Domowe przetwory - zrób to sam

Anna Włodek, Maria Szkop
Konfitura z zielonych pomidorów i spiżarnia

Konfitura z zielonych pomidorów i spiżarnia (Fot. Łukasz Zandecki / AG , )

Entliczek pentliczek, kolejny słoiczek. A w tym słoiczku... wszystkie skarby ogrodu. No, a jeśli nie wszystkie, to na pewno te z najwyższej półki. Pikle z miodem, gruszki w winie, konfitura z zielonych pomidorów. Ale żeby takie delicje móc wyjąć zimą ze spiżarni, bez odrobiny czarów się nie obejdzie.
1 z 13
Fot. Łukasz Zandecki / AG ,
Fot. Łukasz Zandecki / AG ,

Konfitura z zielonych pomidorów

Na 3 słoiczki o pojemności 0,25 l

 

Składniki

  • 1 kg zielonych pomidorów
  • 1 kg cukru
  • 3/4 szklanki wody
  • 3 goździki
  • pokrojona skórka z jednej cytryny
  • 1 laska wanilii

 

Sposób przygotowania

Pomidory kroimy w plastry i usuwamy pestki. Wkładamy na metalowe sito i zanurzamy na 10 min we wrzątku. Z cukru i wody robimy syrop, wrzucamy do niego pomidory i smażymy do momentu, gdy kropla sosu odlana z konfitur na spodeczek zakrzepnie. Wtedy konfitura jest gotowa.  Pod koniec smażenia  dodajemy pokrojoną drobno skórkę cytrynową, goździki i pokrojoną na kawałki wanilię. Przekładamy do wyparzonych słoików i zakręcamy.

2 z 13
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl

Konfitura ze śliwek i kiwi

Składniki

  • l,5 kg renklod
  • 500 g kiwi
  • 800 g cukru
  • 1 limonka

 

Sposób przygotowania

Śliwki przekrawamy i wyjmujemy pestki, kiwi obieramy ze skórek i kroimy na mniejsze kawałki. Owoce układamy warstwami w misce, przesypując cukrem. Polewamy sokiem z limonki i odstawiamy na 4 godz. Po tym czasie przekładamy je do rondla, stawiamy na ogniu i doprowadzamy do wrzenia. Zmniejszamy gaz i gotujemy na wolnym ogniu 15 min. Konfitura jest gotowa, gdy wylana na talerzyk kropla się nie rozlewa. Konfiturę przekładamy do wyparzonych słoików i natychmiast zakręcamy.

3 z 13
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl

Marmoladki owocowe

Składniki

  • 2 kg niedojrzałych jabłek
  • 3 szklanki soku z jabłek
  • 1 kg cukru

 

Sposób przygotowania

Jabłka myjemy i bez obierania kroimy na małe kawałki, nie wyrzucamy środków ani pestek, tylko ewentualnie części nadpsute. Wrzucamy do garnka, zalewamy 3 szklankami soku jabłkowego i gotujemy, mieszając, dopóki się nie rozgotują. Masę przelewamy do płóciennego worka i zawieszamy nad garnkiem, aby wyciekł sok. Nie wyciskamy. Zebrany sok podgrzewamy z cukrem na bardzo małym ogniu ok. 30 min. Trzeba spróbować, czy kropla wylana na talerzyk ścina się. Przelewamy do płaskiej formy szklanej lub wyłożonej folią aluminiową brytfanny i pozostawiamy do zastygnięcia. Gdy marmoladki stwardnieją, kroimy je w kostkę. Możemy je przechowywać w słoikach, w chłodnym miejscu. Przed podaniem marmoladki obtaczamy w cukrze.

4 z 13
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl

Faszerowane liście winogron

Na ok. 50 sztuk

 

Składniki

 

Sposób przygotowania

Liście wrzucamy do wrzątku na 1 min, odcedzamy, studzimy. Usuwamy zgrubiałą część łodyżki. Ryż gotujemy na dużej wodzie na półtwardo i mieszamy z drobno posiekaną miętą oraz przecierem pomidorowym, solimy i pieprzymy do smaku. Na liściach układamy farsz i zawijamy tak samo jak gołąbki. Układamy w żaroodpornym naczyniu, polewamy bulionem i wstawiamy na ok. 30 min do nagrzanego do 180°C piekarnika. Gołąbki układamy w wyparzonych słoikach, zalewamy oliwą, tak by całkowicie pokryła potrawę, i pasteryzujemy 20 min. Przygotowane w ten sposób można przechowywać w chłodnym miejscu 5-6 miesięcy.

