Od kartoflanki po babkę. Przepisy z ziemniaków. Tania kuchnia sezonowa
Zapiekanka z ziemniakami (Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl)
Babka ziemniaczana z mięsem
Składniki
- 50 dag ziemniaków
- 4 dag masła
- 3 jajka
Farsz:
- 25-30 dag zmielonej wołowiny
- 1 jajko
- 2 łyżki masła
- 1 duża cebula
- 1/2 szklanki gęstej, kwaśnej śmietany
- sól, pieprz
Sposób przygotowania
Ugotuj ziemniaki w mundurkach, ugnieć je, dodaj masło i szczyptę soli, utrzyj na gładką masę z żółtkami, połącz z pianą z białek. Zrób farsz: mięso wymieszaj z podsmażoną na połowie masła cebulą, dodaj jajko i śmietanę, przypraw. Żaroodporne naczynie grubo wysmaruj resztą masła, na dnie ułóż połowę ziemniaków, potem farsz, na koniec resztę ziemniaków. Piecz godzinę w temp. 170°C
Kluski śląskie czyli gumiklyjzy
Składniki
- 1 kg ziemniaków
- 2 żółtka
- sól
- 1 łyżka mąki pszennej
- 10 dag mąki ziemniaczanej
Sposób przygotowania
Ugotuj ziemniaki w mundurkach. Jeszcze gorące przeciśnij przez praskę, a gdy lekko przestygną, dodaj żółtka i obie mąki. Masę posól do smaku, zagnieć i ulep kluseczki nieco większe od orzecha włoskiego. Każdą spłaszcz, pośrodku zrób palcem dołek. Kluski wkładaj do wrzącej, osolonej wody i gotuj na średnim ogniu około 5 minut (aż wypłyną na powierzchnię). Wyjmuj łyżką cedzakową, osączaj z wody i podawaj do pieczeni, rolad, sosu mięsnego lub polane skwarkami z boczku.
Zupa ziemniaczana z porami
(dla 4 osób)
Składniki
- 75 dag porów
- 50 dag ziemniaków
- 2 łyżki oliwy z oliwek
- sól
- pieprz
- przyprawa maggi
Sposób przygotowania
Ziemniaki obieramy, myjemy i kroimy w kostkę. Pory myjemy i kroimy w talarki. Rozgrzewamy oliwę w głębokim rondlu i smażymy na niej warzywa przez około 3 min. Następnie wlewamy litr wrzącej wody i gotujemy około 20 minut, aż warzywa będą miękkie. Doprawiamy solą, pieprzem, ewentualnie maggi. Podajemy bezpośrednio po ugotowaniu.
Grule z jajami i kapustą
Składniki
- 1 cebula
- 20 dag boczku
- 1 łyżka oleju
- 1/2 kg kiszonej kapusty
- kapusty
- 4 jajka na twardo
- 1 kg ziemniaków
- 1 łyżka masła
- 1 łyżka mąki
- 1 szklanka mleka
- 1 listek laurowy
- sól, pieprz
Sposób przygotowania
Cebulę i boczek pokrój w kostkę i przysmaż na oleju na złoto. Dodaj do kapusty, podlej 1/2 szklanki wody i duś, aż kapusta będzie miękka. Jajka obierz, pokrój w kostkę i dodaj do kapusty. Przypraw solą i pieprzem. Ziemniaki ugotuj w mundurkach. Zetnij wierzch każdego ziemniaka i delikatnie wydrąż środki łyżeczką. Wydrążone ziemniaki napełnij kapuścianym farszem i przykryj ściętymi wierzchołkami. Wszystkie ziemniaki ułóż w żaroodpornym naczyniu. Z masła i mąki zrób zasmażkę. Wierzch ziemniaków skrop 3-4 łyżkami mleka i polej zasmażką. Resztą mleka podlej ziemniaki od spodu. Zapiekaj 30 minut w temp. 180°C.
