Sposoby na karczochy
Pieczone karczochy (Fot. BBS)
Wstępne przygotowanie karczocha
Karczochy płuczemy i osuszamy. Zewnętrzne stwardniałe płatki odrywamy i odcinamy nożyczkami czubki karczochów zazwyczaj ok. 1/3 wysokości, ale w przypadku niektórych potraw, np. karczochów duszonych w sosie koperkowym nawet 2/3. Odcinamy także spiczaste końce pozostałych płatków. Następnie odciągamy zielone płatki na zewnątrz, a ze środka łyżeczką wydrążamy włochate włókna. Dopiero pod nimi znajduje się to, co w karczochu najlepsze serce. Miejsca przecięcia od razu skrapiamy sokiem z cytryny, aby nie ściemniały. (Z tego samego powodu karczochów nie należy gotować w aluminiowych naczyniach).
Karczochy z cytryną
(dla 4 osób)
Składniki
- 4 średnie karczochy
- 2 cytryny
- olej do głębokiego smażenia
- 1/4 szklanki soku z cytryny
- 1 zmiażdżony ząbek czosnku
Sposób przygotowania
Wstępnie przygotowane karczochy układamy na deseczce łodygami do góry (na razie ich nie odcinamy), rozchylamy płatki i dociskamy do deski, tak by kwiaty karczochów spłaszczyć. Odcinamy łodygi, zostawiając 2 cm. W szerokim rondlu rozgrzewamy olej i wkładamy karczochy łodygą do góry. Smażymy 5 min, po czym odwracamy i smażymy kolejne 5 minut. Powinny wyraźnie zmięknąć. Karczochy wyjmujemy z garnka, a po kilku minutach ponownie rozgrzewamy olej i powtarzamy proces smażenia. Po drugim smażeniu karczochy powinny stać się lekko chrupkie. Cytryny kroimy w plastry lub ćwiartki i też smażymy w głębokim tłuszczu (3-4 min). Usmażone cytryny osuszamy na papierowym ręczniku. Na półmisku układamy karczochy i cytryny. Sok z cytryny roztrzepujemy z czosnkiem i skrapiamy nim obficie karczochy.
Sałatka z bobu i karczochów
(dla 4-6 osób)
Składniki
- 3 duże lub 6 mniejszych karczochów
- 1,5 kg młodego bobu
- 70 g rukoli
- 80 g miękkiego serka koziego
- świeżo zmielony pieprz, sól
Sos:
- 4 łyżki oliwy
- 1 łyżka octu winnego
- sól
Sposób przygotowania
Od karczochów (wstępnie przygotowanych) odcinamy łodygi, a pąki kroimy na połówki (jeśli są duże, to na ćwiartki). Gotujemy je przez chwilę we wrzącej osolonej wodzie, po czym odcedzamy i pozostawiamy do ostygnięcia. Bób płuczemy, zalewamy wodą i trzymamy na ogniu 4-5 min od zagotowania, po czym również studzimy (młody bób można podać w skórce). Warzywa wkładamy do głębokiej salaterki, dodajemy rukolę i kozi ser pokrojony w duże kawałki. Z podanych składników robimy sos i polewamy nim sałatkę. Na koniec oprószamy ją świeżo zmielonym pieprzem. Podajemy z bułką paryską.
Pieczone karczochy
(dla 4 osób)
Składniki
- 8 karczochów
- sól, pieprz
Aromatyczna oliwa:
- 1/3 szkl. oliwy
- 3 łyżki soku z cytryny
- 2 łyżki musztardy
- 1 zmiażdżony ząbek czosnku
- 1 łyżka posiekanej natki pietruszki
- sól, pieprz
Sposób przygotowania
Przygotowujemy aromatyczną oliwę: w salaterce roztrzepujemy oliwę z pozostałymi składnikami. Wstępnie przygotowane karczochy - po przycięciu łodyg do długości 2 cm - nacieramy małą ilością aromatycznej oliwy i układamy na blasze. Pieczemy ok. 40 min w 180°C. Z upieczonych karczochów odłamujemy liście, ich końcówki zanurzamy przed zjedzeniem w aromatycznej oliwie. Środki karczochów czyścimy łyżeczką z włochatych włókien, zanurzamy w oliwie i również zjadamy.
