Tradycyjne przepisy wielkanocne

Dorota Próchniewicz
Wielkanocny stół

Wielkanocny stół (Fot. Marcin Kiełbiewski)

Wiadomo - wielkanocne zakupy najłatwiej zrobić w sieciówce, raz pojechać, napełnić wózek, gotowe. Ale może Święta są okazją, by postarać się o porządną wędlinę, dobre polskie mięso, miód z małej pasieki? Sprawdźcie na najbliższym bazarku, szukajcie w dobrych sklepach, pytajcie znajomych
1 z 6
Fot. Marcin Kiełbiewski
Fot. Marcin Kiełbiewski

Żurek z tartą cebulą i pieczonym jabłkiem

dla 8-10 osób

 

Żur (zakwas):

  • 2 szklanki mąki żytniej razowej
  • 3 szklanki przegotowanej letniej wody
  • 3 łyżki otrąb owsianych
  • 1 kromka podsuszonego chleba razowego na zakwasie
  • 1 łyżka soli morskiej
  • 2 ząbki czosnku

 

Oraz:

  • 200 g wędzonego boczku
  • 1/2 kg surowej białej kiełbasy, np. pomorskiej (produkt tradycyjny z rejestru ministerstwa rolnictwa)
  • marchewki
  • pietruszka
  • 1/2 selera
  • listki laurowe
  • 3-4 ziarenka ziela angielskiego
  • 6-8 ziarenek czarnego pieprzu
  • 1 duża biała cebula
  • 2 ząbki czosnku
  • 1 łyżka suszonego majeranku
  • 3 łyżki kwaśnej śmietany
  • 1 duże twarde kwaśne jabłko
  • 2 łyżki masła klarowanego
  • kilka gałązek świeżego majeranku
  • sól, świeżo zmielony czarny pieprz

 

Sposób przygotowania

Kilka dni wcześniej przygotowujemy żur: mąkę mieszamy z wodą, dodajemy otręby*, pokruszony chleb, sól, pokrojony w słupki czosnek. Żur przelewamy do dużego słoja lub naczynia z kamionki, przykrywany i odstawiamy w ciemne, ciepłe miejsce na co najmniej 2-3 dni. Robimy zupę: boczek kroimy w kostkę, obsmażamy i przekładamy do garnka wraz z tłuszczem z patelni (ale odlewając ewentualny nadmiar). Dodajemy ponakłuwaną widelcem białą kiełbasę, obrane marchewki, pietruszkę i seler, listki laurowe, ziele angielskie oraz ziarenka pieprzu. Zalewamy 2 litrami wody, gotujemy 45 minut na małym ogniu pod przykryciem. Wyjmujemy warzywa (mogą się przydać do tradycyjnej sałatki warzywnej) i kiełbasę - kroimy ją w kostkę lub talarki. Cebulę i czosnek ścieramy na tarce o drobnych oczkach, dodajemy do zupy. Wlewamy litr żuru, doprawiamy suszonym majerankiem, solą i pieprzem. Zagotowujemy, zestawiamy z ognia, pozostawiając w ciepłym miejscu, zabielamy śmietaną. Jabłko (ze skórką) kroimy na cząstki, usuwając gniazdo nasienne. Kładziemy na blasze wyściełanej folią aluminiową i posmarowanej masłem, pieczemy 20 minut w 200°C. ** Doprawiamy solą i pieprzem, posypujemy listkami świeżego majeranku. Do miseczek wkładamy po 2-3 cząstki jabłka i po kilka talarków kiełbasy, wlewamy gorący żurek. Podajemy z ulubionym chlebem.

