Od kartoflanki po babkę. Przepisy z ziemniaków. Tania kuchnia sezonowa

Magazyn Kuchnia
Zapiekanka z ziemniakami

Zapiekanka z ziemniakami (Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl)

Jeśli chodzi o ziemniaki, to kuchnia polska jest bardzo kreatywna. Od śniadania do kolacji możesz wybierać w tanich przepisach. Przekonaj się, ile dań można zrobić z ziemniaków.
1 z 13
Fot. Arkadiusz Ścichocki /Agencja Wyborcza.pl
Fot. Arkadiusz Ścichocki /Agencja Wyborcza.pl

Babka ziemniaczana z mięsem

Składniki

  • 50 dag ziemniaków
  • 4 dag masła
  • 3 jajka

Farsz:

  • 25-30 dag zmielonej wołowiny
  • 1 jajko
  • 2 łyżki masła
  • 1 duża cebula
  • 1/2 szklanki gęstej, kwaśnej śmietany
  • sól, pieprz

Sposób przygotowania

Ugotuj ziemniaki w mundurkach, ugnieć je, dodaj masło i szczyptę soli, utrzyj na gładką masę z żółtkami, połącz z pianą z białek. Zrób farsz: mięso wymieszaj z podsmażoną na połowie masła cebulą, dodaj jajko i śmietanę, przypraw. Żaroodporne naczynie grubo wysmaruj resztą masła, na dnie ułóż połowę ziemniaków, potem farsz, na koniec resztę ziemniaków. Piecz godzinę w temp. 170°C

2 z 13
Fot. Łukasz Zandecki
Fot. Łukasz Zandecki

Kluski śląskie czyli gumiklyjzy

Składniki

  • 1 kg ziemniaków
  • 2 żółtka
  • sól
  • 1 łyżka mąki pszennej
  • 10 dag mąki ziemniaczanej

Sposób przygotowania

Ugotuj ziemniaki w mundurkach. Jeszcze gorące przeciśnij przez praskę, a gdy lekko przestygną, dodaj żółtka i obie mąki. Masę posól do smaku, zagnieć i ulep kluseczki nieco większe od orzecha włoskiego. Każdą spłaszcz, pośrodku zrób palcem dołek. Kluski wkładaj do wrzącej, osolonej wody i gotuj na średnim ogniu około 5 minut (aż wypłyną na powierzchnię). Wyjmuj łyżką cedzakową, osączaj z wody i podawaj do pieczeni, rolad, sosu mięsnego lub polane skwarkami z boczku.

3 z 13
Fot. BBS
Fot. BBS

Zupa ziemniaczana z porami

(dla 4 osób)

Składniki

  • 75 dag porów
  • 50 dag ziemniaków
  • 2 łyżki oliwy z oliwek
  • sól
  • pieprz
  • przyprawa maggi

Sposób przygotowania

Ziemniaki obieramy, myjemy i kroimy w kostkę. Pory myjemy i kroimy w talarki. Rozgrzewamy oliwę w głębokim rondlu i smażymy na niej warzywa przez około 3 min. Następnie wlewamy litr wrzącej wody i gotujemy około 20 minut, aż warzywa będą miękkie. Doprawiamy solą, pieprzem, ewentualnie maggi. Podajemy bezpośrednio po ugotowaniu.

4 z 13
Fot. Bogdan Biay
Fot. Bogdan Biay

Grule z jajami i kapustą

Składniki

  • 1 cebula
  • 20 dag boczku
  • 1 łyżka oleju
  • 1/2 kg kiszonej kapusty
  • kapusty
  • 4 jajka na twardo
  • 1 kg ziemniaków
  • 1 łyżka masła
  • 1 łyżka mąki
  • 1 szklanka mleka
  • 1 listek laurowy
  • sól, pieprz