Duszone karczochy z warzywami
(dla 4 osób)
Składniki
- 4 młode karczochy
- 2 zielone, 2 czerwone, 2 żółte i 2 pomarańczowe papryczki
- 1 duża czerwona cebula
- 1 średnia cukinia
- 2 małe bakłażany
- sól, pieprz
- olej do smażenia
Sos:
- 2 łyżki soku z cytryny
- 1 zmiażdżony ząbek czosnku
- 1/4 szklanki oliwy z oliwek
- 2 łyżki octu balsamicznego
- 1 łyżka posiekanych listków oregano
Sposób przygotowania
Bakłażany kroimy w plastry, solimy i odstawiamy na 20 min. Robimy sos winegret z podanych składników. Umyte i oczyszczone z nasion papryki kroimy w szerokie pasy i smażymy partiami na niewielkiej ilości oleju. Bakłażany płuczemy i osuszamy na papierowym ręczniku. Wraz z cukinią kroimy je w pasy i również smażymy. Na oleju smażymy także wstępnie przygotowane i przekrojone na pół karczochy (bez łodyg), a potem pokrojoną w szerokie piórka cebulę. Warzywa wkładamy do szerokiego rondla, solimy, pieprzymy, podlewamy odrobiną wody i dusimy kilka minut. Podajemy z pieczywem, polane sosem.
Karczochy w sosie koperkowym
(dla 4 osób)
Składniki
- 8 karczochów
- sok z 2 cytryn
- 2 szklanki wody
- 1 łyżka mąki ziemniaczanej
- 4-5 posiekanych dymek
- 4 pokrojone w plasterki marchewki
- 5 łyżek drobno posiekanego koperku
- 2/3 szklanki oliwy
- sól i pieprz
Sposób przygotowania
Karczochy przygotowujemy według wstępnego opisu, z tym że od góry odcinamy pół, a nawet 2/3 jego wysokości, odcinamy też całe łodyżki, a kwiaty kroimy w cząstki. Następnie obficie skrapiamy je sokiem z cytryn, wkładamy do miski i zalewamy 2 szklankami wody wymieszanej z łyżką mąki ziemniaczanej. Dymki podsmażamy na oliwie i dodajemy do nich karczochy wraz z wodą, w której się moczyły. Dodajemy także marchewkę, sól i pieprz. Potrawę dusimy ok. 30 min, aż karczochy staną się miękkie. Na 5 minut przed końcem posypujemy koperkiem. W miarę potrzeby uzupełniamy wyparowaną wodę.
Karczochy w occie balsamicznym
(dla 4 osób)
Składniki
Sposób przygotowania
Przygotowując karczochy, zostawiamy im nieco dłuższą łodyżkę (ok. 4 cm). Wkładamy je do dużego garnka, zalewamy wodą, tak żeby zostały przykryte, wrzucamy pokrojoną na cząstki 1 cytrynę i gotujemy na wolnym ogniu 35-40 min, aż liście będą łatwo odchodzić. Karczochy odcedzamy i osuszamy. W małym rondelku na 1 łyżce oliwy podsmażamy umyte i posiekane dymki. Dodajemy resztę oliwy, podgrzewamy i zdejmujemy z ognia. Powoli dolewamy ocet, cały czas mieszając. Następnie dodajemy miód i mieszamy. Karczochy przekładamy do głębokiego naczynia, zalewamy marynatą, przykrywamy folią i wstawiamy do lodówki na 24 godziny. Podajemy jako przystawkę, z cząstkami cytryny. Można też podać je z sosem pomidorowym, posypane parmezanem.