11 dań bez mięsa i to nie makaron!
Curry z rzodkiewkami (Fot. Marta Dymek)
Pieczone warzywa z pesto koperkowym
Składniki
- 4 marchewki
- 1 pietruszka
- 1 burak
- 1/4 bulwy selera
- 6 jagód jałowca
- 2 ziarna ziela angielskiego
- 2 liście laurowe
- 1/4 łyżeczki natki pietruszki
- 1/4 łyżeczki cząbru
- sól i czarny pieprz
- 2 łyżki oleju
- 1/4 szklanki uprażonych orzechów laskowych
- 2 łyżki suszonych żurawin
- 1/4 szklanki pesto koperkowego
Oraz:
- duży arkusz papieru do pieczenia i sznurek odporny na wysoką temperaturę
Sposób przygotowania
Piekarnik rozgrzewamy do 200°C. Warzywa obieramy i kroimy w słupki podobnej wielkości i grubości.
Przekładamy je do dużej miski, dodajemy wszystkie przyprawy oraz olej i mieszamy dłońmi tak długo, aż wszystkie kawałki równo się pokryją tłuszczem i przyprawami.
Przekładamy warzywa na duży arkusz papieru do pieczenia, następnie zbieramy papier na górze i związujemy sznurkiem w paczuszkę, którą kładziemy na blasze do pieczenia. Wkładamy na 25 minut do rozgrzanego piekarnika. Potem rozwijamy, gorące warzywa wkładamy do miseczek, obsypujemy orzechami i żurawinami. Podajemy z pesto.
Rady:
* Nieodzownym składnikiem tradycyjnego pesto jest długodojrzewający ser, który dodaje specyficznego, słonego smaku umami. Przygotowując wegańskie pesto, zamiast sera dobrze jest mieć pod ręką płatki drożdżowe - dzięki nim uzyskamy intensywny serowy aromat zupełnie bez sera. Można je kupić w sklepach internetowych za mniej więcej 15 złotych (opakowanie 150 g) i dodawać do różnych potraw, które domagają się serowego smaku - w kuchni wegańskiej przydają się bardzo często, dlatego warto je mieć zawsze w swojej spiżarni.
* Pamiętajcie, aby pesto miksować szybko i sprawnie - zbyt długo ucierane zioła tracą smak i aromat, a orzechy robią się za tłuste. Dlatego jeszcze zanim włożycie zioła do kubka blendera, dokładnie je posiekajcie. Miksujcie krótko, pulsacyjnie, często oskrobując ścianki blendera.
Krem z czerwonej papryki
dla 4 osób
Składniki
- 6 czerwonych papryk
- 350-500 ml bulionu warzywnego
- 1 łyżka masła orzechowego
- kawałek (3 cm) imbiru
- 1 papryczka chilli (mniej więcej 2 cm)
- sól i czarny pieprz
- 1-2 łyżeczki soku z limonki
- puder ze skórki papryki
- garść liści kolendry
Sposób przygotowania
Piekarnik rozgrzewamy do 220°C. Papryki przekrawamy na połówki, usuwamy gniazda nasienne i gąbczaste błony. Układamy papryki skórką do dołu na blasze wyłożonej pergaminem i pieczemy przez 30-40 minut - do czasu, aż brzegi papryk zaczną się zwęglać. Zdejmujemy z blachy, wkładamy do plastikowego pojemnika, szczelnie zamykamy i odstawiamy na 15 minut. Pojedynczo wyjmujemy papryki z pudełka i obieramy (skórki odkładamy na bok - zrobimy z nich puder - wyrzucamy tylko te zwęglone). Wkładamy je do małego garnka, dodajemy bulion, masło orzechowe, imbir i chilli. Miksujemy na gładki krem. Doprawiamy solą, pieprzem i limonką. Krem podajemy gorący, z pudrem ze skórek papryki i liśćmi kolendry.
