Kuchnia wielkopolska. Prosto skromnie i smacznie

Magazyn Kuchnia
Babka poznańska

Babka poznańska (Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl)

Początkowo w kuchni Wielkopolski  rządziły zboża, mąka i kasze, potem doszedł jeszcze ziemniak, czyli pyra, która w XIX wieku zrobiła wprost oszałamiającą karierę. Polecamy świetnie przyrządzoną kaczkę z modrą kapustą i kluchami na łachu, a na deser szneki z glancem
1 z 11
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Pyry z gzikiem

Składniki

  • 1 kg ziemniaków
  • 50 dag białego sera
  • 1 szklanka śmietany
  • 1 pęczek szczypiorku
  • sól
  • 1 cebula

Sposób przygotowania

Ziemniaki wyszoruj szczoteczką, zalej wrzącą wodą, odcedź. Wlej świeżą wodę, ugotuj ziemniaki w mundurkach. Odcedź, szczelnie przykryj, niech dojdą w parze. Ser rozgnieć ze śmietaną, wymieszaj z drobno posiekaną cebulą i szczypiorkiem, posól do smaku. Ziemniaki rozkrój, podawaj z twarożkiem.

2 z 11
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Plyndze ziemniaczane

Składniki

  • 75 dag ziemniaków
  • 3 cebule
  • 2 ząbki czosnku
  • 1 jajko
  • 1-2 łyżki mąki ziemniaczanej
  • sól, pieprz
  • tłuszcz do smażenia

Sposób przygotowania

Umyj i obierz ziemniaki oraz cebulę, zetrzyj na tarce o małych oczkach. Do ziemniaczano-cebulowej masy dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek, wbij jajko, dodaj mąkę, wymieszaj i porządnie przypraw do smaku. Łyżką nabieraj ciasto i kładź małe porcje na gorący tłuszcz (smalec albo olej). Lekko je spłaszczaj, tak aby powstały placuszki. Usmaż z obu stron na rumiano, podawaj od razu po zdjęciu z patelni.

3 z 11
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Szagówki

Składniki

  • 1,5 kg ziemniaków
  • 3 łyżki mąki pszennej i 2 łyżki ziemniaczanej
  • 2 jajka
  • sól

Sposób przygotowania

Wyszoruj ziemniaki, ugotuj je w łupinach, pozostaw, aby trochę przestygły. Obierz, przepuść przez maszynkę do mięsa albo przez praskę, dodaj mąkę pszenną i ziemniaczaną, posól, wbij jajka. Zagnieć ciasto, ulep wałeczki o średnicy około 2 cm na posypanej mąką stolnicy. Pokrój na ukośne trzycentymetrowe kawałki, wrzucaj do osolonej wrzącej wody i gotuj, aż wypłyną na powierzchnię. Szagówki polewa się tartą bułką przyrumienioną na maśle i podaje jako dodatek do pieczeni.

4 z 11
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Kluchy na łachu

Składniki

  • 3 dag drożdży
  • 40 dag mąki
  • 1 szklanka mleka
  • 2 jajka
  • 3 łyżeczki masła
  • cukier, sól

Sposób przygotowania

Utrzyj drożdże z 1/2 łyżeczki cukru, łyżką ciepłego mleka i łyżką mąki. Odstaw w ciepłe miejsce, aby drożdże zaczęły pracować. Przesiej na stolnicę resztę mąki, pośrodku zrób dołek. Wlej resztę mleka i wyrośnięte drożdże, wbij jajka. Posól i wyrabiaj, aż w cieście pojawią się pęcherzyki powietrza. Wtedy wlej stopione masło i wyrabiaj, aż ciasto odejdzie od ręki. Pozostaw w cieple, aby wyrosło. W garnku zagotuj wodę, przykryj lnianą ściereczką i obwiąż sznurkiem, tak aby ściereczka była napięta. Z ciasta ulep kulki, ułóż je na ściereczce, przykryj (np. miską). Gotuj 20 minut. Podawaj do kaczki z modrą kapustą.

