Babka, mazurek, żurek - Wielkanoc na Mazurach
Wielkanocne śniadanie (Fot. Jacek Marczewski)
Mazurek kajmakowy
Kajmak:
- 1 l dobrego tłustego wiejskiego mleka (lub mleko "sklepowe" 3,2% pół na pół ze śmietanką kremówką)
- 1 szklanka cukru
Kruche ciasto:
- 1 żółtko
- 150 g mąki
- 100 g masła
Oraz:
- domowe powidła albo bardzo gęsty dżem - tu mirabelka i malina bakalie do dekoracji
Sposób przygotowania
Najpierw robimy kajmak: łączymy mleko z cukrem i gotujemy, często mieszając, aż masa nabierze złotego koloru i zgęstnieje.
Zagniatamy kruche ciasto z podanych składników. Schładzamy, wałkujemy, nadając mu dowolny kształt: koła, prostokąta, kwadratu. Pieczemy 15 minut w 180°C.
Smarujemy podpieczony kruchy spód kajmakiem i od razu dekorujemy bakaliami.
Na koniec smarujemy ciasto powidłami lub dżemem i ponownie wsuwamy do piekarnika na 15 minut.
Pasztet z dzika
Składniki
- 200 g słoniny lub wędzonego boczku
- 800 g mięsa z dzika
- 2 małe cebule
- 250 g wątroby z dzika lub drobiowej
- 1 ząbek czosnku
- 1 marchewka
- garść suszonych grzybów
- pęczek natki
- 2 jajka
- imbir
- gałka muszkatołowa
- sól, pieprz
Na wierzch:
- 500 ml domowego bulionu
- 20 g żelatyny ew. (jeśli pieczemy pasztet w keksówce)
- plastry słoniny lub boczku do wyłożenia formy
Sposób przygotowania
W garnku o grubym dnie powoli smażymy słoninę lub boczek wraz z bardziej tłustymi kawałkami mięsa i pokrojoną cebulą. Gdy tłuszcz się wytopi, dodajemy pozostałe mięso i wątrobę, czosnek, marchewkę i grzyby. Dusimy powoli, aż wszystko będzie miękkie. Studzimy i przepuszczamy przez maszynkę - raz lub 2-3 razy w zależności od tego, czy wolimy bardziej ziarnistą czy gładszą konsystencję pasztetu. Dodajemy posiekaną natkę, wbijamy jajka, przyprawiamy imbirem, gałką, solą i pieprzem. Wyrabiamy masę pasztetową.
Jeśli zamierzamy zjeść pasztet w ciągu 2-3 dni, można masę przełożyć do keksówki wyłożonej plasterkami słoniny lub wędzonego boczku i upiec w 180°C (40 minut). Wyjmujemy, studzimy, a w tym czasie namaczamy żelatynę w bulionie, rozpuszczamy ją i polewamy pasztet po wierzchu.
Jeśli chcemy przechować pasztet przez dłuższy czas - napełniamy masą słoiki, mniej więcej półlitrowe; nie przykrywamy ich. Ustawiamy temperaturę piekarnika na 180°C, od razu wkładamy blachę ze słoikami. Chodzi o to, aby nie wkładać zimnego szkła do bardzo gorącego piekarnika, bo może pęknąć. Pieczemy 40 minut, zakręcamy, a potem pasteryzujemy przez 30 minut w lekko wrzącej wodzie.
Tak przygotowany pasztet można przechowywać przez kilka tygodni w chłodnym miejscu.
Kadzidłowski żurek z białą kiełbasą
Składniki
- Intensywny domowy rosół ugotowany na różnych rodzajach mięs oraz włoszczyźnie
- zakwas domowy (lub dobry sklepowy)
- ew. wywar z wędzonki (jeśli pozostał np. po gotowaniu wędzonych szynek, boczku lub kiełbas)
- czosnek
- majeranek
- słodka papryka
- pieprz - do smaku
- biała kiełbasa surowa - w Kadzidłowie od pana Cwaliny
Do podania:
- jajka na twardo
- świeżo starty chrzan
- gęsta, kwaśna wiejska śmietana
Sposób przygotowania
Ilości składników nie podajemy celowo - można je łączyć w różnych proporcjach w zależności od upodobań. Najpierw mieszamy rosół z taką ilością zakwasu, jaka nam odpowiada. Jeśli mamy, dolewamy też trochę wywaru z wędzonki. Przyprawiamy czosnkiem i majerankiem
oraz słodką papryką i pieprzem. Do zupy wkładamy kiełbasę i gotujemy tak długo, aż przestanie być surowa.
Żurek wlewamy na talerze, w których leżą już połówki jajek. Obok stawiamy miseczki z chrzanem i śmietaną. Kiełbasę można podać w zupie lub na oddzielnym półmisku.
Babka szafranowa
Ciasta wystarczy na 2 formy babkowe oraz 1 baranka
Składniki
- 2 garści rodzynek
- rum (tyle, aby przykrył rodzynki)
- 2 spore szczypty nitek szafranu
- 30 ml spirytusu
Zaczyn:
- 250 ml letniego mleka
- 250 g mąki
- 80 g drożdży
Ciasto:
- 750 g mąki
- szczypta soli
- wyrośnięty zaczyn
- 4 jajka
- 4 żółtka
- 150 g cukru
- skórka otarta z 1 cytryny
- 150 g stopionego masła
- kandyzowana skórka pomarańczowa
- masło do posmarowania form
Lukier:
- cukier puder
- sok z cytryny lub sok malinowy (na lukier biały lub różowy)
Sposób przygotowania
Najpierw namaczamy rodzynki w rumie i szafran w spirytusie. Potem robimy zaczyn: mieszamy w garnuszku jego składniki, przykrywamy, odstawiamy w ciepłe miejsce, czekając, aż "ruszy".
Do ogrzanej mąki dodajemy szczyptę soli, wyrośnięty zaczyn, jajka, żółtka, cukier oraz skórkę z cytryny. Wlewamy letnie masło, zagniatamy - długo, długo, aż ciasto odejdzie od ręki. Jeśli mamy dobry robot kuchenny, załatwi to za nas.
Do gotowego ciasta dodajemy rodzynki wraz z rumem, szafran ze spirytusem oraz pokrojoną skórkę pomarańczową.
Przykrywamy ciasto i odstawiamy je w ciepłe miejsce - niech rośnie. Wyrośnięte krótko zagniatamy jeszcze raz, przekładamy do nasmarowanych masłem form - do połowy wysokości. Czekamy, aż wyrośnie powtórnie - powinno wypełnić formy. Pieczemy 40-45 minut w 180°C.
Jak zrobić lukier? Ucieramy lukier, dolewając po trosze sok z cytryny (lub malinowy) do cukru pudru, aby uzyskać konsystencję pasty.
Lukrujemy babki, kiedy tylko przestygną. Baranka raczej lukrem cytrynowym, babki dowolnie.
Uwaga:
surowy lukier cytrynowy stanie się biały, kiedy zastygnie. Początkowo baranek będzie wyglądał jak pokryty przezroczystym lakierem, ale bez obaw - na pewno zbieleje.
dodajmy, że ten baranek trafił w dobre ręce - Krzysztof Worobiec jest artystą malarzem.