Wigilijny szwedzki stół

Świąteczne klopsiki (Fot. Joel Wåreus/imagebank.sweden.se)

Grzaniec - glögg
8 - 10 małych filiżanek
Składniki
- 1 butelka czerwonego wina
- 750 ml wódki
- 130 g cukru białego
- 70 g rodzynek
- 1 laska cynamonu o dł. 6 cm
- 12 goździków
- 8 migdałów
- 1 kawałek imbiru
- 10 kardamonu (całe kawałki)
Sposób przygotowania
Podgrzać wino, wódkę, przyprawy i cukier. Pozostawić na 24 godziny pod przykryciem a następnie przefiltrować. Podgrzewać, ale nie doprowadzać do wrzenia. Podawać z migdałami i rodzynkami.
Aby zrobić biały glögg wystarczy użyć słodkiego białego wino zamiast czerwonego.

Pierniczki - pepparkakor
Składniki
- 300 ml melasy
- 400 g cukru farynowego
- 4 łyżki goździków (zmielonych)
- 4 łyżki imbiru
- 4 łyżki cynamonu
- 2 łyżeczki skórki z pomarańczy
- 350 g masła o temperaturze pokojowej
- 300 g tłustej śmietany
- 1,3 -1,5 kg mąki pszennej
- 1-1,5 łyżki sody
Sposób przygotowania
Syrop, cukier, przyprawy i masło wyrobić na jednolitą masę. Ubić śmietanę na sztywno i delikatnie dodawać do ciasta. Wymieszać sodę z mąką i połączyć z ciastem. Odstawić ciasto do chłodni, nakrywając je folią plastikową i pozostawić do następnego dnia. Nastawić piekarnik na 225 st. Rozwałkować ciasto bardzo cienko, umieszczając je między dwoma arkuszami folii. Wycinać ciastka za pomocą foremek. Ułożyć ciastka na brytfance wyłożonej papierem do pieczenia i piec ok. 5 min.

Szafranowe bułeczki - lussekatter
Składniki na 32 rogaliki
Składniki
- 250 g masła
- 500 ml mleka
- 1 g szafranu
- 1 kostka cukru
- 50 g drożdży
- 1 miarka sol
- 100 - 150 g cukru
- 3 łyżki letniej wody
- 2 (średnie) jajka
- 1,6 - 1,7 kg mąki
- 100 - 150 g rodzynek
- 1 jajko do posmarowania rogalików
Sposób przygotowania
Stopić masło, wlać mleko, utrzymać temperaturę ok. 37 st., stłuc szafran i kostkę cukru w moździerzu i dodać. Rozdrobnić drożdże w misce. Dodać sól, cukier i wlać letnią wodę. Wymieszać. Wlać połączone z szafranem mleko (temp. ok. 37 st.) na rozdrobione drożdże w misce, wbić jajka i ponownie wymieszać. Odłożyć ok.1 dl mąki do wypieku. Do reszty mąki wrzucić rodzynki, połączyć z mlekiem i drożdżami i wyrobić ciasto. Następnie pozostawić pod przykryciem od 1 do 11 godz. Rozgrzać piekarnik do 260 st. Wyścielić dwie blachy papierem do pieczenia lub posmarować tłuszczem. Wziąć trochę ciasta za pomocą drewnianego widelca, wyłożyć na posypaną mąką stolnicę i lekko ugniatać.
Podzielić ciasto na 2 części, następnie każdy kawałek na kolejne 4 części, każdy z kawałków podzielić na kolejne 4 części. Zwinąć każdy kawałek w literkę o kształcie S. Rogaliki ułożyć dosyć ciasno na blachach. Ozdobić rodzynkami, które należy wcisnąć dosyć mocno, aby podczas pieczenia nie wystrzeliły do góry.
Uformowane rogaliki pozostawić do wyrośnięcia przez ok.10 min, następnie posmarować je lekko roztrzepanym jajkiem.
Piec w mocno nagrzanym piekarniku ok. 8 min. Wyjąć i pozostawić do ostygnięcia przykryte ściereczką. Bardzo ważne, aby rogaliki szafranowe stygły pod przykryciem.

