Bób w tarcie, pod kruszonką, w kopytkach. 5 przepisów na sezon

Honorata Piwowarska
Kopytka z bobu z sosem maślano-cytrynowym

Kopytka z bobu z sosem maślano-cytrynowym (fot. Karolina Wiercigroch)

Młody - najlepszy! Nie trzeba go obierać, wystarczy krótko obgotować i można jeść garściami. Lubią go przyprawy, wykorzystajmy to, gotując z bobu obiad.
1 z 5
fot. Karolina Wiercigroch
fot. Karolina Wiercigroch

Bób w tarcie, pod kruszonką, w kopytkach. 5 przepisów na sezon

Młody - najlepszy! Nie trzeba go obierać, wystarczy krótko obgotować i można jeść garściami. Lubią go przyprawy, wykorzystajmy to, gotując z bobu obiad.

Falafele z bobu z pełnoziarnistymi pitami i sosem tahini

(dla 4 osób, przygotowanie: 55 minut)

Składniki:

Pełnoziarniste pity:
100 g mąki pszennej
200 g mąki pszennej razowej
1 i 1/2 łyżeczki suszonych drożdży
sól

Falafele:
500 g obranego bobu (instrukcja obierania przy przepisie na kopytka)
szalotka
ząbek czosnku
łyżeczka kminu rzymskiego
łyżeczka mielonych nasion kolendry
po 1/2 łyżeczki cynamonu i pieprzu
po kilka gałązek natki i świeżej kolendry
4 łyżki mąki z ciecierzycy (możemy ją zastąpić mąką ryżową lub pszenną)
olej do smażenia

Sos tahini:
2 łyżki tahini
sok z 1/2 cytryny
1/2 łyżeczki płatków chili

Propozycja dodatków:
mięta i kolendra
łyżeczka oliwy
sumak i za'atar
plastry rzodkiewki

Sposób przygotowania:

Na ciasto na pity: mąki przesiewamy do miski, dodajemy drożdże i łyżeczkę soli. Wyrabiamy, stopniowo wlewając 200 ml letniej wody. Ciasto przekładamy do miski, przykrywamy ściereczką i odkładamy w ciepłe miejsce na ok. 40 minut.

Na falafele: obrany bób gotujemy do miękkości (8-10 minut). Mielemy z pozostałymi składnikami (masa powinna być grudkowata), przyprawiamy solą. Wstawiamy do lodówki na 30 minut.

Na sos: do szklanki wlewamy tahinę i sok z cytryny. Powoli mieszamy, stopniowo dodając 2-3 łyżki gorącej wody. Przyprawiamy solą i płatkami chili.

Wyrośnięte ciasto oprószamy mąką i wyrabiamy chwilę, aż się odgazuje. Dzielimy je na 4 części, z każdej formujemy placek. Przekładamy je na blachę wyłożoną papierem do pieczenia, przykrywamy ściereczką i odstawiamy w ciepłe miejsce do wyrośnięcia na 20 minut. Wstawiamy do piekarnika rozgrzanego do 220 st. i pieczemy ok. 10 minut. Z masy z bobu formujemy kotleciki (uwaga - masa będzie się lepić. Jeśli jest zbyt luźna, możemy dodać odrobinę mąki, ale pamiętajmy, że nie może być jednak zbyt twarda i sucha). W garnku lub w głębokiej patelni rozgrzewamy 3-centymetrową warstwę oleju. Partiami smażymy kotleciki z obu stron na złoty kolor. Odsączamy na papierowym ręczniku. Pity napełniamy bobowymi falafelami i sosem tahini, możemy dodać także plasterki rzodkiewki, miętę i kolendrę, skropić oliwą i posypać sumakiem oraz za'atarem.

2 z 5
fot. Karolina Wiercigroch
fot. Karolina Wiercigroch

Kopytka z bobu z sosem maślano-cytrynowym

(dla 4 osób, przygotowanie: 40 minut)

Składniki:

400 g obranego młodego bobu*
jajko
sól, pieprz
150 g mąki

Sos:
100 g masła
sok i skórka z cytryny (co zrobić z resztą cytryny - przeczytaj poniżej)

Sposób przygotowania:

Obrany bób gotujemy do miękkości (8-10 minut). Studzimy. Niewielką garść bobu odkładamy, resztę rozgniatamy praską do ziemniaków, dodajemy jajko, szczyptę soli i pieprzu. Zagniatając, stopniowo dodajemy mąkę. Gdy ciasto będzie miękkie i elastyczne, formujemy kulę. Stolnicę podsypujemy mąką, z ciasta robimy wałeczki i kroimy je na kawałki. Kopytka gotujemy we wrzątku, aż wypłyną (ok. 30 sekund). 

Na sos: w rondelku rozpuszczamy masło. Dodajemy sok i skórkę z cytryny, szczyptę soli i ok. 1/2 łyżeczki pieprzu do smaku. Chwilę podgrzewamy. Wsypujemy odłożony bób. Sosem polewamy kopytka.

*Instrukcja obierania. Opłukany bób zalewamy wrzącą wodą, odstawiamy na minutę. Osączamy, przekładamy do miski napełnionej zimną wodą na 30 sekund. Osączamy i obieramy - ziarna powinny same wyskakiwać ze skórek. Łupin nie wyrzucamy. Na str. 32 podpowiedź, do czego je wykorzystać.