Curry z rzodkiewkami
Składniki
- 1 cebula
- kawałek (3 cm) świeżego imbiru
- kawałek (2 cm) ostrej papryczki chilli oczyszczonej z pestek
- 1 ząbek czosnku
- 3 łyżki oleju kokosowego lub innego roślinnego
- 1 łyżeczka mielonego kuminu
- 1/2 łyżeczki mielonej kolendry
- 2 pęczki rzodkiewek
- 5 liści limonki kafir
- 1 szklanka świeżego lub mrożonego groszku
- 1/2 szklanki orzechów nerkowca
- 400 ml mleka kokosowego
- 1 łyżka sosu sojowego
- sól i czarny pieprz
- pęczek świeżej kolendry
Sposób przygotowania
Cebulę kroimy w kostkę, imbir, chilli i czosnek siekamy. Cebulę szklimy na oleju, dodajemy imbir, czosnek i chilli oraz kumin i kolendrę. Mieszamy i smażymy na średnim ogniu przez 3-5 minut. Oczyszczone rzodkiewki kroimy w ćwiartki, wrzucamy na patelnię razem z listkami kafiru, groszkiem i orzechami nerkowca. Porządnie mieszamy, wlewamy mleko kokosowe i sos sojowy. Dusimy na średnim ogniu 10-12 minut, aż sos się zredukuje i wyraźnie zgęstnieje. Doprawiamy solą i pieprzem,posypujemy listkami kolendry, podajemy z ryżem lub pieczywem.
Minicalzone
dla 8 osób
Ciasto:
- 500 g mąki pszennej
- 300 ml letniej wody
- 14 g suchych drożdży
- 3 łyżki oliwy pomace
- 2 łyżeczki soli
Farsz:
- 4 papryki
- 2 małe bakłażany
- 1/2 czerwonej cebuli
- 10 pomidorków koktajlowych
- 6 ząbków czosnku w łupinach
- mały słoiczek suszonych pomidorów
- 1/2 łyżeczki suszonego oregano
- sól i czarny pieprz
- 1 łyżeczka słodkiej papryki
Sposób przygotowania
Robimy ciasto, zagniatając wszystkie składniki. Przekładamy do dużej miski, przykrywamy folią i zostawiamy do wyrośnięcia na 1-2 godziny. Piekarnik rozgrzewamy do 200°C. Robimy farsz. Papryki i bakłażany kroimy w kostkę, cebulę w ósemki. Przekładamy warzywa do dużej miski razem z pomidorkami i ząbkami czosnku, wlewamy 3 łyżki oleju z suszonych pomidorów i mieszamy ręką. Układamy na blasze i pieczemy 20-30 minut. Następnie przekładamy warzywa do tej samej miski, w której je mieszaliśmy. Czosnek wyciskamy z łupin i rozcieramy na pastę, dodajemy do warzyw razem z oregano. Wrzucamy 5 suszonych pomidorów (odsączonych z oleju i pokrojonych w paski), doprawiamy solą i pieprzem. Studzimy. Piekarnik rozgrzewamy do 250°C. Ciasto dzielimy na 8 równych części. Każdą rozwałkowujemy na placek o grubości 1/2 cm. Na każdy placek nakładamy dwie łyżki farszu i sklejamy jak pieróg. Ważne, by dobrze zlepić brzegi, w przeciwnym razie calzone otworzą się w trakcie pieczenia. Kładziemy je na blasze wyłożonej pergaminem, oprószamy papryką i odstawiamy do wyrośnięcia na 15-30 minut. Wkładamy do piekarnika na 10-12 minut. Podajemy gorące, z ulubioną sałatką. Można je też zjeść na lunch następnego dnia - na zimno.
Sałatka z marchewką, rodzynkami, natką i pikantnym dressingiem
Składniki
- 150 g rodzynek
- 30 ml harissy
- 120 ml soku z cytryny
- 60 ml oliwy extra vergine
- sól i pieprz do smaku
- 800 g marchewek
- 2 pęczki kolendry
- 450 g fety
Sposób przygotowania
Rodzynki zalewamy wrzątkiem, moczymy 5 minut, po czym odcedzamy. Harissę mieszamy z sokiem z cytryny i wlewamy do niej cienką strużką oliwę, mieszając. Doprawiamy solą i pieprzem. Marchewki obieramy i kroimy w słupki. Mieszamy z dressingiem, rodzynkami i listkami kolendry. Delikatnie łączymy z pokruszoną fetą.
