Jestem słoikiem i jestem z tego dumny
Gulasz Szekely, kuchnia węgierska (Fot. Marcin Kiełbiewski)
Gulasz Szekely, kuchnia węgierska
(dla 4 osób)
Składniki
- 1 duża drobno posiekana cebula
- 3 łyżki masła
- 1 posiekana zielona papryka
- 5 obranych pomidorów
- 225 g cielęciny pociętej w paski
- 225 g pociętej w paski wieprzowiny
- 2 łyżeczki soli
- 6 ziaren pieprzu
- 2 liście laurowe
- 1 łyżeczka kminku
- 1/2 łyżeczki kaparów
- 1 łyżka sproszkowanej słodkiej papryki
- 125 ml rosołu
- 675 g kiszonej kapusty
- 375 ml kwaśnej śmietany
- świeżo mielony pieprz
Sposób przygotowania
Cebulę rumienimy na maśle, dodajemy pokrojone w plastry pomidory i zieloną paprykę. Dusimy ok. 15 min na małym ogniu, następnie wrzucamy mięsa i przyprawy oraz kapary. Wlewamy rosół, przykrywamy garnek i dusimy gulasz na małym ogniu 30 min. Po tym czasie dodajemy pokrojoną kapustę kiszoną i dusimy jeszcze godzinę. Tuż przed podaniem wlewamy kwaśną śmietanę. Ewentualnie dosmaczamy pieprzem.
Leczo, Kuchnia węgierska
(dla 4 osób)
Składniki
- 15 dag wędzonego boczku lub wędzonej słoniny
- 10 dag smalcu
- 50 dag cebuli
- 1 łyżka mielonej słodkiej papryki
- 75 dag oczyszczonej z gniazd nasiennych zielonej papryki
- sól
- 50 dag obranych ze skóry pomidorów
- 1 papryczka czuszka
- 25 dag kiełbasy zwyczajnej
Sposób przygotowania
Boczek lub słoninę kroimy w kostkę i topimy. Wyjmujemy skwarki i odkładamy, a do wytopionego tłuszczu dodajemy smalec i wrzucamy pokrojoną w grube plastry cebulę. Gdy się zeszkli, dodajemy mieloną paprykę, a następnie zieloną paprykę pokrojoną w paski. Solimy i dusimy na spokojnym ogniu ok. 10 min. Pomidory kroimy w ćwiartki i wrzucamy do garnka. Skrapiamy lekko wodą i zwiększamy płomień, uważając, aby potrawa się nie przypaliła. Czuszkę kruszymy i wsypujemy do leczo. Dodajemy pokrojoną w talarki kiełbasę i wkładamy wytopione skwarki. Gotujemy razem jeszcze 5-10 min.
Śledzie w oliwie
Składniki
- 8 grubych filetów solonych śledzi
- 3-4 białe lub cukrowe cebule
- 8 świeżych liści laurowych lub 5 suszonych
- 3/4 szklanki oliwy extra vergine
- 3/4 szklanki oleju słonecznikowego
- grubo tłuczony pieprz
- 20 ziarenek czerwonego pieprzu
- 1 cytryna
Sposób przygotowania
Śledzie moczymy w wodzie, kilkakrotnie ją zmieniając. Co jakiś czas sprawdzamy smak, aby ustalić, czy są już dostatecznie wypłukane z soli. Osuszamy filety i kroimy w ukośne plastry. Cebule kroimy w piórka. Liście laurowe myjemy i osuszamy. Mieszamy oliwę z olejem, wlewamy trochę do słoika, wsypujemy warstwę cebuli, na niej ciasno układamy warstwę śledzi, posypujemy pieprzem czarnym i czerwonym, skrapiamy sokiem z cytryny, wkładamy liść laurowy. Układamy kolejne warstwy cebuli, śledzi i przypraw. Wlewamy resztę oliwy z olejem, odgarniając śledzie od ścianek słoja patyczkiem do szaszłyków, by oliwa rozeszła się równomiernie (musi zakryć śledzie). Marynujemy co najmniej dobę.