Gubbröra - sałatka z jajek i sardeli
Gubbröra - sałatka z jajek i sardeli

Łosoś marynowany - gravad lax
Składniki
- 1 kg łososia (środkowa część ryby)
- 4 łyżki cukru
- 4 łyżki grubej soli
- 2 łyżeczki grubo utartego pieprzu białego
- 1 pęczek posiekanego koperku
Sposób przygotowania
Jeżeli łosoś jest zamrożony, należy przed przygotowaniem rybę rozmrozić. Oczyścić rybę dokładnie, odfiletować i osuszyć, jednak nie płukać. Pozostawić skórę. Wymieszać cukier, pieprz oraz sól i natrzeć mięsiste części łososiowych filetów. Połączyć płaty parami i przycisnąć. Tak przygotowanego łososia włożyć do plastikowej torebki, a tę szczelnie zamkniętą pozostawić na 36 godzin w lodówce. Po pierwszych 18 godzinach obrócić torebkę. Następnie delikatnie oczyścić filety z przypraw i pokroić łososia na cienkie plasterki. Ozdobić cytryną i koperkiem.

Gotowana szynka świąteczna na szwedzki sposób
Składniki
- szynka
- woda
- 2 listki laurowe
- 15 ziaren ziela angielskiego15 ziaren ziela angielskiego (proporcja na 3-4 kilogramową szynkę)
Glazura:
- jajko
- 3 łyżkami musztardy
- bułka tarta
Sposób przygotowania
Jeśli szynka jest surowa, opłucz ją w dużej ilości zimnej wody, a następnie namocz przez ok. 30 minut.
Wbij w szynkę termometr spożywczy. Szynkę ze skórą (i wbitym termometrem) przełóż do dużego garnka i zalej wodą, tak by prawie przykryła całą szynkę. Zagotuj i zbierz z powierzchni pianę. Dołóż dwa listki laurowe i ok. 15 ziaren ziela angielskiego (proporcja na 3-4 kilogramową szynkę). Nie sól. Gotuj szynkę na wolnym ogniu pod przykryciem. Szynka jest gotowa, kiedy termometr wskaże 74 stopnie. Jak najszybciej wyjmij szynkę z zalewy i schłodź tak szybko jak to tylko możliwe. Zdejmij skórę, kiedy szynka jest jeszcze ciepła.
Nastaw piekarnik na 200-225 stopni. Zmieszaj jedno jajko z ok. 3 łyżkami musztardy (proporcja na 3-4 kilogramową szynkę). Rozsmaruj glazurę na ugotowanej szynce, na miejscu skóry. Oprósz bułką tartą i wstaw do piekarnika. Zrumień glazurę przez ok. 15 minut, ale uważaj, żeby się nie przypaliła.

Świąteczne klopsiki
na ok. 50 małych klopsików
Składniki
- 200 g drobno (dwukrotnie) zmielonej wołowiny
- 200 g drobno (dwukrotnie) zmielonej wieprzowiny
- 70 g bułki tartej
- 150 ml słodkiej śmietany
- 1 łyżka drobno posiekanej cebuli
- 1 jajko
- 1 łyżeczka soli
- szczypta mielonego ziela angielskiego
- masło
Sposób przygotowania
Zmieszaj bułkę tartą ze śmietaną. Odstaw na 5 ? 10 minut. Zmieszaj mięso z cebulą, jajkiem, solą i zielem angielskim. Zmieszaj zgęstniałą śmietanę z bułką tartą na gładką masę. Mokrymi dłoniami formuj niewielkie klopsiki. Smaż na maśle po kilka sztuk. Ruszaj patelnią, by klopsiki zachowały okrągły kształt. Kiedy się przyrumienią zmniejsz temperaturę i smaż przez jeszcze 5, 10 minut. Powtarzaj procedurę ze wszystkimi klopsikami.