również jako Hemingway Daiquiri, do dziś serwuje się w barze El Floridita. Z podwójną dawką rumu i bez dodatkowego cukru - wymyślił je sam pisarz. Ponoć dawał radę szesnastu takim drinkom - za jednym posiedzeniem.

Często się zastanawiałem, co powinienem zrobić z resztą mojego życia, i teraz już wiem
- powinienem spróbować dotrzeć na Kubę. Hemingway do Pauline

EH 1306N    July 1934 Ernest Hemingway with marlin. Havana Harbor, Cuba. Photograph in the Ernest Hemingway Photograph Collection, John Fitzgerald Kennedy Library, Boston. JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON

Ropa vieja

Narodowy przepis Kubański. Gregorio Fuentes, przyjaciel Hemingwaya i prototyp głównego bohatera "Starego człowieka i morze"  nauczył go gotować wiele potraw kubańskich, w tym oczywiście i Ropa Vieja.

Mięso:

  • 1 i 1/2 kg wołowiny
  • 8 szklanek wody
  • 2 posiekane marchewki
  • 1 posiekana cebula
  • 2 posiekane łodygi selera naciowego
  • listek laurowy
  • 4 zmiażdżone ząbki czosnku
  • po łyżeczce oregano i kuminu
  • sól i pieprz

Reszta dania:

  • 2 zielone papryki pokrojone w paseczki
  • 1 cebula w plasterkach
  • 4 łyżki oliwy
  • 2-3 szklanki wywaru z mięsa
  • 1 duża puszka pomidorów
  • 3 łyżki przecieru pomidorowego
  • 3 posiekane ząbki czosnku
  • 1 łyżka kuminu
  • 1/3 łyżeczki oregano
  • 4 czerwone papryki pokrojone w paseczki
  • szklanka mrożonego zielonego groszku
  • 1/2 szklanki zielonych oliwek pokrojonych na połówki

Sposób przygotowania:

Wołowinę zalewamy wodą i razem z warzywami i przyprawami gotujemy przez półtorej godziny, po czym studzimy ok. 30 minut, wyjmujemy mięso i warzywa, a bulion gotujemy, redukując go, aż do uzyskania trzech szklanek. W dużym ciężkim garnku smażymy na 2 łyżkach oliwy zielone papryki i cebulę do miękkości. Dwoma widelcami rozdrabniamy mięso na mniejsze kawałki. Dodajemy do papryki i cebuli wraz z 2 szklankami bulionu, pomidorami, przecierem, czosnkiem, kuminem i oregano. Przyprawiamy solą i pieprzem. Gotujemy na małym ogniu przez
20 minut. W tym samym czasie podsmażamy czerwone papryki na 2 łyżkach oliwy do miękkości. Dodajemy do dania. Jeśli jest zbyt gęste, dolewamy trochę więcej bulionu i gotujemy przez 5 minut. Dorzucamy groszek, oliwki i gotujemy jeszcze 5 minut. Podajemy z ryżem.

EH 5084P  not dated, ca. 1955 La Floridita, Havana, Cuba. Roberto Herrera, Byra "Puck" Whittlesey, John "Bumby" Hemingway, Spencer Tracy, Ernest Hemingway, and Mary Hemingway. Please credit: "Ernest Hemingway Photograph Collection, John Fitzgerald Kennedy Library, Boston."   SLOWA KLUCZOWE: Ernest Miller Hemingway Mary Welsh Hemingway Spencer Tracy Havana Cuba La Florida bar lounge cocktailJOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON

Papa Doble
(Hemingway Daiquiri)

Hemingway był cukrzykiem i alkoholikiem. Lubił koktajle, ale starał się ograniczać cukier, i tak powstał jego specjalny przepis na Papa Doble, podwójnie mocny z mniejsza ilością cukru. Papa popijał ich dyzo w Havanie w barze El Floridita, i w Key West w Sloppy Joe's. Dziś przepis ten to klasyka serwowana na całym świecie. Papa wypijał ich po 16...

Składniki:

  • 110 ml rumu
  • sok z dwóch limonek
  • sok z połowy grejpfruta
  • 6 kropli wiśniówki

Sposób przygotowania:

Wypełniamy blender lodem do 1/4 wysokości i dodajemy wszystkie składniki. Miksujemy, aż płyn straci przejrzystość.

8 z 9
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Obiad z matadorem Antoniem Ordonezem
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Obiad z matadorem Antoniem Ordonezem

Przystanek VII: Powrót do Europy

Martha Gellhorn, trzecia żona Ernesta, jest zarazem pierwszą, która opuściła go, mając dość szowinizmu i trudnego charakteru męża. W 1946 r. pisarz ożenił się po raz czwarty - z Mary Welsh. We wczesnych latach pięćdziesiątych wraz z Mary wrócił do Włoch. Oczarowała go Wenecja i słynny "Harr's Bar", gdzie wypijał wielkie ilości valpolicelli, objadał się karczochami i cielęciną w marsali. Nową rozrywką Hemingwaya stały się polowania na kaczki, których mnóstwo było na pobliskich wyspach.

Po paroletnim okresie względnej niemocy literackiej i kiepskich ocen krytyków Hemingway napisał "Starego człowieka i morze" - w 1953 r. dostał za niego Nagrodę Pulitzera; w 1954 r. przyszedł literacki Nobel. W tymże roku Ernest przeżył dwa wypadki samolotowe podczas wypraw na afrykańskie safari. Ponoć znaleziono go po paru dniach wędrującego samotnie z butelką ginu w dłoni. Gdy wrócił, miał okazję czytać w gazetach własne nekrologi...

EH 266T  Ernest Hemingway poses with a water buffalo in Africa, 1953-1954.  Photograph in the Ernest Hemingway Photograph Collection, John F. Kennedy Presidential Library, Boston. SLOWA KLUCZOWE: Ernest Hemingway American author writer EH hunt game water buffalo rifle gun hat Africa safariJOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON

9 z 9
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Ernest Hemingway ze swoim kotem, Christobal Colon, w swoim domu Finca Vigia na Kubie
JOHN F. KENNEDY LIBRARY, BOSTON, Ernest Hemingway ze swoim kotem, Christobal Colon, w swoim domu Finca Vigia na Kubie

Przystanek VIII: Idaho

Po rewolucji kubańskiej Hemingway przeprowadził się z Mary do Ketchum w stanie Idaho. Niestety - wątroba Papy zaczęła szwankować, a depresja się pogłębiła. "Leczono" go potajemnie terapią elektrowstrząsów w klinice psychiatrycznej, ale ta ostatecznie zrujnowała mu zdrowie i zdolności twórcze - z atletycznego faceta stał się wrakiem.
Intensywne i niebezpieczne życie nie zdołało go zniszczyć. Odebrał je sobie sam, 2 lipca 1961 roku.

Życie każdego człowieka kończy się tak samo. To tylko szczegóły, jak żył i jak umarł, odróżniają go od innych.