Konfit z boczku w smalcu
(dla 8 osób)
Składniki
- 1,5 kg surowego, przerośniętego, pokrojonego w paski o grubości 2-3 cm boczku wieprzowego
- 1 łyżka młotkowanego pieprzu
- 1 łyżeczka suszonego tymianku
- 2 łyżki soli
- 1/2 łyżeczki soli peklowej
- 1/2 łyżeczki cynamonu
- 1/3 łyżeczki mielonych goździków
- 2 pokruszone listki laurowe,
- białe wino
- smalec wieprzowy (najlepiej domowy) albo tłuszcz kaczy - do zalania mięsa
Sposób przygotowania
Mieszamy pieprz z tymiankiem, solą zwykłą i peklową, cynamonem, goździkami i listkami laurowymi. Mieszaniną nacieramy kawałki boczku, wkładamy je do miski, zalewamy winem, tak aby mięso było przykryte. Wstawiamy na dobę do lodówki, wyjmujemy (wino wylewamy), osuszamy i wkładamy do brytfanny. W rondelku rozgrzewamy smalec (tyle, aby zakryć mięso - ilość zależy więc od głębokości brytfanny). Zalewamy boczek płynnym tłuszczem, podgrzewamy prawie do wrzenia i pieczemy 3 godz. bez pokrywki w temp. 120°C ? mięso musi być zupełnie miękkie. Po wyjęciu z piekarnika studzimy je i wkładamy na dobę do lodówki. Po tym czasie można konfit jeść. Jeśli chcemy przechować go dłużej, należy wyjąć z lodówki brytfannę z boczkiem. Na dnie będzie mięso i ?galaretka?, na górze - tłuszcz. Zbieramy czysty tłuszcz i rozgrzewamy go, a mięso oczyszczamy z ?galaretki? i wkładamy do słoików. Potem zalewamy je czystym tłuszczem i czekamy, aż zastygnie. Słoiki można przechowywać kilka miesięcy.
Konfitowany boczek jemy z żytnim chlebem oraz chrzanem albo musztardą. Smakuje i na zimno, i na gorąco.
Łopatka wołowa w piwie
(dla 4-6 osób)
Składniki
- 2 łyżki oliwy
- 1,5 kg łopatki wołowej
- 1 posiekana cebula
- 5 rozgniecionych ząbków czosnku
- 50 dag marchewek pokrojonych na kawałki
- 25 dag grzybów (mogą być pieczarki lub leśne) pokrojonych w plasterki
- 70 dag ziemniaków (obranych i pokrojonych na kawałki)
- 2 łyżki mąki
- 2 szklanki dobrego bulionu wołowego
- 1 butelka (350 ml) ciemnego piwa
- 1 listek laurowy
- 3 łyżki posiekanego świeżego tymianku
- 1 łyżeczka brązowego cukru
- 2 łyżki musztardy z całymi ziarenkami gorczycy
- 1 łyżka koncentratu pomidorowego
- sól
- grubo mielony pieprz
Sposób przygotowania
Rozgrzewamy piekarnik do 180°C. W brytfannie podsmażamy mięso ze wszystkich stron na oliwie. Wyjmujemy z brytfanny. Na tym samym tłuszczu smażymy cebulę i czosnek, po 5 minutach wkładamy marchewki, grzyby i ziemniaki. Smażymy 2-3 minuty, mieszając. Oprószamy mąką, smażymy jeszcze minutę, nie przerywając mieszania. Wlewamy bulion i piwo, zagotowujemy, mieszając. Dodajemy listek laurowy, tymianek, cukier, musztardę i koncentrat, przyprawiamy solą i pieprzem. Na warzywach układamy mięso, przykrywamy i pieczemy, aż mięso będzie zupełnie miękkie - co najmniej 2,5 godziny.
Wołowina z papryką po chińsku
(dla 2 osób)
Składniki
- kawałek (30 dag) oczyszczonej łaty wołowej
- 2 łyżeczki sosu sojowego
- 1,5 łyżeczki chińskiego wina ryżowego lub sherry medium dry
- 5 łyżeczek oleju
- 1,5 łyżeczki mąki kukurydzianej
- 2 łyżeczki rozgniecionego czosnku
- 1 łyżeczka świeżo startego imbiru
- 1/2 łyżeczki soli
- 1/4 łyżeczki cukru
- 1 łyżka keczupu
- 1 łyżka sosu hoisin
- 2-3 łyżki sosu chilli
- 1 duża czerwona papryka (oczyszczona z pestek i pokrojona w paski)
- 2 cebulki dymki pokrojone na 2-3-cm kawałki
Do podania:
- ugotowany na sypko ryż
Sposób przygotowania
Mięso kroimy w dość cienkie paski w poprzek włókien, wkładamy do miski, zalewamy sosem sojowym, winem ryżowym i łyżeczką oleju, dodajemy mąkę kukurydzianą, łyżeczkę czosnku, imbir, połowę soli i cukier. Mieszamy. Łączymy keczup z sosem hoisin, sosem chilli i drugą łyżeczką czosnku. Do woka wlewamy 2 łyżeczki oleju, lekko kołyszemy, aby olej pokrył ścianki woka. Wkładamy mięso, tak aby paseczki były ułożone w jednej warstwie na dnie i ściankach woka. Smażymy jakieś 2 minuty, aż mięso będzie przyrumienione z zewnątrz, ale różowe w środku. Przekładamy je na półmisek razem z sokiem, który wypłynął w trakcie smażenia. Do woka wlewamy resztę oleju, znowu kołyszemy przez chwilę, a gdy olej pokryje ścianki woka, wkładamy paprykę i dymki, wsypujemy resztę soli. Smażymy pół minuty, dodajemy mięso razem z sokami oraz sos keczupowy. Dusimy, aż sos zgęstnieje (kolejne pół minuty), przekładamy na półmisek. Podajemy z ugotowanym na sypko białym ryżem.