Zapiekanka z ziemniakami
Składniki
- 1 kg ziemniaków
- 1 pęczek natki
- sól, pieprz
- gałka muszkatotołowa
- 4 dag masła
- 15 dag śmietany
- 1 żółtko
Na ciasto:
- 30 dag mąki
- 15 dag masła
- 1 całe jajo
Sposób przygotowania
Robimy ciasto, zagniatając jego składniki, i odstawiamy na godzinę do lodówki. Po tym czasie wylepiamy nim dno i brzegi wysokiego naczynia do zapiekania o średnicy 20 cm (brzegi ciasta powinny wychodzić znacznie poza rant naczynia), pozostawiając cienki pasek do wykonania warkocza. Obrane ziemniaki podgotowujemy przez ok. 15 min, studzimy i kroimy na cienkie plasterki. Układamy je warstwami na cieście, przesypując posiekaną pietruszką, solą, pieprzem oraz gałką i polewając rozpuszczonym masłem. Zalepiamy ciasto na górze. Z pozostałego ciasta splatamy warkocz i dekorujemy nim brzeg zapiekanki. Pośrodku robimy dziurę, w którą wsuwamy lejek z kartonu. Pieczemy przez godzinę w 180°C. Przed podaniem przez lejek wlewamy śmietanę.
Ziemniaki z gzikiem
Składniki
- 8-10 ziemniaków
- 1 mała cebulka
- 1/2 pęczka szczypiorku
- 1 opakowanie serka ziarnistego, serka homogenizowanego lub zwykłego twarogu
- 1 opakowanie gęstej śmietany
- sól, pieprz
Sposób przygotowania
Ziemniaki dokładnie wyszorować i wysuszyć., ugotować w mundurkach. W osobnej miseczce rozgnieść twaróg wymieszać z cebulą, szczypiorkiem, śmietaną i przyprawami. Ugotowane ziemniaki naciąć, do połowy i lekko rozdzielić. Spożywać natychmiast z twarogiem.
Ziemniaki puree z boczkiem
Składniki
- 70 dag obranych ziemniaków
- sól
- 80 g wędzonego boczku
- 125 g ementalera
- 1 łyżka masła
- 1 szczypta startej gałki muszkatołowej
- biały pieprz
Sposób przygotowania
Pokrojone w ćwiartki ziemniaki gotujemy do miękkości w osolonej, wrzącej wodzie. Boczek kroimy w bardzo drobną kostkę i smażymy na rumiano. Ser ścieramy na grubych oczkach tarki. Wyjmujemy ziemniaki łyżką cedzakową, wodę zostawiamy. Ugniatamy ziemniaki z masłem i kilkoma łyżkami wody, w której się gotowały. Jeśli są zbyt suche, dodajemy wody. Doprawiamy gałką i białym pieprzem, mieszamy ze skwarkami i serem.
Czarne kluski
Są świetnym dodatkiem do mięs duszonych w sosach. Ale mnie najlepiej smakują same, polane skwarkami wytopionymi z boczku lub cebulką zrumienioną na maśle.
Składniki
- 1,5 kg ziemniaków
- sól
Sposób przygotowania
Obierz i ugotuj 2/3 ziemniaków. Ziemniaki surowe obierz i zetrzyj na tarce. Otrzymaną miazgę zawiń w gazę i mocno odciśnij nad miską. Sok, który spłynie do miski, odstaw, aby na dnie osiadła skrobia z ziemniaków. Zlej wodę, a osad z dna miski dodaj do odciśniętych ziemniaków. Gdy gotowane ziemniaki będą już miękkie, odcedź je i rozgnieć lub przeciśnij przez praskę. Gorące wymieszaj z surowymi ziemniakami i zagnieć, aby powstało gładkie ciasto. Przypraw solą, ulep nieduże kluski. Jeśli ciasto jest za rzadkie i się nie klei, dodaj jeszcze trochę mąki ziemniaczanej ? wystarczy łyżka. Kluski gotuj w osolonej wodzie, aż wypłyną na powierzchnię.
Placki ziemniaczane przekładane duszoną cebulą z sosem żurkowym
(dla 10 osób)
Składniki
- ok. 1,5 kg ziemniaków
- 1 duża biała cebula
- 4 czerwone cebule
- 50 g masła
- 200 ml 30% śmietanki
- 200 ml wywaru warzywnego
- 100 ml zakwasu na żurek
- 100 ml oleju
- 3 jajka
- kilka gałązek tymianku
- sól, pieprz
- majeranek
Sposób przygotowania
Ziemniaki i cebulę obieramy, ścieramy na tarce o grubych oczkach. Ścieramy również białą cebulę, łączymy z ziemniakami, jajkiem, doprawiamy solą i pieprzem. Na patelni roztapiamy masło i dusimy czerwoną cebulę (posiekaną lub pokrojoną w talarki) z tymiankiem. W rondelku podgrzewamy wywar, zakwas i śmietanę, doprawiamy solą, pieprzem i majerankiem. Placki smażymy na mocno rozgrzanym oleju na złoty kolor. Podajemy z czerwoną cebulą i sosem żurkowym.
