Kultowe przepisy z PRL
Samoobsługowy bar kawowy. (Fot. NAC / Rutowska Grażyna)
Wuzetka
Ciasto:
- 1 i 1/2 szklanki mąki pszennej
- 6 jajek
- 1 szklanka cukru
- 1 czubata łyżeczka proszku do pieczenia
- 4 łyżki kakao
- tłuszcz do wysmarowania blach i tarta bułka do wysypania
Syrop:
- 1/2 szklanki cukru
- po łyżce soku z cytryny i spirytusu
- zapach rumowy
Krem:
- 1 l śmietany kremówki 30 proc
- 3/4 szklanki cukru pudru
- 1 cukier waniliowy
Polewa:
- 100 g masła
- 1/2 szklanki cukru pudru
- 1 cukier waniliowy
- 3 łyżki kakao
- 3 łyżki wody
- 1/2 szklanki marmolady wieloowocowej
Sposób przygotowania
Żółtka ubij z cukrem na puszystą masę. Nie przerywając ubijania, wsypuj powoli mąkę wymieszaną z proszkiem do pieczenia i kakao. Białka ubij na sztywną pianę i na koniec dodaj delikatnie do ciasta.
Dwie jednakowej wielkości prostokątne blachy wysmaruj tłuszczem i wysyp tartą bułką. Ciasto podziel na dwie równe części i wyłóż do blach. Piecz w piekarniku w temp. 190 st. ok. 20 minut (możesz ciasto upiec w jednej blasze - wtedy wydłuż czas pieczenia o ok. 10 minut - i po ostygnięciu przekrój poziomo na pół).
Przygotuj syrop: cukier zalej szklanką wrzątku, dodaj sok z cytryny, zapach rumowy i spirytus. Przestudź go.
Ubij na sztywno schłodzoną śmietanę z cukrem pudrem i cukrem waniliowym. Gotową włóż na pół godziny do lodówki.
Jeden blat ciasta nasącz syropem i rozsmaruj na nim cienką warstwę marmolady, a następnie nałóż bitą śmietanę. Przykryj drugim blatem, lekko dociśnij.
Włóż do rondelka wszystkie składniki polewy i gdy masło się rozpuści, na małym ogniu, mieszając, gotuj 5 minut. Gorącą polewę rozprowadź na cieście i pozostaw do ostygnięcia.
Zimne nóżki
Składniki
- 1 golonka
- 2 nogi wieprzowe
- 1 główka czosnku
- liść laurowy
- ziele angielskie
- pieprz ziarnisty i mielony
- majeranek
- włoszczyzna (marchewka, pietruszka, seler, por, cebula)
- 1 łyżka żelatyny
Sposób przygotowania
Umyj golonkę i nóżki wieprzowe. Włóż do garnka, zalej taką ilością wody, aby były ledwie przykryte. Dodaj obraną włoszczyznę, liść laurowy, pieprz i ziele angielskie oraz pół główki czosnku. Przypraw solą i pieprzem (wywar powinien być słony), gotuj 2 godziny na wolnym ogniu. Gdy golonka będzie miękka, a nóżki rozgotowane, wyjmij z wody mięso i oddziel od skóry, kości i tłuszczu. Wywar przecedź przez gazę. Marchew z wywaru pokrój w kostkę, a mięso posiekaj nożem. Ponownie włóż do wywaru, przypraw majerankiem i roztartym czosnkiem (ew. jeszcze solą i pieprzem). Wszystko razem zagotuj, dodając łyżkę żelatyny (namoczonej wcześniej w zimnej wodzie). Po ostudzeniu wylej do foremek, małych miseczek lub filiżanek. Podawaj z chrzanem, octem, grzybami marynowanymi, cytryną.