 

Zdjęcie HENDI WAZA NA ZUPĘ Z POKRYWKĄ 434208 Zdjęcie LUBIANA TRAPO Waza 2.7 L 0495 Zdjęcie VERONI AMELIA Waza 4 L
HENDI WAZA NA ZUPĘ Z POKRYW... LUBIANA TRAPO Waza 2.7 L 0495 VERONI AMELIA Waza 4 L
Sprawdź ceny ? Sprawdź ceny ? Sprawdź ceny ?
źródło: Okazje.info
2 z 6
Fot. Marcin Kiełbiewski
Fot. Marcin Kiełbiewski

Babka migdałowa

dla 12-16 osób

 

Składniki

  • 1/2 kg mąki pszennej szymanowskiej
  • 1,5 szklanki cukru pudru + 1-2 łyżki do oprószenia babki
  • 1 łyżeczka proszku do pieczenia
  • 1 łyżeczka sody oczyszczonej
  • 10 białek
  • 1/2 łyżeczki soli
  • 50 ml oleju
  • 100 g migdałów w słupkach
  • 1 łyżka mąki ziemniaczanej
  • kilka kropel aromatu migdałowego
  • masło
  • tarta bułka lub kasza manna do obsypania formy
  • kilka łyżek płynnego miodu
  • płatki migdałowe do dekoracji

 

Sposób przygotowania

Przesiewamy mąkę z połową cukru, proszkiem i sodą. Białka ubijamy z solą na sztywną pianę, utrwalamy resztą przesianego cukru. Do piany dodajemy - na przemian, małymi porcjami - mieszaninę mąki z cukrem oraz olej. Migdały mieszamy z mąką ziemniaczaną i łączymy z masą, na koniec dodajemy aromat. Ciasto przekładamy do formy natłuszczonej masłem i obsypanej bułką tartą lub kaszą. Pieczemy 30-35 minut w 180°C. Studzimy, oprószamy cukrem pudrem, polewamy miodem i posypujemy płatkami migdałowymi uprażonymi na suchej patelni.

Zdjęcie Ambition Forma ceramiczna na babkę Fusion Fresh śr.22 red Zdjęcie Kaiser Home Forma na babkę 22cm Zdjęcie Tescoma DELICIA 629228 Y
Ambition Forma ceramiczna n... Kaiser Home Forma na babkę ... Tescoma DELICIA 629228 Y
Sprawdź ceny ? Sprawdź ceny ? Sprawdź ceny ?
źródło: Okazje.info
3 z 6
Fot. Marcin Kiełbiewski
Fot. Marcin Kiełbiewski

Biała kiełbasa pieczona z pietruszką, czosnkiem i ziołami

dla 6-10 osób

 

Składniki

  • 1 kg parzonej białej kiełbasy, np. wielkopolskiej (produkt tradycyjny z rejestru ministerstwa rolnictwa)
  • 1 mały pęczek młodej pietruszki
  • 5 łyżek oleju
  • 1/2 łyżeczki skórki otartej z cytryny
  • po 1/2 łyżeczki suszonego oregano, bazylii i świeżo zmielonego czarnego pieprzu
  • 1 główka czosnku
  • po 3 gałązki tymianku i majeranku
  • 1 gałązka rozmarynu

 

Sposób przygotowania

Kiełbasę nacinamy, korzenie pietruszki oczyszczamy i kroimy w słupki, natkę siekamy. Olej mieszamy ze skórką cytrynową, suszonymi ziołami i pieprzem. Połową mieszanki smarujemy dno naczynia żaroodpornego, kładziemy kiełbasę, pietruszkę i ząbki czosnku w łupinkach. Polewamy resztą oleju z przyprawami. Na wierzchu kładziemy gałązki świeżych ziół, odkładając nieco listków do dekoracji. Pieczemy 25-30 minut w 180°C, aż kiełbasa się zrumieni. Usuwamy gałązki, a kiełbasę kroimy na kawałki o długości 6-7 cm. Podajemy, dekorując listkami ziół i posiekaną natką.

Zdjęcie Kuchenprofi - Naczynie - Forma do Zapiekania Prostokątna - Zielona Zdjęcie Vialli Design Naczynie do zapiekania małe fioletowe LIVIO Zdjęcie Vialli Design Naczynie do zapiekania owalne duże czerwone LIVIO
Kuchenprofi - Naczynie - Fo... Vialli Design Naczynie do z... Vialli Design Naczynie do z...
Sprawdź ceny ? Sprawdź ceny ? Sprawdź ceny ?
źródło: Okazje.info
4 z 6
Fot. Marcin Kiełbiewski
Fot. Marcin Kiełbiewski

Szynka miodowa z sosem musztardowo-koperkowym

dla 10-20 osób

 