Sposób przygotowania

Cebulę i boczek pokrój w kostkę i przysmaż na oleju na złoto. Dodaj do kapusty, podlej 1/2 szklanki wody i duś, aż kapusta będzie miękka. Jajka obierz, pokrój w kostkę i dodaj do kapusty. Przypraw solą i pieprzem. Ziemniaki ugotuj w mundurkach. Zetnij wierzch każdego ziemniaka i delikatnie wydrąż środki łyżeczką. Wydrążone ziemniaki napełnij kapuścianym farszem i przykryj ściętymi wierzchołkami. Wszystkie ziemniaki ułóż w żaroodpornym naczyniu. Z masła i mąki zrób zasmażkę. Wierzch ziemniaków skrop 3-4 łyżkami mleka i polej zasmażką. Resztą mleka podlej ziemniaki od spodu. Zapiekaj 30 minut w temp. 180°C.

5 z 13
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl

Zapiekanka z ziemniakami

Składniki

  • 1 kg ziemniaków
  • 1 pęczek natki
  • sól, pieprz
  • gałka muszkatotołowa
  • 4 dag masła
  • 15 dag śmietany
  • 1 żółtko

Na ciasto:

  • 30 dag mąki
  • 15 dag masła
  • 1 całe jajo

Sposób przygotowania

Robimy ciasto, zagniatając jego składniki, i odstawiamy na godzinę do lodówki. Po tym czasie wylepiamy nim dno i brzegi wysokiego naczynia do zapiekania o średnicy 20 cm (brzegi ciasta powinny wychodzić znacznie poza rant naczynia), pozostawiając cienki pasek do wykonania warkocza. Obrane ziemniaki podgotowujemy przez ok. 15 min, studzimy i kroimy na cienkie plasterki. Układamy je warstwami na cieście, przesypując posiekaną pietruszką, solą, pieprzem oraz gałką i polewając rozpuszczonym masłem. Zalepiamy ciasto na górze. Z pozostałego ciasta splatamy warkocz i dekorujemy nim brzeg zapiekanki. Pośrodku robimy dziurę, w którą wsuwamy lejek z kartonu. Pieczemy przez godzinę w 180°C. Przed podaniem przez lejek wlewamy śmietanę.

6 z 13
Fot. BBS
Fot. BBS

Ziemniaki z gzikiem

Składniki

  • 8-10 ziemniaków
  • 1 mała cebulka
  • 1/2 pęczka szczypiorku
  • 1 opakowanie serka ziarnistego, serka homogenizowanego lub zwykłego twarogu
  • 1 opakowanie gęstej śmietany
  • sól, pieprz

Sposób przygotowania

Ziemniaki dokładnie wyszorować i wysuszyć., ugotować w mundurkach. W osobnej miseczce rozgnieść twaróg wymieszać z cebulą, szczypiorkiem, śmietaną i przyprawami. Ugotowane ziemniaki naciąć, do połowy i lekko rozdzielić. Spożywać natychmiast z twarogiem.

7 z 13
Fot. Andrzej Gałązka
Fot. Andrzej Gałązka

Ziemniaki puree z boczkiem

Składniki

  • 70 dag obranych ziemniaków
  • sól
  • 80 g wędzonego boczku
  • 125 g ementalera
  • 1 łyżka masła
  • 1 szczypta startej gałki muszkatołowej
  • biały pieprz

Sposób przygotowania

Pokrojone w ćwiartki ziemniaki gotujemy do miękkości w osolonej, wrzącej wodzie. Boczek kroimy w bardzo drobną kostkę i smażymy na rumiano. Ser ścieramy na grubych oczkach tarki. Wyjmujemy ziemniaki łyżką cedzakową, wodę zostawiamy. Ugniatamy ziemniaki z masłem i kilkoma łyżkami wody, w której się gotowały. Jeśli są zbyt suche, dodajemy wody. Doprawiamy gałką i białym pieprzem, mieszamy ze skwarkami i serem.