3 z 5
fot. Karolina Wiercigroch
fot. Karolina Wiercigroch

Tarta z masą z koziego serka i wiosennymi warzywami

(dla 8 osób, przygotowanie: 50 minut)

Składniki:

Ciasto:
250 g mąki
łyżeczka posiekanej natki
60 ml oliwy
3 łyżki gęstej śmietany 18-proc.
sól, pieprz

Masa:
100 g mozzarelli
100 g koziego serka
łyżka oliwy
skórka otarta z cytryny (co zrobić z resztą cytryny - przeczytaj poniżej)
łyżeczka soku z cytryny
łyżka posiekanej mięty

Na wierzch:
1/2 pęczka zielonych szparagów
50 g zielonego groszku
200 g obranego bobu (instrukcja obierania przy przepisie na kopytka)
łyżka sezamu

Sposób przygotowania:

Na ciasto: mąkę, łyżeczkę soli, 1/2 łyżeczki pieprzu i natkę wsypujemy do miski. Robimy dołek, wlewamy oliwę, mieszamy, dodajemy śmietanę i wyrabiamy gładkie ciasto. Owijamy folią do żywności i chłodzimy godzinę. Formę, np. kwadratową, wykładamy papierem do pieczenia. Ciasto wałkujemy, wkładamy do formy, nakłuwamy widelcem. Wstawiamy do piekarnika rozgrzanego do 180 st. na 30-35 minut. Studzimy.

Na masę: mozzarellę drobno kroimy lub ścieramy na tarce, ucieramy z pozostałymi składnikami, przyprawiamy solą i pieprzem. Na wierzch: warzywa gotujemy w dużej ilości lekko osolonego wrzątku: szparagi 8 minut, zielony groszek 4 minuty, a obrany bób 8-10 minut. Ugotowane warzywa od razu przekładamy do miski z zimną wodą, po chwili osączamy (dzięki temu zachowają piękny zielony kolor). Masę serową rozsmarowujemy na cieście, posypujemy sezamem. Układamy warzywa. Możemy skropić je oliwą i posypać solą w płatkach. 

Gotuj, nie marnuj!

Co zrobić z obraną ze skórki cytryną - np. syrop do herbaty! Cytrynę dzielimy na kawałki, usuwamy białą, gorzką skórkę. Doprowadzamy do wrzenia 100 ml wody z kawałkiem imbiru i 1/2 szklanki cukru trzcinowego. Wkładamy cząstki cytryny, gotujemy 20 minut na małym ogniu. Studzimy.

4 z 5
fot. Karolina Wiercigroch
fot. Karolina Wiercigroch

Bób z pieczarkami pod razową kruszonką z pestkami dyni

(dla 6 osób, przygotowanie: 45 minut)

Składniki:

600 g pieczarek
duża szalotka
olej
2 ząbki czosnku
250 g młodego bobu
sól, pieprz

Kruszonka:
4 gałązki natki
2 ząbki czosnku
200 g razowej mąki pszennej
100 g masła
łyżka pestek dyni

Sposób przygotowania:

Pieczarki czyścimy, kroimy na plasterki. Szalotkę obieramy, siekamy, szklimy na oleju. Dodajemy pieczarki i posiekany czosnek, smażymy 5 minut. Powstały płyn odlewamy (ale go nie wylewamy! Możemy nim wzbogacić zupę lub sos). Pieczarki smażymy jeszcze 5-7 minut. Bób wsypujemy do osolonego wrzątku, gotujemy 4 minuty**. Osączamy (młodego nie musimy obierać). Przesypujemy do pieczarek, wlewamy 2 łyżki oleju, mieszamy i przyprawiamy solą i pieprzem. Przekładamy do lekko natłuszczonej formy.

Na kruszonkę: natkę i czosnek siekamy, mieszamy z mąką, miękkim masłem, szczyptą soli i pieprzu, rozcierając składniki w palcach. Pod koniec dodajemy pestki dyni. Kruszymy na bób. Wstawiamy do piekarnia rozgrzanego do 210 st. na 10-15 minut.

**Bób możemy ugotować na sposób chiński - będzie bardzo aromatyczny: do wody wrzucamy jeden anyż gwiazdkowy i jedno ziarno kardamonu, wsypujemy dużą szczyptę pieprzu i małą cynamonu, dodajemy kawałek (1 cm) świeżego imbiru. Doprowadzamy do wrzenia, wsypujemy bób i grubą sól do smaku. Gotujemy, aż będzie miękki.

5 z 5
fot. Karolina Wiercigroch
fot. Karolina Wiercigroch

Pikle z bobu

(na 2 słoiki po 300 ml, przygotowanie: 30 minut)

Składniki:

200 g obranego bobu (instrukcja obierania przy przepisie na kopytka)
100 ml octu winnego
szczypta cukru
2 szczypty kminu rzymskiego
2 szczypty soli
szczypta białego pieprzu
olej słonecznikowy lub orzechowy

Sposób przygotowania:

Obrany bób wsypujemy do rondla, dodajemy ocet winny, 100 ml wody, cukier, kmin rzymski, sól i pieprz. Gotujemy 3-4 minuty. Studzimy, wstawiamy na 4 godziny do lodówki. Ponownie gotujemy 2 minut, ew. przyprawiamy do smaku. Bób przekładamy do wyparzonych słoików, zalewamy powstałą zalewą i dopełniamy olejem. Szczelnie zamykamy, pasteryzujemy 15 minut. Stawiamy dnem do góry i studzimy. Odstawiamy na 3-4 tygodnie w chłodne, ciemne miejsce.

Gotuj, nie marnuj!

Skórek z bobu nie wrzucamy - możemy z nich przygotować kotlety (miksujemy je z twarogiem lub tofu, zagęszczamy płatkami owsianymi, przyprawiamy i smażymy), możemy je też upiec, by były jak chipsy (skórki marynujemy w oliwie i occie winnym i pieczemy, aż staną się chrupiące). 

Więcej na ten temat: bób, dania sezonowe, lato, warzywa