Ryba w galarecie
dla 4 osób
Składniki
- 1 wypatroszony i sprawiony karp
- 1 pęczek włoszczyzny
- 1-2 łyżeczki cukru
- sól
- pieprz
- 3 posiekane cebule
- 1 białko
- sok z 1 cytryny
- 2 garście rodzynek
- 2 łyżki żelatyny
- orzechy i rodzynki do dekoracji
Sposób przygotowania
Wypatroszonego i sprawionego karpia wraz z głową i ogonem pokrój w dzwonka, umieść w brytfance i zalej małą ilością wody. Dołóż obrane jarzyny (w całości, aby łatwiej było wyjąć je z wywaru). Przypraw cukrem, pieprzem i solą, podgrzewaj na małym ogniu, aż ryba się rozgotuje (2-3 godziny), uzupełniając wyparowaną wodę. Cebule zeszklij na maśle. Z wywaru z ryby wyjmij jarzyny, odcedź na sitku ugotowaną rybę, a potem dokładnie oddziel ją od ości. Wywar odszumuj, zagotowując go wraz z rozbitym białkiem (białko musi być świeże!). Do sklarowanego wywaru włóż mięso z obranej ryby i całą cebulę. Dodaj rodzynki, jeszcze raz zagotuj, dodaj sok z cytryny, ponownie dosłodź. Ewentualnie dodaj 2 łyżki żelatyny - galareta łatwiej się zetnie. Wymieszaj, przelej do salaterek. Poczekaj, aż stężeje, udekoruj orzechami i rodzynkami.
Śledź w śmietanie
Składniki
- 8 sprawionych (po 4 do każdego sosu) matjasów
Marynata
- 1/2 szklanki białego octu winnego
- 2 łyżki cukru
- sól i biały pieprz do smaku
Dressing 1
- 1 posiekana czerwona cebula
- 1 szklanka kwaśnej śmietany
- sól, pieprz
- sól
Dressing 2
- 3 łyżki musztardy
- 1 szklanka kwaśnej śmietany
- 1/2 łyżeczki curry
- biały pieprz
Sposób przygotowania
Śledzie kroimy na dwucentymetrowe kawałki. Robimy marynatę. Wszystkie jej składniki mieszamy i podgrzewamy na wolnym ogniu, aż do wrzenia, następnie zdejmujemy z ognia i studzimy. Marynatą zalewamy pokrojone matiasy i odstawiamy pod przykryciem na 24 godziny. Przygotowujemy dressingi, mieszając wszystkie składniki. Zamarynowane śledzie odsączamy z zalewy i mieszamy po połowie z dressingami, następnie odstawiamy na kolejne 24 godziny w chłodnej miejsce.
Sałatka jarzynowa z majonezem
Składniki
- 3 ugotowane marchewki
- 2 ugotowane pietruszki
- 1 mały ugotowany seler
- 3-4 kiszone lub konserwowe ogórki
- 1 cebula
- 2 ugotowane na twardo jajka
- 1 jabłko
- 1 puszka konserwowego groszku
- lub 1 puszka kukurydzy
- ew. 1-2 ugotowane w mundurkach ziemniaki
Sos:
- 1 słoik majonezu
- sól, pieprz
- trochę kwaśnej śmietany
- ząbek czosnku
- sok z cytryny
Sposób przygotowania
Pokrój w równą kostkę marchewki, pietruszki i seler, wymieszaj w misce. Dodaj posiekane ogórki, posiekaną i sparzoną wrzątkiem cebulę, starte na grubej tarce jabłko, pokrojone jajka (moja mama dodawała do sałatki ścięte białka - żółtka zużywała do robienia domowego majonezu), obrane i pokrojone w kosteczkę ziemniaki oraz osączony groszek z puszki. Połącz składniki sosu, polej sałatkę i dokładnie, ale delikatnie wymieszaj. Odstaw na całą noc w chłodne miejsce, aby składniki się przegryzły.