5 z 11
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Kaczka z modrą kapustą

Składniki

  • 1 kaczka
  • 5 dag słoniny
  • 1-2 główki czerwonej kapusty
  • 2 cebule
  • 1 łyżka masła
  • 1 łyżka mąki
  • 1 szklanka czerwonego wina
  • sok z 1 cytryny
  • sól, cukier
  • smalec

Sposób przygotowania

Kapustę sparz, poszatkuj, posól, skrop sokiem z cytryny. Pokrój słoninę, wysmaż ją, na tłuszczu zeszklij jedną posiekaną cebulę. Oprósz mąką, zasmaż. Odetnij skrzydła i szyję kaczki, wyjmij podroby. Tuszkę przekrój na połowę, zrumień na smalcu, a podroby posiekaj i przesmaż na maśle z drugą posiekaną cebulą.  Podlej wodą, duś pół godziny. Dodaj słoninę i kapustę, wlej wino, przypraw do smaku, wymieszaj. Kapustę przełóż do brytfanny, ułóż na niej podzieloną na porcje kaczkę, gotuj do miękkości na małym ogniu. Podawaj z kluchami na łachu.

6 z 11
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Sztufada wołowa

Można ją podać z buraczkami, ale nieźle smakuje także z SOSEM CHRZANOWYM. Dobrym dodatkiem są wszelkie domowe marynaty lub kiszone ogórki

Składniki

  • 1,5 kg wołowiny na pieczeń (krzyżowej lub zrazówki)
  • 10 dag słoninki
  • 1 pęczek włoszczyzny
  • 1 szklanka octu
  • 1 szklanka czerwonego wytrawnego wina
  • 1/2 szklanki spirytusu
  • 1 szklanka przegotowanej wody
  • 5 dag buraków
  • 3 łyżki masła
  • 5 dag czerstwego chleba
  • sól, pieprz
  • goździki
  • liście laurowe
  • ziele angielskie

Sposób przygotowania

Mięso oczyść z błon, umyj, rozbij tłuczkiem, włóż do miski. Przygotuj zalewę z octu, wody i przypraw, zalej mięso, wstaw na 3 dni do lodówki. Potem mięso wyjmij, naszpikuj paseczkami słoniny, natrzyj solą i pieprzem, włóż do brytfanny, pod spód włóż masło. Przykryj i duś na małym ogniu. Po 30 minutach dodaj pokrojoną włoszczyznę, cebulę i buraki, wlej wino i spirytus. Duś do miękkości, podlewając co jakiś czas wodą lub bulionem, aby uzupełnić sos, który wyparował. Mięso posyp startym chlebem, duś jeszcze parę minut. Pokrój w plastry, podawaj z warzywami oraz sosem.

7 z 11
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Zupa

Składniki

  • 1,5 szklanki mleka
  • 5 jajek
  • 10 łyżek cukru
  • 1 laska wanilii
  • szczypta cynamonu

Sposób przygotowania

Do rondelka wlej mleko, dodaj żółtka, utrzyj mikserem. Ustaw na ogniu, wsyp połowę cukru, włóż rozkrojoną laskę wanilii i podgrzewaj, ciągle mieszając, aż zupa zgęstnieje. Ubij pianę z białek, reszty cukru i cynamonu. Nabieraj łyżką porcje piany i kładź je na gorące mleko. Krótko obgotuj pianki z obu stron, układaj je na talerzach, zalewaj lekko przestudzoną zupą i podawaj od razu.

8 z 11
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Chruściki

Chruściki, w innych regionach Polski nazywane FAWORKAMI, najlepiej smakują smażone w smalcu. To nie są ciastka dla dbających o linię

Składniki

  • 25 dag mąki pszennej
  • 1 łyżeczka masła
  • 3 żółtka
  • 3 dag cukru pudru
  • sól
  • 1 kieliszek spirytusu
  • 5-10 dag śmietany
  • 50 dag smalcu (do smażenia)

Do posypania:

  • cukier puder wymieszany z cukrem waniliowym

Sposób przygotowania

Mąkę posiekaj z masłem, dodaj żółtka, cukier, szczyptę soli, spirytus i tyle śmietany, aby ciasto było twarde jak na makaron. Przykryj ściereczką i pozostaw na godzinę, po czym zbij je wałkiem, aż utworzą się pęcherzyki. Rozwałkuj na cienkie placki, wytnij paski. Każdy pasek przetnij pośrodku wzdłuż i przełóż jeden koniec przez otwór. Smaż na rozgrzanym smalcu z obu stron na złoto, osącz z tłuszczu i posyp cukrem pudrem.