Kopytka
Składniki
- 1,25 kg ziemniaków
- 2 szklanki mąki
- 2 jajka
- sól
Sposób przygotowania
Ugotuj obrane ziemniaki w osolonej wodzie, odcedź je i odparuj, trzymając odkryte na małym ogniu przez 1-2 minuty. Gdy przestygną, przepuść je przez praskę i ostudź zupełnie. Następnie przełóż na posypaną mąką stolnicę, zrób w środku dołek, wbij do niego jajka i przesiej przez sitko 2/3 mąki. Kilka razy zamieszaj łyżką, a potem jak najszybciej zagnieć dłonią. Podziel ciasto nożem na sześć równych kawałków i przełóż do miski. Na posypanej mąką stolnicy utocz wałeczki z ciasta, lekko je spłaszcz i pokrój na ukośne ?kopytka?. Wrzucaj partiami do osolonego wrzątku, mieszaj, aż woda ponownie się zagotuje. Wtedy przerwij mieszanie i zmniejsz płomień. Gotuj kopytka 2 minuty od chwili, gdy wypłyną na powierzchnię. Wyjmij łyżką cedzakową, osącz. Podawaj ze skwarkami albo sosem grzybowym lub mięsnym. Możesz także odsmażyć kopytka na rumiano na rozgrzanym maśle.
Pierogi ruskie
Ciasto:
- 2 szklanki mąki
- 1 jajko
- 1 łyżka oleju
- ciepła wody
- sól
Nadzienie:
- 50 dag dobrze odciśniętego twarogu
- 5-7 ziemniaków (ugotowanych w mundurkach)
- 2 cebule
- olej
- pieprz, sól
Sposób przygotowania
Mąkę posól, zagnieć z jajkiem, olejem i taką ilością ciepłej wody, aby powstało elastyczne ciasto. Obierz ziemniaki, przepuść je przez maszynkę razem z twarogiem. Zeszklij posiekaną cebulę na łyżce oleju, dodaj do ziemniaków i sera. Masę wymieszaj, przypraw do smaku solą, sporą ilością pieprzu oraz przyprawą do zup. Rozwałkuj ciasto pierogowe, wytnij szklanką kółka, pośrodku każdego ułóż porcję farszu. Sklej pierogi, ugotuj je w osolonej wodzie z niewielką ilością oleju. Przed podaniem możesz odsmażyć pierogi na maśle lub tłuszczu wytopionym z boczku.
Słodka babka ziemniaczana
Składniki
- 6 jajek
- 1/2 szklanki cukru
- sok i skórka z 1 cytryny
- 5 dag obranych i posiekanych migdałów
- po 6 dag mąki ziemniaczanej i pszennej
- masło i bułka tarta do foremek
Sposób przygotowania
Oddziel białka od żółtek. Żółtka utrzyj z cukrem do białości. Cały czas ucierając, dodaj skórkę i sok z cytryny oraz migdały. Białka ubij na sztywno i dodaj do masy. Delikatnie wymieszaj i wsyp stopniowo obie mąki. Doniczki posmaruj masłem i obsyp bułką tartą. Ciasto piecz 40 minut w temp. 180°C.
Knedle ze śliwkami
(dla 4 osób)
Składniki
- 1 kg ugotowanych ziemniaków
- 150 g mąki
- 2 jajka
- 8 śliwek węgierek
- 2 łyżki cukru
- 1 łyżeczka cynamonu
- sól
Do polania:
- 1/2 kostki masła
- 6 łyżek bułki tartej
- 1 łyżka cukru
Sposób przygotowania
Ziemniaki studzimy i przeciskamy przez praskę. Najlepiej zrobić to dwukrotnie aby na pewno nie zostały w nich jakieś grudki. Masę ziemniaczaną mieszamy na stolnicy z mąką, jajkami oraz szczyptą soli. Zagniatamy, dopóki masa nie będzie jednolita. Stolnicę wysypujemy grubą warstwą mąki. Ciasto, również mocno posypane mąką, rozwałkowujemy na kwadrat, a następnie składamy na trzy.
Ciasto turlamy po stolnicy, rozciągając je na boki, tak by powstał gruby wałek 5-centymetrowej szerokości. Kroimy go na 5-centymetrowe plastry. Każdy kawałek chwilę turlamy w dłoni i formujemy w nim gniazdo. Wkładamy w nie 1/2 śliwki ze szczyptą cukru i cynamonu. Knedle zlepiamy i gotujemy w osolonej wodzie 20 min.
Chyba chodzilo tu o mąkę ziemniaczaną.