Kotlet jajeczno - ziemniaczany
Składniki
- 7 jajaek
- 3 ziemniaki
- 2 łyżki posiekanego koperku
- łyżka posiekanego szczypiorku
- łyżka gęstej śmietany
- 2-3 łyżki bułki tartej
- 2 łyżki sklarowanego masła lub oleju
- sól i pieprz
Sposób przygotowania
Ziemniaki ugotować w mundurkach, ostudzić i obrać. 6 jajek ugotować na twardo, obrać. Ziemniaki i jajka przepuścić przez maszynkę dodać zieleninę, śmietanę, surowe jajko, sól i pieprz. Masę wyrobić. Formować kotleciki. Każdy obtoczyć w bułce tartej, smażyć na rumiano na rozgrzanym tłuszczu.
Fasolka po bretońsku
Składniki
- 50 dag fasoli Piękny Jaś
- 25 dag wędzonego boczku
- 30 dag kiełbasy
- 3 łyżki koncentratu pomidorowego
- 1 łyżeczka cukru
- 1 liść laurowy
- 2 ziarenka ziela angielskiego
- sól
- świeżo mielony pieprz
- 1-2 ząbki czosnku
- 1 łyżeczka majeranku
- 1 łyżka smalcu
- 1 łyżka mąki
Sposób przygotowania
Fasolę zalej wodą i odstaw na całą noc. Na drugi dzień odlej wodę, w której fasola się moczyła, zalej świeżą wodą i gotuj do miękkości razem z liściem laurowym, zielem angielskim, pokrojonym boczkiem i kiełbaską. Gdy fasola będzie zupełnie miękka, przypraw ją do smaku cukrem, solą, pieprzem i majerankiem. Zasmaż mąkę na smalcu, dodaj do fasolki, przypraw roztartym czosnkiem. Uwaga: zamiast smalcu możesz użyć masła.
Jajka z majonezem
Składniki
- jajka
- majonez
- rzeżucha
Sposób przygotowania
Jajka gotujemy na twardo, obieramy i przekrawamy wzdłuż. Wyjmujemy żółtka i siekamy je niezbyt grubo. Rzeżuchę drobniutko siekamy, mieszamy z majonezem, napełniamy masą dołeczki po żółtkach. Posypujemy posiekanymi żółtkami, dekorujemy całymi listkami rzeżuchy.
Kogel mogel
Składniki
- 2 żółtka
- 4 łyżki cukru
Sposób przygotowania
Żółtka utrzeć z cukrem i gotowe! Można dodać łyżkę kakao albo owoce.
Prosta galaretka owocowa
(dla 4 osób)
Składniki
- 3 łyżki cukru
- 250 ml naturalnego soku: porzeczkowego, jabłkowego lub malinowego
- 2 listki lub 4 g (1 i 1/3 łyżeczki) żelatyny w proszku
Sposób przygotowania
Cukier podgrzewamy z sokiem, aż się w nim rozpuści. Żelatynę namaczamy w zimnej wodzie, a gdy napęcznieje, rozpuszczamy i łączymy z sokiem. Przelewamy do kieliszków do wódki. Wstawiamy do lodówki na minimum godzinę, aby galaretka stężała. Podajemy z łyżeczką bitej śmietany lub kolorowymi owocowymi cukierkami.
Blok czekoladowy
Składniki
- 1/2 szklanki mleka
- 1 kostka masła
- 2 szklanki cukru
- 5 łyżek kakao
- 1 szklanka mleka w proszku
- garść orzechów włoskich
- 2 paczki herbatników
- masło do smarowania formy
Sposób przygotowania
Mleko, stopione masło i cukier podgrzewamy (ale nie zagotowujemy). Dodajemy kakao i mleko w proszku, starannie mieszamy. Podgrzewamy masę jeszcze kilka minut. Dodajemy posiekane orzechy i pokruszone herbatniki. Wlewamy masę do formy keksowej, cienko posmarowanej masłem, odstawiamy do lodówki. Kroimy na kawałki po wyjęciu z formy, następnego dnia.