9 z 11
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Babka poznańska

Jest delikatna, puszysta. Świetnie smakuje także na drugi dzień po upieczeniu, posmarowana świeżym masłem lub DOMOWĄ KONFITURĄ

 

Składniki

  • 1,5 szklanki mąki ziemniaczanej
  • 1/2 szklanki mąki pszennej
  • 1 kostka masła
  • 4 jajka
  • 1,5 szklanki cukru
  • sok i skórka z 1/2 cytryny
  • 4 łyżeczki proszku do pieczenia

 

Sposób przygotowania

Przesiej mąkę, wbij jajka, wsyp cukier i proszek do pieczenia, wlej sok z cytryny. Ucieraj mikserem, a gdy masa będzie już gładka, powoli, cienkim strumieniem, wlewaj stopione i ostudzone masło. Wymieszaj ze skórką cytrynową, napełnij formę (natłuszczoną i wysypaną tartą bułką), piecz w temp. ok. 200°C, aż patyczek wetknięty w ciasto będzie suchy po wyjęciu.

10 z 11
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Szneki z glancem

Składniki

  • 1/2 kg mąki
  • 1 kostka masła
  • 5 dag drożdży
  • 3 jajka
  • 1 szklanka mleka
  • 1 łyżka cukru
  • 1 łyżeczka soli

Lukier:

  • cukier puder
  • sok z cytryny

Sposób przygotowania

Rozetrzyj drożdże z ciepłym mlekiem. Masło utrzyj z cukrem, kolejno, ciągle ucierając, wbijaj jajka. Wsyp mąkę i sól, dodaj drożdże.  Wyrób ciasto, ulep z niego wałeczki i zwijaj je, formując ślimaki (Schnecke to po niemiecku ślimak). Pozostaw je w ciepłym miejscu do wyrośnięcia, posmaruj mlekiem, ułóż na natłuszczonej blasze. Piecz na złoty kolor w temp. 200°C, a gdy przestygną, posmaruj lukrem utartym z cukru pudru i soku cytrynowego.

11 z 11
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Rogale świętomarcińskie

Ciasto:

  • 60 dag mąki pszennej
  • 300 ml mleka
  • 1 jajko
  • sól
  • 12 dag masła
  • 8 dag cukru
  • 2,5 dag drożdży
  • po 1 esencji migdałowej i pomarańczowej

Do przełożenia ciasta:

  • 25 dag mocno schłodzonego masła

Do posypania:

  • posiekana kandyzowana skórka pomarańczowa

Masa:

  • 50 dag białego maku
  • 10 dag bakalii (mielone orzechy, rodzynki, kandyzowana skórka pomarańczowa)
  • cukier lub miód do smaku

Do zagęszczenia masy:

  • surowe białko

Lukier:

  • 4 łyżki cukru pudru

Sposób przygotowania

Zrób masę: do maku dodaj miód, zmiel dwukrotnie, dodaj zrumienione orzechy, sparzone rodzynki i posiekaną skórkę pomarańczową. Wymieszaj, zagęść białkiem. Zrób ciasto: drożdże rozprowadź ciepłą wodą, dodaj cukier, jajko, mleko, mąkę, stopione masło, esencje zapachowe i nieco soli. Wyrób, odstaw w ciepłe miejsce na 30 minut. Ciasto zagnieć jeszcze raz, podziel na pół, obie części rozwałkuj na grubość 5 mm, przełóż plasterkami masła i rozwałkuj na placki. Pokrój na trójkąty, nałóż na nie masę, zwiń rogaliki. Piecz na złoto w temp. 180°C. Ozdób lukrem z cukru pudru i łyżki gorącej wody oraz skórką pomarańczową.

Więcej na ten temat: kuchnia polska