5 z 13
Fot. łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl

Cukinie z czosnkiem w occie

Na 2 słoje o pojemności 1 litra

 

Składniki

  • 1 kg małych zielonych cukinii
  • 1 kg małych żółtych cukinii
  • 2 szklanki białego octu winnego
  • 4 szklanki wody
  • 6 ząbków czosnku
  • 2 gałązki bazylii
  • 2 duże gałązki kopru
  • sól
  • pieprz ziarnisty
  • oliwa

 

Sposób przygotowania

Cukinie myjemy, odcinamy końce, kroimy wzdłuż na plastry. Zagotowujemy ocet z wodą, dodajemy sól i wrzucamy cukinie na 2 min. Odcedzamy. W wyparzonych słoikach układamy bardzo ściśle cukinie, dodajemy obrany czosnek, gałązki bazylii i kopru, wsypujemy kilka ziaren pieprzu, zalewamy oliwą do pełna. Po 3-4 dniach są dobre do jedzenia. Możemy je też pasteryzować ok. 10 min i przechować przez kilka miesięcy.

6 z 13
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl

Pikle warzywne z miodem

Na słój o pojemności 1,5-2 litrów

 

Składniki

 

Zalewa

  • 1 łyżeczka gorczycy
  • 1 łyżka soli kuchennej
  • 1 łyżeczka kolendry
  • 1 łyżeczka cukru
  • 2 szklanki białego octu winnego
  • 3 szklanki wody
  • 2 łyżki miodu

 

Sposób przygotowania

Warzywa myjemy i kroimy (prócz fasolki): obrane marchewki na kawałki, cukinię i oczyszczone z ziaren papryki w plastry, kalafiora dzielimy na różyczki. Wszystko razem wrzucamy do wrzątku i gotujemy 5 min. Robimy zalewę. Wszystkie jej składniki zagotowujemy. Odcedzone warzywa wkładamy do słoja i zalewamy zalewą. Pasteryzujemy 15 min.

7 z 13
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl

Papryka z czosnkiem

Na 1 litrowy słój

 

Składniki

 

Zalewa

  • 2 gałązki kopru
  • kilka ziarenek pieprzu
  • kilka ziarenek ziela angielskiego
  • 2 liście laurowe
  • 1/2 l wody
  • 100 ml białego octu winnego (10%)
  • 10 dag cukru

 

Sposób przygotowania

Papryki myjemy, wydrążamy od strony ogonka z nasion i wkładamy do każdej po ząbku czosnku. Układamy w słojach. Z podanych składników robimy zalewę i gorącą zalewamy paprykę. Pasteryzujemy 25 min.

8 z 13
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl

Warzywa na zimę

Na 2 litrowe słoje

 

Składniki

 

Sposób przygotowania

Cebule obieramy, kroimy na plastry, wrzucamy do dużego rondla na rozgrzaną oliwę, dodajemy całe ząbki czosnku. Cukinie myjemy, kroimy na plastry i także wrzucamy do rondla Mieszamy i zmniejszamy ogień. Pomidory zalewamy wrzątkiem i obieramy ze skóry. Kroimy na połówki i dorzucamy do cukini. Solimy i pieprzymy do smaku. Dusimy 40 min. Do wyparzonych słojów nakładamy warzywa, wrzucamy świeże listki bazylii, zakręcamy pokrywki i pasteryzujemy 20 minut.

9 z 13
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl

Vieux garcon - owoce w alkoholu

Na 3- lub 5-litrowy słój hermetycznie zamykany. Francuzi nazywają ten specjał "konfiturą starego kawalera", bo trzeba mu poświęcić sporo czasu i uwagi i jeszcze dłużej czekać, aż będzie gotowy!

 

Składniki

  • owoce sezonowe
  • cukier
  • 70-procentowy alkohol

 

Sposób przygotowania

Do słoja wkładamy kolejno sezonowe owoce (wtedy, kiedy się pojawiają, najlepiej w pełni ich sezonu), na przykład po 1/2 kg - truskawek, malin, wiśni, poziomek, porzeczek, moreli, mirabelek itd. Każdą warstwę zasypujemy szklanką cukru i zalewamy 70% alkoholem, tak aby przykrył owoce. Słój powinien być szczelnie zamknięty, aby nie ulatniał się alkohol i aromat owoców. Jeżeli cukier nie rozpuści się, można delikatnie potrząsnąć słojem, ale nie mieszać. Napełniony i zamknięty słój odstawiamy w ciemne miejsce aż do Bożego Narodzenia. Tak przygotowane owoce są znakomitym deserem. Mogą również być dodatkiem do innych deserów.

