W Dniu Świętego Patryka (17 marca), przyłączamy się do sympatycznych Irlandczyków i bawimy się tak jak oni - przy irlandzkich daniach, przekąskach i deserach, a także whisky i zielonym piwie.

Poubierani na zielono ludzie na ulicach, zielone piwo w pubach - zieleń jest barwą narodową Irlandii, nawiązuje do krajobrazu wyspy oraz do koloru trójlistnej
koniczyny, symbolu św. Patryka.

Irlandzki chleb sodowy (Irish soda bread)

przepisy na podstawie www.goodfoodireland.ie    konsultacja Artur Cyronek

na dużą formę do keksu (lub 2 małe)

Składniki

• 510 g mąki pszennej razowej + 1 łyżka do oprószenia chleba
• 170 g mąki pszennej tortowej
• 1,5 łyżeczki cukru trzcinowego
• 2 łyżeczki sody oczyszczonej
• 100 g masła
• 1/2 łyżeczki soli
• 2,5 szklanki maślanki
• 1 jajko

Sposób przygotowania

Oba rodzaje mąki, cukier, sodę i sól miksujemy z masłem przez 10 minut, aż składniki dokładnie się połączą. Wówczas dodajemy maślankę i miksujemy. Masę przekładamy do natłuszczonej formy, wierzch smarujemy rozmąconym jajkiem i oprószamy mąką razową. Pieczemy 35 minut w 200°C.

Co dom, co restauracja, to nieco inny przepis (podobnie jak w Polsce w przypadku bigosu). Gulasz irlandzki, czyli irish stew, może być zrobiony z jagnięciny, baraniny lub wołowiny. W Dniu Świętego Patryka najczęściej jada się Guiness stew - wersję z dodatkiem sztandarowego irlandzkiego piwa.

Gulasz po irlandzku (Irish stew)

przepisy na podstawie www.goodfoodireland.ie    konsultacja Artur Cyronek   

dla 3 osób

Składniki

• 1/2 kg kotletów baranich lub jagnięcych bez kości (mięso pokrojone w 5-cm kawałki)
• 2 łyżki oleju
• 1 kg ziemniaków, obranych i pokrojonych w ćwiartki
• 1 szklanka posiekanej cebuli
• 1 szklanka drobno pokrojonego pora
• 1 szklanka pokrojonej na kawałki marchewki
• 750 ml ciemnego bulionu wołowego
• 2 lub 3 liście kapusty cienko posiekane
• sól i pieprz
• 1 łyżka posiekanej natki pietruszki

Sposób przygotowania

Połowę kotletów smażymy na łyżce mocno rozgrzanego oleju na brązowy kolor. Przekładamy z patelni do naczynia żaroodpornego, przykrywamy połową ziemniaków, cebuli, pora i marchewki. Smażymy resztę kotletów, układamy je jako kolejną warstwę w naczyniu żaroodpornym i przykrywamy pozostałymi warzywami. Wlewamy bulion, przykrywamy i wstawiamy na godzinę do piekarnika rozgrzanego do 180°C. Po tym czasie dodajemy kapustę, zdejmujemy pokrywkę i pieczemy jeszcze godzinę, sprawdzając od czasu do czasu, czy bulion zbytnio nie odparował - powinien zakrywać mięso i warzywa. Jeśli jest go mniej, dolewamy trochę gotującej się wody. Z kolei pod koniec pieczenia, jeśli okaże się, że sos jest zbyt rzadki, trzymamy gulasz w piekarniku nieco dłużej, bez przykrycia. Po wyjęciu z piekarnika doprawiamy gulasz solą i pieprzem oraz posypujemy natką.

Św. Patryk oficjalnie. Na przyjęciach, np. w ambasadach i urzędach, podaje się głównie drobne przekąski: irlandzkiego łososia na chlebie sodowym, cheddary, które są dumą Irlandii, podpieczone na chrupko kiełbaski irlandzkie (produkt wyjściowy to kiełbaska  surowa - nie parzona i nie wędzona), zielone warzywa, ręcznie robione czekoladki.

Irlandzka zupa rybna (Irish chowder) dla 5-6 osób

Składniki

• 1 średnia cebula
• 1 marchewka
• 2-3 średnie ziemniaki
• 2 łodygi selera naciowego
• 1 kg małży
• 1 szklanka białego wina
• 50 g masła
• 50 g mąki
• 2 szklanki śmietanki 36%
• 2 szklanki mleka 3,2%
• 1 szczypta nitek szafranu
• 1/2 kg wędzonego łupacza (można zastąpić wędzonym dorszem)

Sposób przygotowania

Cebulę, marchewkę oraz ziemniaki obieramy i kroimy w małą kostkę, łodygi selera - na nieduże kawałki. Do garnka wlewamy białe wino, wrzucamy do niego umyte, oczyszczone małże i gotujemy, aż muszle się otworzą*. Odcedzamy, zachowując wywar. Warzywa podsmażamy 5 minut na łyżce masła, po czym dodajemy oczyszczoną z ości wędzoną rybę. Na drugiej patelni robimy zasmażkę z reszty masła i mąki. Podgrzewamy śmietankę, mleko i wywar z małży z szafranem. Kiedy zupa się zagotuje, zagęszczamy ją zasmażką i nadal gotujemy na małym ogniu, mieszając od czasu do czasu. Wkładamy warzywa z rybą i małże (wyjęte z muszli). Podajemy z chrupkim lub pełnoziarnistym pieczywem.