Składniki

 

Sos:

  • 100 ml gęstej, kwaśnej śmietany 18%
  • 1-2 łyżeczki musztardy miodowej
  • sos z pieczenia szynki (tyle, żeby uzyskać odpowiadający nam smak i konsystencję)
  • sól, pieprz
  • gałka muszkatołowa
  • do smaku 2-3 łyżki posiekanego koperku lub szczypiorku

 

Sposób przygotowania

Przygotowujemy szynkę do pieczenia: wierzch nacinamy w kratkę, wbijamy goździki, oprószamy solą i pieprzem, wkładamy do głębokiej brytfanny lub naczynia żaroodpornego. Mieszamy miód pitny i pszczeli, odkładając 2 łyżki tego ostatniego. Mięso polewamy miodową mieszanką, obkładamy skórką pomarańczową oraz listkami laurowymi i marynujemy przez całą noc, przykrywając brytfannę folią aluminiową. Po tym czasie zalewamy szynkę połową soku pomarańczowego oraz bulionu. Pieczemy 2-2,5 godziny w 150°C, skrapiając mięso sokiem i bulionem 2-3 razy. Chleb kruszymy, mieszamy z gałką i kolendrą, resztą miodu, szczyptą soli i pieprzu. Na 20 minut przed końcem pieczenia zdejmujemy folię z brytfanny, smarujemy wierzch szynki chlebem z przyprawami i dalej pieczemy, aż się zrumieni. Podajemy na zimno* z sosem przygotowanym z podanych składników**.


Uwagi
* Szynkę na Wielkanoc najlepiej upiec dzień, dwa dni wcześniej.
* * Sos serwujemy w sosjerce. Będzie pasował także do białej kiełbasy i jajek.

5 z 6
Fot. Marcin Kiełbiewski
Fot. Marcin Kiełbiewski

Wielkanocne mazurki

na 2 prostokątne mazurki o wymiarach 30 x 20 cm

 

Ciasto:

  • 350 g mąki
  • 2/3 szklanki cukru pudru
  • 200 g zimnego masła
  • 2 żółtka
  • sól

 

Masa różana:

  • 200 g białej czekolady
  • 2 łyżki masła
  • 200 g konfitury różanej kilka łyżek syropu z płatków róży, np. firmy Fungopol lub Polska Róża
  • migdały
  • kandyzowana skórka pomarańczowa
  • kawałek gorzkiej czekolady
  • listki mięty lub melisy

 

Sposób przygotowania

Z mąki, cukru, startego na wiórki masła i żółtek zagniatamy ciasto. Owijamy je w folię do żywności, chłodzimy godzinę w lodówce. Dzielimy na dwie części, rozwałkowujemy na prostokąty. Kładziemy na wyłożonej pergaminem blasze, pieczemy 20 minut w 180°C na jasnozłoty kolor.

Robimy masę:
czekoladę i masło roztapiamy w kąpieli wodnej. 2/3 masy rozsmarowujemy na upieczonych, przestudzonych kawałkach kruchego ciasta. Gdy polewa zastygnie, smarujemy mazurki konfiturą. Resztę masy czekoladowej ponownie topimy i dekorujemy oba ciasta, tworząc np. kratkę. Następnie polewamy mazurki smużkami syropu. Zanim czekolada zastygnie, ozdabiamy ? według uznania ? migdałami, skórką, listkami ziół, tartą czekoladą.

6 z 6
Fot. Marcin Kiełbiewski
Fot. Marcin Kiełbiewski

Konfitowane żółtka

dla 5-10 osób

 

Składniki

  • 5 łyżek klarowanego masła
  • 3 łyżki oleju rzepakowego, np. z Góry św. Wawrzyńca
  • 8-10 żółtek
  • świeżo starta gałka muszkatołowa
  • sól, świeżo zmielony pieprz

 

Sposób przygotowania

Do płaskiego naczynia żaroodpornego wlewamy masło i olej. Wbijamy żółtka* i pieczemy 30 minut w 80°C. Posypujemy gałką, solą i pieprzem. Podajemy od razu.

Więcej na ten temat: kuchnia polska, wielkanoc