Chili con carne
(dla 4 osób)
Składniki
- 3 łyżki oliwy
- 2 ząbki czosnku
- 1 czerwona cebula
- 500 g mielonej wołowiny
- 1 łyżka keczupu
- kawałek kory cynamonu
- 1 gałązka tymianku
- 1 zielone chilli
- 1 puszka obranych w kawałkach pomidorów
- sól i pieprz do smaku
- 1 puszka czerwonej fasoli
- chipsy nachos do podania
Sposób przygotowania
Podsmażamy na oliwie czosnek pokrojony w cienkie plasterki. Dorzucamy pokrojoną w kostkę cebulę i smażymy, aż się zeszkli. Dodajemy mięso, keczup, cynamon, tymianek i posiekane chilli, smażymy 3-4 minuty, cały czas mieszając, aż mięso będzie brązowe. Wlewamy pomidory z puszki i pół szklanki wody, gotujemy na wolnym ogniu przez 15 minut, aż sos odparuje i zgęstnieje. Dodajemy odcedzoną fasolę i gotujemy jeszcze 2-3 minuty. Doprawiamy solą oraz pieprzem, podajemy z chipsami nachos.
Curry tika masala
(dla 4 osób)
Składniki
- 3 łyżki oliwy
- 2 ząbki czosnku
- 1 czerwona cebula
- 2 łyżeczki garam masala
- 2 łyżeczki kurkumy
- 1 łyżeczka kuminu
- 2 piersi z kurczaka
- 1/2 l rzadkiego przecieru pomidorowego
- 400 ml mleka kokosowego
- 2 łyżeczki cukru
- garść zmielonych orzeszków ziemnych
- sól
- pęczek kolendry
Sposób przygotowania
Rozgrzewamy oliwę na patelni, wrzucamy plasterki czosnku, posiekaną cebulę oraz przyprawy. Podsmażamy na średnim ogniu przez 2-3 minuty, cały czas mieszając do momentu, aż cebula się zeszkli. Dodajemy pokrojonego w kostkę kurczaka, mieszamy, aby przyprawy oblepiły mięso, i podsmażamy przez kilka minut, aż kurczak stanie się złocisty i chrupiący. Wlewamy przecier i mleko kokosowe, gotujemy na średnim ogniu przez 15 minut, aż sos zgęstnieje. Powinien lekko pyrkać. Dodajemy cukier, orzeszki ziemne i doprawiamy solą. Gotujemy jeszcze 5 minut. Curry podajemy posypane listkami kolendry, zawinięte w chlebek naan lub pitę, albo po prostu z ryżem.
Kurczak smażony w śliwkach
(dla 6 osób)
Składniki
- 1 plaster tłustego boczku
- 500 g mięsa z udek kurczaka
- 2 cebule
- 1 ząbek czosnku
- 200 g śliwek
- 2 łyżki powideł śliwkowych
- 1/2 szklanki wytrawnego czerwonego wina
- 1 szklanka rosołu
- 1 łyżka cukru
Sposób przygotowania
Boczek siekamy i podsmażamy na patelni, aby wytopił się tłuszcz. Wrzucamy mięso z kurczaka, cebule pokrojone w piórka i posiekany czosnek. Smażymy 5 minut. Dodajemy przekrojone na połówki śliwki, bez pestek, i powidła, zalewamy winem i rosołem. Słodzimy i gotujemy na wolnym ogniu przez 20 minut, aż mięso i owoce zmiękną. Jeśli sos jest zbyt wodnisty, można go zagęścić mąką.
Wieprzowina po azjatycku
(dla 4 osób)
Sos:
- 12 śliwek węgierek
- 4 łyżeczki cukru
- 4 łyżeczki sosu sojowego
- ewentualnie 1 łyżeczka soli
Oraz:
- 1 łyżka oleju
- 2 ząbki czosnku (zmiażdżone)
- 1 duża cebula (pokrojona w piórka)
- 500 g wieprzowiny (np. polędwiczek albo szynki)
- odrobina mąki
- 1 łyżka sosu sojowego
- 1 łyżka sosu hoisin
- 1 łyżeczka cukru
Sposób przygotowania
Robimy sos. Śliwki rozcinamy i wyjmujemy pestki. Zalewamy 1/4 szklanki wody i gotujemy do miękkości. Przecieramy przez sito, doprawiamy cukrem, sosem sojowym i ewentualnie solą. Doprowadzamy do wrzenia i gotujemy 15 minut. W woku lub na głębokiej patelni rozgrzewamy olej. Podsmażamy czosnek i cebulę. Dodajemy pokrojoną w kostkę i lekko obtoczoną w mące wieprzowinę. Smażymy, aż się zrumieni. Wlewamy sosy sojowy i hoisin. Doprawiamy cukrem i smażymy 5 minut. Następnie łączymy z przygotowanym sosem śliwkowym i dusimy jeszcze 10 minut.