Uwaga
* Harissa to tunezyjska pasta z ostrych papryczek z przyprawami. kupicie ją w sklepach z orientalną żywnością, z reguły w puszkach albo w tubkach.
Sabih
Na 4 porcje
Składniki
- 2 duże bakłażany (ok. 750 g)
- ok. 300 ml oleju słonecznikowego
- 4 kromki dobrej jakości białego chleba upieczonego w tosterze lub 4 świeże, wilgotne małe pity
- 230 ml sosu tahini
- 4 średnie wiejskie jajka, ugotowane na twardo i pokrojone na plastry grubości 1 cm lub na ćwiartki
- ok. 4 łyżek pasty zhoug amba (kwaskowaty sos z marynowanych owoców mango) lub marynowane mango (według uznania)
- sól i czarny pieprz
- 2 średniej wielkości dojrzałe pomidory, pokrojone w centymetrową kostkę (200 g)
- 2 ogórki, pokrojone w centymetrową kostkę (120 g)
- 2 dymki, pokrojone w cienkie plasterki
- 1,5 łyżki posiekanej natki pietruszki
- 2 łyżeczki soku z cytryny
- 1,5 łyżki oliwy
Sos tahini:
- na 350 ml sosu mieszamy 150 g jasnej pasty tahini
- 120 ml wody
- 2 łyżki soku z cytryny
- 1 zmiażdżony ząbek czosnku
- 1/4 łyżeczki soli
Pasta zhoug
- Na 150 ml pasty W malakserze miksujemy 35 kolendry
- 10 g natki pietruszki (grubo posiekanych liści i łodyżek)
- 2 ostre zielone chilli (grubo posiekane)
- 1/2 łyżeczki mielonego kuminu
- po 1/4 łyżeczki mielonego kardamonu i mielonych goździków
- 1/8 łyżeczki drobnego cukru
- 1/4 łyżeczki soli
- 1 zmiażdżony ząbek czosnku
- po 2 łyżki oliwy i wody
Sposób przygotowania
Skrobaczką do warzyw obieramy bakłażany od czubka do podstawy, odrywając długie pasma skóry, tak aby pozostała ciemna skóra i biały miąższ utworzyły na warzywach czarno-białe paski przypominające zebrę. Kroimy bakłażany na plastry o grubości 2,5 cm. Posypujemy solą po obu stronach, rozkładamy na tacy i odstawiamy co najmniej na 30 minut, żeby usunąć z nich tak dużo wody, jak to możliwe. Osuszamy bakłażany papierowym ręcznikiem. Na dużej patelni rozgrzewamy olej słonecznikowy. Ostrożnie - olej będzie pryskał - smażymy partiami bakłażany, aż ściemnieją, przewracając je raz. Zajmie to 6-8 minut. W razie potrzeby do kolejnych partii możemy dodać trochę oleju. Bakłażany powinny być zupełnie miękkie w środku. Zdejmujemy z ognia i osuszamy na papierowym ręczniku.
Przygotowujemy siekaną sałatkę: mieszamy ze sobą wszystkie składniki i przyprawiamy je solą i pieprzem. Tuż przed podaniem kładziemy na talerzach chleb lub pitę. Wszystkie kawałki pieczywa polewamy sosem tahini, a potem rozkładamy na nich plastry bakłażana, tak by zachodziły na siebie. Polewamy sosem tahini, ale nie pokrywamy nim całych bakłażanów.
Jajka posypujemy solą i pieprzem, układamy je na bakłażanach. Znowu skrapiamy całość sosem tahini i dodajemy tyle pasty zhoug, ile chcemy. Uwaga! Potrafi być naprawdę ostra! Na koniec kładziemy na wierzchu marynowane mango. Podajemy z warzywną sałatką, którą można też nałożyć na sabih, jeśli mamy taką ochotę.
Pasta zhoug ma być grudkowata.