10 z 13
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl

Gruszki w czerwonym winie

Na trzy litrowe słoje

 

Składniki

 

Sposób przygotowania

Do dużego garnka o grubym dnie wlewamy wino, dodajemy cukier, powoli doprowadzamy do wrzenia. Od czasu do czasu mieszamy, dopóki cukier się nie rozpuści i zdejmujemy z ognia. Obieramy gruszki, pozostawiając ogonki. Bezpośrednio po obraniu wkładamy do syropu winnego, żeby zapobiec odbarwieniu. Laseczkę cynamonu przełamujemy na pół i wraz z goździkami i zielem angielskim zawiązujemy w kawałek cienkiego płótna. Do syropu z gruszkami dodajemy torebkę ziół, rozmaryn i śliwki i powoli doprowadzamy do wrzenia. Gotujemy na wolnym ogniu przez 20 minut. (Gruszki nie powinny się rozgotować). Usuwamy z syropu torebkę z ziołami i rozmaryn, a gruszki i śliwki przenosimy łyżką cedzakową do dużych, wyparzonych i jeszcze ciepłych słoików. Gruszki układamy tak, by jedna warstwa była ogonkami do góry, a druga odwrotnie, tak by słój wypełnić jak najszczelniej. Syrop gotujemy nadal, dopóki jego objętość nie zmniejszy się o 1/4. Wtedy dodajemy do niego syrop porzeczkowy i filtrując przez gazę, zalewamy tą mieszaniną syropów owoce w słoikach. Słoiki zamykamy i pasteryzujemy przez 20 min.

11 z 13
Fot. Shutterstock.com / Joanna Zopoth-Lipiejko
Fot. Shutterstock.com / Joanna Zopoth-Lipiejko

Cassis - syrop z czarnych porzeczek na winie

Na 4 litry syropu

 

Składniki

  • 1,5 kg czarnych porzeczek
  • 2 l wytrawnego czerwonego wina
  • cukier - objętościowo tyle, ile otrzymamy soku

 

Sposób przygotowania

Porzeczki myjemy, osączamy i obieramy z szypułek, po czym wrzucamy do misy i rozgniatamy. Dodajemy czerwone wino, przykrywamy i zostawiamy na 48 godz. Po tym czasie odcedzamy owoce (możemy je zjeść), a do wina z sokiem dodajemy cukier. Stawiamy na ogniu i mieszamy drewnianą łyżką, dopóki cukier się nie rozpuści. Gotujemy 5 min na małym ogniu. Gdy syrop ostygnie, rozlewamy go do butelek, jeszcze raz filtrując przez gęste sitko. Ten syrop można przechowywać nawet kilka lat. Jest pyszny do lodów, deserów, jako sok do wody lub białego wina.

12 z 13
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl
Fot. Łukasz Zandecki / Agencja Wyborcza.pl

Nalewka z pigwowca

Na 1,3 litra

 

Składniki

 

Sposób przygotowania

Dojrzałe, umyte owoce pigwowca kroimy na plasterki, odrzucając pestki, i wrzucamy do słoja. Zasypujemy cukrem. Zakręcamy i odstawiamy na 2 dni, potrząsając nim od czasu do czasu, aby cukier się rozpuścił. Po tym czasie dolewamy alkohol. Zakręcamy i pozostawiamy w ciemnym miejscu na ok. 6 tygodni. Zlewamy nalewkę do butelek, a owoce znów zasypujemy małą ilością cukru, aby wyciągnął resztę alkoholu z owoców. Gdy się rozpuści, dodajemy do butelek z nalewką, korkujemy i pozostawiamy do zimy.

13 z 13
Fot. Shutterstock.com / Piotr Tomicki
Fot. Shutterstock.com / Piotr Tomicki

Nalewka z aronii

Na ok. 2,5 l

 

Składniki

  • 1 kg aronii
  • 2 l wody
  • 10 liści wiśni
  • 50 g cukru
  • 1 litr 70-procentowego alkoholu

 

Sposób przygotowania

Owoce zalewamy 2 l wody, dodajemy liście wiśni i gotujemy 30 min. Pozostawiamy do następnego dnia. Wtedy odcedzamy, dodajemy cukier, mieszamy, aby się dobrze rozpuścił, a na koniec dodajemy spirytus i rozlewamy nalewkę do butelek. Odstawiamy na 3 miesiące.

 

przetwory

 

ZOBACZ WIĘCEJ PRZEPISÓW NA DOSKONAŁE PRZETWORY

Więcej na ten temat: kuchnia polska, przetwory