Full irish breakfast to zestaw podawany nie tylko na śniadanie, lecz przez cały dzień (również w Dniu Świętego Patryka). W jego skład wchodzą: jajko sadzone (lub jajecznica), smażone kiełbaski wieprzowe, smażone plastry bekonu, white pudding i black pudding (przypominający polską kaszankę), fasolka w sosie pomidorowym, smażone pieczarki i pieczone pomidory, placki ziemniaczane hash brown, tosty, a czasem też frytki lub pieczone ziemniaki. Śniadaniową alternatywną dla ciężkostrawnego Full Irish Breakfast są bułeczki scones z masłem i marmoladą.

Bekon z kapustą i sosem pietruszkowym (Bacon and cabbage)

przepisy na podstawie www.goodfoodireland.ie    konsultacja Artur Cyronek

dla 10 osób

Składniki

• 2,2 kg bekonu (najlepiej irlandzki lub brytyjski back bacon)
• 1 kapusta włoska (usuwamy głąb, kroimy na ćwiartki)
• 4 łyżki masła
• świeżo zmielony czarny pieprz

Sos:

• 3 gałązki natki pietruszki
• 1/2 marchewki
• 1/2 cebuli
• 2 szklanki mleka 3,2%
• gruboziarnista sól i świeżo zmielony czarny pieprz
• 4 łyżki mąki
• 4 łyżki masła
• 4 łyżki posiekanej natki pietruszki

Sposób przygotowania

Bekon umieszczamy w dużym garnku (można go wcześniej obwiązać sznurkiem), zalewamy wodą, zagotowujemy. Pozostawiamy na małym ogniu około 2 godzin (1/2 godziny na 1/2 kg mięsa). Dodajemy pokrojoną w paski kapustę i gotujemy jeszcze 20 minut. Robimy sos: gałązki natki, marchewkę i cebulę zalewamy mlekiem, doprowadzamy do wrzenia i gotujemy 4-5 minut na małym ogniu, doprawiając solą i pieprzem. Odcedzamy mleko i ponownie zagotowujemy. Zagęszczamy zasmażką zrobioną z mąki i masła, doprawiamy solą i pieprzem. Dodajemy posiekaną natkę i gotujemy 5 minut na małym ogniu. Wyciągamy bekon z wody, kroimy na porcje. Odcedzamy kapustę, mieszamy z masłem, doprawiamy. Plastry bekonu podajemy z kapustą, purée ziemniaczanym i sosem pietruszkowym.

*Uwaga
W Polsce bekon brytyjski czy irlandzki (back bacon) mylony jest z boczkiem (streaky bacon). A to zupełnie coś innego - tłusty boczek wycinany jest z dolnej części półtuszy wieprzowej, podczas gdy back bacon to kawałek chudszej górnej części (polędwiczka lub schab) wycięty wraz z odrobiną boczku. Możemy poprosić rzeźnika, aby przygotował dla nas mięso w ten sposób. Jeśli kupimy bekon peklowany, musimy go namoczyć przez kilka godzin w zimnej wodzie.

Koniczyna Shamrock, irlandzka zielona trójlistna koniczyna, jest symbolem Dnia Świętego Patryka i Irlandii w ogóle. Legenda mówi, że św. Patryk, tłumacząc pierwszym irlandzkim chrześcijanom dogmat o Trójcy Świętej, posługiwał się właśnie taką koniczynką.

Ciasteczka (Shortbread)

przepisy na podstawie www.goodfoodireland.ie    konsultacja Artur Cyronek

na 7-8 dużych ciastek

Ciasto:

• 230 g mąki pszennej
• 110 g mąki kukurydzianej
• 110 g cukru pudru
• 230 g miękkiego masła

Lukier:

• 100 g cukru pudru
• 1/2 białka zielony barwnik spożywczy

Sposób przygotowania

Miksujemy składniki ciasta, owijamy w folię do żywności i pozostawiamy na noc w lodówce. Następnego dnia rozwałkowujemy na grubość 5 mm i foremkami wykrawamy koniczynki. Pieczemy 8 minut w 160°C, studzimy. Robimy lukier, ucierając składniki w miseczce. Ciastka lukrujemy, gdy całkiem ostygną.