Marokański kuskus z zielonym groszkiem
dla 4 osób
Składniki
- 1,5 szklanki kuskusu
- bulion warzywny
- 2 szklanki wyłuskanego zielonego groszku
- 2 łyżki orzeszków piniowych
- 1/2 szklanki rodzynek
- 1 pęczek mięty
Sos:
- 3 łyżki oliwy
- 3 łyżki soku z cytryny
- 1 łyżeczka skórki otartej z cytryny
- 1 łyżeczka syropu z agawy
- 1/2 łyżeczki kuminu
- 1/4 łyżeczki chilli
- sól do smaku
Sposób przygotowania
Kuskus zalewamy bulionem w ilości podanej w instrukcji na opakowaniu. Kiedy po kilku minutach spęcznieje, szybko mieszamy go widelcem.
Gotujemy groszek we wrzącej, osolonej wodzie przez 3-4 minuty. Odcedzamy, przelewamy zimną wodą. Orzeszki prażymy minutę na suchej, mocno rozgrzanej patelni - do momentu aż zaczną intensywnie pachnieć. Do dużej miski wrzucamy kuskus, groszek, orzeszki, rodzynki i posiekaną miętę. Ucieramy składniki sosu, wlewamy do sałatki. Dokładnie mieszamy, podajemy na ciepło lub na zimno.
Młode marchewki i buraki pieczone w soli z sosem ziołowym
dla 4 osób
Warzywa:
- 1/2 kg soli, w miarę możliwości średnioziarnistej; nie może być ani za gruba, ani zbyt miałka
- skórka otarta z 1 cytryny
- skórka otarta z 1 pomarańczy
- 2 łyżki ziaren czerwonego pieprzu
- 1 łyżka ziaren czarnego pieprzu
- po 2 gałązki tymianku cytrynowego i rozmarynu
- 1 pęczek młodych marchewek
- 2 pęczki młodych buraków ćwikłowych
- 2 ząbki czosnku
Sos ziołowy:
- 50 g masła
- 50 g mąki pszennej
- 600 ml mleka 3,2%
- spora szczypta świeżo startej gałki muszkatołowej
- sól i świeżo zmielony biały pieprz do smaku
- po garści posiekanego koperku, szczypiorku, estragonu
Sposób przygotowania
Rozgrzewamy piekarnik do 180°C. Sól dokładnie mieszamy ze skórkami cytrusów, pieprzem, listkami ziół. Warzywa płuczemy, ewentualnie szorujemy (ale nie obieramy), przycinamy nać marchewek i liście buraków, zostawiając 2 cm. W dużej metalowej brytfannie rozsypujemy równomiernie połowę soli, układamy na niej warzywa i nieobrany czosnek. Dokładnie przykrywamy resztą soli - nie może wystawać ani kawałek warzywa. Pieczemy jakieś 30 minut, aż warzywa zmiękną. Wyjmujemy z soli, ręcznikiem papierowym delikatnie zdejmujemy skórkę - głównie z buraków. Czosnek wyciskamy z łupinek i rozcieramy ze szczyptą soli.
Robimy beszamel według przepisu podstawowego - W rondlu na małym ogniu rozpuszczamy masło, tak by się nie zrumieniło. Wsypujemy mąkę i, stale mieszając, podgrzewamy, aż utworzy się blada zasmażka, czyli jakieś 2 minuty. Zdejmujemy z ognia i cienkim strumieniem (ciągle mieszając, by nie powstały grudki) wlewamy zimne mleko. Stawiamy rondel na małym ogniu i podgrzewamy 10-12 minut, mieszając. Nie doprowadzamy do wrzenia. Doprawiamy gałką, solą i pieprzem. Lekko studzimy, mieszamy z upieczonym czosnkiem i posiekanymi ziołami. Podajemy do pieczonych warzyw.