8 z 13
Fot. Łukasz Zandecki
Fot. Łukasz Zandecki

Czarne kluski

Są świetnym dodatkiem do mięs duszonych w sosach. Ale mnie najlepiej smakują same, polane skwarkami wytopionymi z boczku lub cebulką zrumienioną na maśle.

Składniki

  • 1,5 kg ziemniaków
  • sól

Sposób przygotowania

Obierz i ugotuj 2/3 ziemniaków. Ziemniaki surowe obierz i zetrzyj na tarce. Otrzymaną miazgę zawiń w gazę i mocno odciśnij nad miską. Sok, który spłynie do miski, odstaw, aby na dnie osiadła skrobia z ziemniaków. Zlej wodę, a osad z dna miski dodaj do odciśniętych ziemniaków. Gdy gotowane ziemniaki będą już miękkie, odcedź je i rozgnieć lub przeciśnij przez praskę. Gorące wymieszaj z surowymi ziemniakami i zagnieć, aby powstało gładkie ciasto. Przypraw solą, ulep nieduże kluski. Jeśli ciasto jest za rzadkie i się nie klei, dodaj jeszcze trochę mąki ziemniaczanej ? wystarczy łyżka. Kluski gotuj w osolonej wodzie, aż wypłyną na powierzchnię.

9 z 13
Fot. BBS
Fot. BBS

Placki ziemniaczane przekładane duszoną cebulą z sosem żurkowym

(dla 10 osób)

Składniki

  • ok. 1,5 kg ziemniaków
  • 1 duża biała cebula
  • 4 czerwone cebule
  • 50 g masła
  • 200 ml 30% śmietanki
  • 200 ml wywaru warzywnego
  • 100 ml zakwasu na żurek
  • 100 ml oleju
  • 3 jajka
  • kilka gałązek tymianku
  • sól, pieprz
  • majeranek

Sposób przygotowania

Ziemniaki i cebulę obieramy, ścieramy na tarce o grubych oczkach. Ścieramy również białą cebulę, łączymy z ziemniakami, jajkiem, doprawiamy solą i pieprzem. Na patelni roztapiamy masło i dusimy czerwoną cebulę (posiekaną lub pokrojoną w talarki) z tymiankiem. W rondelku podgrzewamy wywar, zakwas i śmietanę, doprawiamy solą, pieprzem i majerankiem. Placki smażymy na mocno rozgrzanym oleju na złoty kolor. Podajemy z czerwoną cebulą i sosem żurkowym.

10 z 13
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Kopytka

Składniki

  • 1,25 kg ziemniaków
  • 2 szklanki mąki
  • 2 jajka
  • sól

Sposób przygotowania

Ugotuj obrane ziemniaki w osolonej wodzie, odcedź je i odparuj, trzymając odkryte na małym ogniu przez 1-2 minuty. Gdy przestygną, przepuść je przez praskę i ostudź zupełnie. Następnie przełóż na posypaną mąką stolnicę, zrób w środku dołek, wbij do niego jajka i przesiej przez sitko 2/3 mąki. Kilka razy zamieszaj łyżką, a potem jak najszybciej zagnieć dłonią. Podziel ciasto nożem na sześć równych kawałków i przełóż do miski. Na posypanej mąką stolnicy utocz wałeczki z ciasta, lekko je spłaszcz i pokrój na ukośne ?kopytka?. Wrzucaj partiami do osolonego wrzątku, mieszaj, aż woda ponownie się zagotuje. Wtedy przerwij mieszanie i zmniejsz płomień. Gotuj kopytka 2 minuty od chwili, gdy wypłyną na powierzchnię. Wyjmij łyżką cedzakową, osącz. Podawaj ze skwarkami albo sosem grzybowym lub mięsnym. Możesz także odsmażyć kopytka na rumiano na rozgrzanym maśle.

