Walentynki kulinarnie. Książka kucharska uwodzicieli
The Seducers cookbook (Fot. Kamil Zielniński)
Lekcja uwodzenia
Nikt wcześniej nie napisał książki kucharskiej tak podszytej erotyzmem. Częściej pojawiały się poradniki podpowiadające, jak opiekować się mężem (czytaj: jak mu służyć), takie jak "Cook Book for Men and Women Who Cook for Men" (Książka kucharska dla mężczyzn oraz kobiet, które dla nich gotują; Verna Meyers wydała ją w 1955 r.). Albo książka kucharska dla świeżo upieczonych żon, która wyszła w 1956 r. pod szyldem magazynu "To The Bride".
Mimi Sheraton, krytyczka kulinarna "New York Timesa", wydała "The Seducer's Cookbook" (Książkę kucharską dla uwodzicieli) na początku kariery w 1962 r., wpisując się w klimat ówczesnych przemian społecznych. Lata 60. przyniosły wysyp poradników dla "prawie wyzwolonych" kobiet. Dwa lata przed książką Mimi wyszła "The I Hate to Cook Book" (Nienawidzę gotować - książka kucharska) Peg Bracken, w której autorka przekonuje kobiety, że wcale nie muszą być perfekcjonistkami, żeby dobrze prowadzić dom i czuć się szczęśliwymi. Z kolei w 1962 r. na rynku pojawił się przewodnik Helen Gurley Brown "Sex and the Single Girl" (Seks i singielka), z którego czytelniczki dowiadywały się, jak potężną bronią jest seks.
Książka Mimi to żartobliwa (ale nadal seksistowska) opowieść o tym, jak za pomocą jedzenia zdobyć to, czego się pragnie (czyli według panujących wówczas stereotypów: pani - męża, pan - kochankę). Sheraton podpowiada, gdzie można spotkać potencjalne kandydatki i kandydatów: w muzeum, domu towarowym, bibliotece, nawet na spotkaniu akcjonariuszy. Podaje bardzo konkretne rady, jak zwabić "ofiarę" do domu, jak przygotować stół, zaplanować menu, co podać, a czego nie: "Kapusta może i nie brzmi sexy, ale mężczyzna o niemieckich korzeniach, przywiązany do wspomnień o kotlecie wieprzowym i kapuście kiszonej, którymi karmiła go kochająca matka, może poczuć nieodparte pożądanie do dziewczyny, która przygotowała dla niego podobną kolację".
Praktyczne wskazówki mogą tu też znaleźć przebiegłe podrywaczki. Otóż cudzego męża najlepiej uwieść pieczonymi ostrygami i wołowiną z cytrynowo-pietruszkowym masłem. Ciekawe, że panna pragnąca złowić kandydata na męża winna zaplanować w menu ostrygi z tartą rzodkiewką oraz filet mignon. Najwyraźniej cechą wspólną ogółu mężów (nieważne, czy przyszłych, czy cudzych) jest to, że i na jednych, i na drugich działają ostrygi.
Cudzą żonę mężczyzna ma złapać na oliwki z migdałami i quiche z mięsem kraba doprawiony curry. Słomiany wdowiec, pragnący sprowadzić do domu dziewczynę na jedną noc, powinien, zdaniem Mimi, podać bardziej egzotyczny zestaw. Autorka proponuje singapurskie curry z homara z orzechami makadamia, prażonym kokosem, chilli i czatnejem z mango. Otwarcie jednak uprzedza, że podrywacza czeka zmywanie - trzeba przecież ukryć przed pokojówką ślady poprzedniej nocy. Na szczęście to potrawa jednogarnkowa, będzie niewiele pracy. A warto!
Są też bardziej finezyjne pomysły na podryw, np. na łódce - wówczas żeglarz podaje wybrance gotowanego homara z bagietką i masłem ziołowym. Są i niepokojące - Sheraton cały rozdział poświęca na wskazówki dla panów, którzy chcą zwabić do łóżka dziewicę (uczy też, jak ją rozpoznać: podobno ma od 19 do 23 lat)! Co więc jadają uwodzone dziewice? Zupę z raków z maderą, gołębia zapiekanego z groszkiem i cebulkami, sałatkę z mniszka i truskawki z kremem chantilly. Prosta sprawa.
Sheraton przychodzi na ratunek również małżeństwom, które na nowo chcą rozpalić żar w swoim związku - najlepiej zacząć od romantycznej wyprawy do wiejskiego pensjonatu. A jeśli czytelnik ma dość i chce zakończyć romans, autorka radzi, by podał spławianej osobie resztki z obiadu. Podkreśla jednak filozoficznie, że takie zerwanie nie jest łatwe: "Pozostałości pieczonego kurczaka zawsze możesz wrzucić do zupy, ale co począć ze szczątkami zeszłotygodniowego romansu?".
Poradnik Mimi Sheraton wpisuje się po trosze w nurt książek kucharskich i poradnikowych, które w powojennej Ameryce kreowały ideał kobiecości. Z drugiej strony można go uznać za satyrę na podręczniki etykiety i książki kucharskie dla oddanych żon. "The Seducer's Cookbook" jest pomostem między dwoma światami. Tym, w którym Jackie Kennedy, przykładna żona, kroczy u boku męża playboya. I tym, w którym amerykańska klasa średnia uwalnia się z konserwatyzmu lat 50.: podróżuje, ogląda europejskie filmy, ulega rewolucji seksualnej, konsumuje sztukę oraz wykwintne dania.
Dowcipny tekst Mimi kładzie nacisk na zupełnie nowy aspekt gotowania: nie z obowiązku, lecz dla przyjemności (swojej lub cudzej). Książki kucharskie z lat 50. uczą, że miłość okazuje się poprzez karmienie ukochanego i całej rodziny. W swojej książce Mimi nieśmiało sygnalizuje również, że podawanie komuś jedzenia sprawia, iż zyskujemy nad nim władzę.
Fot. Kamil Zielniński