Panierowana, smażona marchewka z dipem miętowym
Dip:
- 1 szklanka dobrej kwaśnej śmietany
- 2-3 łyżki posiekanej świeżej mięty
- 1-2 łyżki soku z cytryny
- 1-2 łyżeczki cukru
- po sporej szczypcie soli i pieprzu
Oraz:
- olej do głębokiego smażenia
- 6 białek
- 1,5 szklanki tartej bułki
- 4 duże marchewki obrane i pokrojone w?słupki o grubości centymetra i długości 7-8 cm
- sól, pieprz
Sposób przygotowania
Robimy dip, mieszając wszystkie składniki. Przykrywamy, wstawiamy na pół godziny do lodówki. Rozgrzewamy olej do temperatury 180°C. Jeśli nie mamy ani frytownicy, ani termometra kuchennego, robimy próbę, wrzucając na gorący olej kawałek marchewki - jeśli szybko się przyrumieni, można smażyć. Lekko ubijamy białka na talerzu. Na drugi talerz wsypujemy tartą bułkę. Marchewki panierujemy najpierw w białkach, potem w bułce i partiami smażymy w gorącym tłuszczu przez 3-4 minuty, delikatnie odwracając w połowie czasu smażenia. Usmażoną porcję przekładamy na talerz wyłożony papierowym ręcznikiem, który wchłonie nadmiar tłuszczu. Od razu solimy i pieprzymy. Gorące marchewki podajemy z dipem.
Kulki warzywne z sosem pomidorowym
(dla 6 osób)
Sos:
- 1 łyżka sklarowanego masła
- 1 łyżeczka startego imbiru
- szczypta chilli
- po 1 łyżeczce kurkumy i mielonego kuminu
- 1 kg posiekanych pomidorów bez skórki (mogą być z puszki)
- 150 g jogurtu naturalnego
- sól, pieprz
- chilli
Kulki:
- 300 g ugotowanych w mundurkach, obranych i pokrojonych w kostkę ziemniaków
- 150 g warzyw (kukurydza z puszki lub?ugotowana, gotowana marchewka, rozmrożony i obgotowany zielony groszek)
- 1 duża kajzerka okrojona ze skórki i pokrojona w kostkę
- 2 łyżki gęstej kwaśnej śmietany
- po 1 łyżeczce mielonych kuminu i kolendry
- 1/2 łyżeczki chilli
- sól
- 60 g posiekanych orzechów (włoskie, laskowe, nerkowce) lub migdałów - może być mieszanka, łyżka posiekanych rodzynek
- olej do smażenia
Sposób przygotowania
Robimy sos: na maśle podgrzewamy imbir i chilli przez 30 sekund, wsypujemy kurkumę i kumin, smażymy minutę, mieszając. Dodajemy pomidory (razem z zalewą), przykrywamy i dusimy 10 minut na małym ogniu, mieszając. Miksujemy i przecieramy przez sito (jeśli sos jest za rzadki, chwilę odparowujemy). Studzimy, mieszamy z jogurtem, przyprawiamy solą, pieprzem i chilli.
Robimy kulki. Rozgniecione ziemniaki mieszamy z warzywami (marchewkę trzeba pokroić w kosteczkę), bułką i śmietaną. Przyprawiamy, wyrabiamy, lepimy kulki, spłaszczamy je, pośrodku każdego placuszka kładziemy po porcji orzechów i rodzynek. Sklejamy i ponownie formujemy kulki. Rozgrzewamy olej do 180°C. Porcjami wkładamy kulki, smażymy je w głębokim tłuszczu, odwracając od czasu do czasu - aż się przyrumienią. Usmażone przekładamy na talerz wyłożony papierowym ręcznikiem, który wchłonie nadmiar tłuszczu. Podajemy z lekko podgrzanym sosem.
Bakłażan z imbirem i chilli
(dla 2 osób)
Składniki
- 1 bakłażan
- 3 łyżki oleju
- 2 ząbki czosnku
- kawałek (3 cm) imbiru
- 1 papryczka chilli
Sposób przygotowania
Bakłażana kroimy w cienkie podłużne plastry. W woku na oleju podsmażamy przez minutę posiekany czosnek, imbir i chilli. Wrzucamy bakłażana i smażymy, mieszając szpatułką i dociskając do ścian woka.