11 z 13
Fot. Arkadiusz Ścichocki
Fot. Arkadiusz Ścichocki

Pierogi ruskie

Ciasto:

  • 2 szklanki mąki
  • 1 jajko
  • 1 łyżka oleju
  • ciepła wody
  • sól

Nadzienie:

  • 50 dag dobrze odciśniętego twarogu
  • 5-7 ziemniaków (ugotowanych w mundurkach)
  • 2 cebule
  • olej
  • pieprz, sól

Sposób przygotowania

Mąkę posól, zagnieć z jajkiem, olejem i taką ilością ciepłej wody, aby powstało elastyczne ciasto. Obierz ziemniaki, przepuść je przez maszynkę razem z twarogiem. Zeszklij posiekaną cebulę na łyżce oleju, dodaj do ziemniaków i sera. Masę wymieszaj, przypraw do smaku solą, sporą ilością pieprzu oraz przyprawą do zup. Rozwałkuj ciasto pierogowe, wytnij szklanką kółka, pośrodku każdego ułóż porcję farszu. Sklej pierogi, ugotuj je w osolonej wodzie z niewielką ilością oleju. Przed podaniem możesz odsmażyć pierogi na maśle lub tłuszczu wytopionym z boczku.

12 z 13
Fot. Pawe Kiszkiel / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Pawe Kiszkiel / Agencja Wyborcza.pl

Słodka babka ziemniaczana

Składniki

  • 6 jajek
  • 1/2 szklanki cukru
  • sok i skórka z 1 cytryny
  • 5 dag obranych i posiekanych migdałów
  • po 6 dag mąki ziemniaczanej i pszennej
  • masło i bułka tarta do foremek

Sposób przygotowania

Oddziel białka od żółtek. Żółtka utrzyj z cukrem do białości. Cały czas ucierając, dodaj skórkę i sok z cytryny oraz migdały. Białka ubij na sztywno i dodaj do masy. Delikatnie wymieszaj i wsyp stopniowo obie mąki. Doniczki posmaruj masłem i obsyp bułką tartą. Ciasto piecz 40 minut w temp. 180°C.

13 z 13
Fot. Jarosław Madejski
Fot. Jarosław Madejski

Knedle ze śliwkami

(dla 4 osób)

Składniki

  • 1 kg ugotowanych ziemniaków
  • 150 g mąki
  • 2 jajka
  • 8 śliwek węgierek
  • 2 łyżki cukru
  • 1 łyżeczka cynamonu
  • sól

Do polania:

  • 1/2 kostki masła
  • 6 łyżek bułki tartej
  • 1 łyżka cukru

Sposób przygotowania

Ziemniaki studzimy i przeciskamy przez praskę. Najlepiej zrobić to  dwukrotnie  aby na pewno nie zostały w nich jakieś grudki. Masę ziemniaczaną mieszamy na stolnicy z mąką, jajkami oraz szczyptą soli. Zagniatamy, dopóki masa nie będzie jednolita. Stolnicę wysypujemy grubą warstwą mąki. Ciasto, również mocno posypane mąką, rozwałkowujemy na kwadrat, a następnie składamy na trzy.

Ciasto turlamy po stolnicy, rozciągając je na boki, tak by powstał gruby wałek 5-centymetrowej szerokości. Kroimy go na 5-centymetrowe plastry. Każdy kawałek chwilę turlamy w dłoni i formujemy w nim gniazdo. Wkładamy w nie 1/2 śliwki ze szczyptą cukru i cynamonu. Knedle zlepiamy i gotujemy w osolonej wodzie 20 min.

Więcej na ten temat: dania sezonowe, kuchnia polska, ziemniaki
Komentarze
Przepraszam, a gdzie w przepisie nr 12 są ziemniaki? Czy aby cos nie uciekło? :)
@BlackForest
Chyba chodzilo tu o mąkę ziemniaczaną.
już oceniałe(a)ś
1
0
Uwielbiam ziemniaki
już oceniałe(a)ś
0
0